Make the children play

Rəqəmlər və İstiqamətlər : Mövcud məlumatlar

Azərbaycanda uşaq əməyindən istifadə halları geniş yayılıb ki, əsasən bu qeyri rəsmi şəbəkələr və qara əməkdən istifadə hallarını nəzərə alsaq daha aydın görünür. İşləmək üçün minimum yaşın qanunvericilikdə 16 olaraq müəyyən edilməsinə baxmayaraq (valideynin icazəsi olduqda 14 yaş), bununla bağlı hökumət tərəfindən hazırlanan rəsmi məruzə və tədqiqatlar yoxdur.

Bəzi müddəalar küçə uşaqlarına həsr olunan bölmədə uşaqların işləməyə məcbur edilmələrinə həsr olunub. (2.4)

BMT BƏT ofisi hazırda Dövlət Statistika komitəsi ilə birlikdə beynəlxalq məsləhətlərin yardımı ilə uşaq əməyinin müxtəlif formaları haqqında dərindən yoxlamalar aparır. Bu il ərzində tədqiqatların yekun nəticəsi nəşr ediləcək.

Maraqlı məlumatlar özəl sahibkarlar konfederasiyası olan Azərkonsaltinq tərəfindən əyalətlərdə uşaq əməyi ilə bağlı aparılan tədqiqatların toplanmasının nəticəsi olaraq ortaya çıxıb ⁸⁹. Tədqiqat 8 əyaləti əhatə edirdi və 601 respondent cəlb olunmuşdu. (181 uşaq, 180 valideyn, 180 işçi və 60 müəllim)

Müsahibə aparılan uşaqlardan 49 %-i 16 yaşdan kiçik idilər və 4-6 nəfərlik ailədə hər iki valideynləri ilə birlikdə yaşayırdılar. Onların 15 %-i tamamilə məktəbdən uzaqdırlar (11%-i məcburi məktəb yaşlarından). Onlardan bəziləri işləməyə 8 yaşlarında ikən başlayıblar; bir qismi məktəbə getdikləri müddətdə işləyirdi və yaxud mövsümi işə cəlb olunmuşdular(81%) ki, bu da məktəb təqvimindən deyil, əkin mövsümündən asılı olaraq müəyyən olunurdu. Onlardan çoxu(65 %) valideynləri tərəfindən işləməyə göndəriliblər və bu ailənin çətin iqtisadi vəziyyəti ilə əlaqədardır(82%eyni səbədən işləməyə qərar veriblər). 87%-i daimi gəlir əldə edirlər; onların yarısı gəlirlərinin bütün hissəsini valideynlərinə verirlər(52%), 11 % isə gəlirləri özlərində saxlayırlar. 94 % soyuq temperaturda v iş yerində qaz və elektrikin olmaması səbəbindən xəstələnmə təhlükəsi ilə üz-üzədir.

Məhsul yığımı vaxtlarında uşaqlardan daha çox istifadə olunur.(onların boyu və fəallığına müvafiq olaraq). 52 % respondent uşaq məyindən istifadəyə qarşı olduqlarını bildirib4 71 % respondent isə Azərbaycanda uşaq əməyindən istifadə hallarını nizamlayan qanunvericilikdən xəbərdar deyildi və daha çox məlumat almaq istəyirdi.

Valideynlər bəzi hallarda ailənin iqtisadi vəziyyətinin çox vaxt uşaqların işləməsindən asılı olduğunu bildirib (71%); 33 %-i fikirləşir ki, uşaqların işləməsinin onların həyatına müsbət təsiri var və 38% bunun əksini düşünür. Lakin hər ikitərəf eyni səviyyədə öz uşaqlarının sağlamlığı və təhsili barədə qayğılıdırlar.Hər iki valideyndən biri mövcud qanunvericilikdən xəbərdar deyil.