Alisher navoiy h ayrat ul-abror

Ikki quro pulki, chekib clast ranj,
. Yaxshiroq andinki, shoh in’omi ganj.
Tinch ko‘ngid birla qatiqsiz umoch,
Behki birov mehnati birla qidoch.
Ba’zilar xayolda farovon hayotni, baland imoratlaru ko‘rkam gulistonlami orzu qiladilar. Uning o‘miga jahonni bir hovuch kulcha ko‘rib, to‘bi va sidra daraxtlarini xashakcha ko‘rish, ko‘k qasridan o‘zining qiyshaygan ayvonini afzal bilish, kulbasi oy shamidan yoruq boiishi, eshigi yel qo‘lidan ochiq bo‘lishini yoqtirislii, egnidagi yamoqchi ko‘ylagini falak atlasidan afzal bilib yashash qanoatni shior qilib, tama’ bilan xor bo‘lishdan a’lodur.
Ikki do⁶st haqida hikoya
Fors mamlakatida ikki do‘st Chin sari yurish qilishni istab qoldilar. Biri azaldan qanoatli kishi boiib, ikkinchisi uning aksi edi. Yoida borar ekanlar, bir katta toshni ko‘rdilar. Uning yarmi yerda-yu, yarmi yuqorida edi. Unga “Kim mehnat qilsa, toshni aylantirib o‘z joyiga qo‘ysa, yozilgan bir yozuvni ko‘radi va bu vodiydagi bir ostona ostida katta boylik yashiringanidan xabardor boiib, unga ega boiadi. Kimki mehnat qilib, alam tortishni istamasa, uning uchun sabru qanoat baridan yaxshiroq”, deb yozib qo‘yilgan ekan. Qanoatsiz odam bu xabarni o‘qigach, boylikka ega boiish uchun tosh ostini qazishga tushdi, qone’ esa beparvo boiib oiirardi. U o‘sha atrofni tomosha qilish bilan band boidi, “Mening qanoat boyligidek boyligim bor, bu mehnatdan qanday naf tegardi? Tangri ehson beraman desa, tosh yorilib ham boylik chiqaveradi”, deb xayol surdi-da, erta turib shahar tomon
Kitob.uz - Respublika bolalar kutubxonasi
yo‘naldi, shaharga kiradigan bir necha darvoza bo‘lib, el shaharga bir inchi bo‘lib kirdi. Hamma o‘sha darvoza - u birinchi bo‘lib kirgan darvoza tomon intilardi. Bu elda shunday bir odam bor ekanki, mamlakat podshosi narigi dunyoga rixlat qilgan bo‘lsa, a’yonlar bu gapni shahar xalqidan yashirin tutishar ekan-da, kimki saharda shaharga hammadan burun kirsa, uni podshoh saylab, boshiga toj qo‘ydirishib, barmog‘iga oltin uzuk taqishar ekan. Bu safar ham xuddi shunday hoi yuz berib, haligi musofirni shoh ko‘tardilar.
Uning tosh ostini qaziyotgan do‘sti esa og‘ir mehnatni bajarib boigach, toshni yoniga ag‘darib qarasa, toshdagi xatda “Xom tama’ bu dunyoda alam chekadi”, deb yozib qo‘yilgan ekan. Xullas, qanoat qilgani podshoh boidi, munisini esa tama’ ranji xoksor qildi.