8. Kompüterin xarici (köməkçi) yaddaş qurğuları

CD (Compact Disk) və ya DVD (Digital 
Versatile Disk) disklərdən istifadə edilir. CD (Compact Disk) - ilk optik 
disk olub, digital informasiyanı yadda saxlamaq üçün istifadə olunur. CD 
disk ilk dəfə 1982-ci ildə istifadə olunmağa başlayıb. 12 mm. qalınlığında, 
çox təmiz polikarbonat plastik materialdan xüsusi texnologiya əsasında 
hazırlanır. CD –nin tutumu 700 MBayta çatır. İnformasiya diskə onun 
hazırlanması zamanı yazılır və dəyişdirilə bilməz. İnformasiya tutumuna görə 
bir CD təxminən 500 disketə bərabərdir. CD disklər istifadəsinə görə əsasən 
iki növdə olur: 
-
CD-R (Recordable); 
-CD-RW (Rewritable). 
Bu növləri bir-birindən fərqləndirən əsas fərq sadəcə, RW
 
disklərə 
informasiyanın dəfələrlə yazılıb silinə bilməsidir. Beləliklə, CD-RW maqnito-
optik disklər əsasən müvəqqəti faylların daşınmasında istifadə edilir. Tutumu 128 
Mbaytdan 2,6 Qbayta qədərdir. 

---

CD-R disklər isə uzun müddətli, dəyişilməz faylların saxlanılması üçün 
istifadə olunur. CD-R disklər əsasən proqramların və arxiv faylların saxlanılması, 
audio faylların yazılması üçün istifadə edilir. 
CD-ROM (Compact Disc Read Only Memory)- qurğusu ilk optik yaddaş 
qurğusudur. CD-ROM yüksək xüsusi informasiya tutumuna malikdir. CD-ROM –
dan informasiyanın oxunması kofayər qədər yüksək, ancaq sərt diskdə olan yaddaş 
qurğularının iş sürətindən hiss olunacaq dərəcədə az sürətlə baş veirir.
DVD (Digital Video Disk). - Daha böyük həcmli informasiyaların 
saxlanılmasında CD disklər kifayət etmədiyi üçün yeni bir standart, DVD standart 
yaradıldı. DVD disklər də ümumilikdə kompakt disklərə oxşayır. Adi kompakt 
disklər kimi 120 mm. diametrə malikdir.
Lakin onları yaratmaq üçün fərqli bir texnologiya növü istifadə edilmişdir.
Qırmızı əvəzinə, DVD lazer daha qısa infraqırmızı işıqdan istifadə edir ki, bu da 
yaddaş tutumunu artırır. İki qatlı DVD-lər 8,5 GBayt-a qədər məlumat saxlaya 
bilər.Əsasən böyük həcmli video faylların saxlanılması üçün nəzərdə tutulur 8.