Bajardi: Isroilov Alisher Tekshirdi

Fizik ma'lumotlarni uzatish muhitlari
Fizik ma'lumotlarni uzatish muhitlari, ma'lumotlar tarmoqlarida ma'lumotlarni tarqatish, uzatish, va qabul qilish uchun ishlatiladigan turli vositalarni o'z ichiga oladi. Bu muhitlar, ma'lumotlar tarmoqlarining ishlashida boshqa darajadagi tizimlardan (masalan, Data Link Layer, Network Layer, Transport Layer, va Application Layer) foydalanadigan texnologiyalardan farqli bo'lib, fizikaviy shaklda ma'lumotlarni uzatish uchun asoslanganlaridir. Quyidagi fizik ma'lumotlarni uzatish muhitlaridan ba'zi mashhur turlar:

1. Ethernet (UTP va Fiber Optik):

- UTP (Unshielded Twisted Pair): Ko'p mashhur Ethernet tarmoq texnologiyasi UTP kabel orqali amalga oshiriladi. Bu kabel tarmoqda baytlarni uzatishda, kommunikatsiyada, kompyuterlarni bir-biriga bog'lashda va uzluksiz qurilmalar (switches) yoki uzluksiz qurilmalar (hubs) orqali foydalaniladi.
- Fiber Optik: Ko'proq tez va uzoq masofalarga ma'lumotlar tarqatish uchun ishlatiladi. Fiber optika kabeli, yorqinlikni o'z ichiga olgan yoki ozgina o'zgaruvchilar (modulatsiya) yordamida ma'lumotlarni uzatish uchun xizmat qiladi.

2. Wi-Fi (Beyt):

- Beyt tizimi: Tarmoqdagi boshqa qurilmalarga kabelsiz ravishda bog'lanish uchun foydalaniladi. Beyt tizimi (Wi-Fi) tarmoqdagi ma'lumotlarni radioravishda tarqatib, ko'p mashina orqali bog'lanish uchun ishlatiladi.

3. Bluetooth:

- Bluetooth: Uzluksiz qaror beruvchi (PAN - Personal Area Network) tarmoq uchun foydalaniladi. Odam bilan qurilma orasidagi masofani to'g'ri uzatish, ma'lumotlar almashinuvi va boshqa amallar uchun Bluetooth texnologiyasi ishlatiladi.

4. Satellite Communication (O'rmonli aloqa):

- O'rmonli aloqa: Uzoq masofaga ma'lumotlarni o'tkazish uchun satelit tarmoqlar foydalaniladi. Bu xizmat, televiziyalar, radiosignallar, internet xizmatlarini uzatish va boshqa tarmoq xizmatlari uchun o'rnatilgan bo'lishi mumkin.

5. Power Line Communication (Elektr qavat orqali aloqa):

- PLC: Elektr qavat orqali aloqa, elektr energiyasi qavatlari orqali ma'lumotlarni uzatish uchun ishlatiladi. Uy sharoitida elektr energiyasi qavatlari orqali internet xizmatlari va boshqa ma'lumotlar uzatilishi mumkin.

6. Infrared Communication (Infrqizil):

- Infrqizil: Kichik masofalarga ma'lumotlarni uzatish uchun infrqizil aloqa tizimlari foydalaniladi. Bunday tizimlar odatda TV pultlarida, qimmatbaho qurilmalarda va boshqa elektron qurilmalarda topiladi.

Har bir uzatish muhiti o'z xususiyatlari va afzalliklarga ega. Turli tuzilma va xizmatlar uchun optimal uzatish muhiti tanlash, tarmoqning maqsadiga, yordamchi qurilmalarga, va yetarli xavfsizlikka asoslangan.