«dehqonchilik va meliorasiya asoslari»


O’simliklar turiga qarab transpirasiya koeffisiyenti



Yüklə 18,75 Mb.
səhifə14/152
tarix15.09.2023
ölçüsü18,75 Mb.
#143772
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   152
Dehqonchilik va meliorasiya asoslari фанидан мажмуа

O’simliklar turiga qarab transpirasiya koeffisiyenti
(prof. A.A.Cherkasov malumotlari)



Ekinlar

Transpirasiya koeffisiyenti

Ekinlar

Transpirasiya koeffisiyenti

Bug’doy
Javdar
Arpa
Suli
Tariq
Makkajo’xori
Jo’xori
Sholi
Ko’k nuxat
G’o’za

271-639
431-634
404-664
423-876
177-367
239-495
239-393
395-811
563-747
368-650

Kungaboqar
Kartoshka
Karam
Tarvuz
Qovun
Qovoq
Bodring
Pomidor
Sebarga
Beda

490-577
285-575
250-600
577-600
597-621
685-831
713
500-650
300-731
568-1068

G’o’za o’suv davrida juda ko’p suv sarflaydi. Chunonchi, chinbarg chiqargan davrida bir gektar yerdagi g’o’za sutkasiga 10-12 m3 , shonalash davrida 30-50 m3 , gullash va meva tugish davrida eng ko’p 80-120 m3 , ko’saklar ochilishi davrida esa 30-40 m3 suv sarflaydi. Bir gektar paxta maydonidan o’suv davrida 5000-8000 m3 suv sarflanadi.
O’simliklar suvga bo’lgan munosabatiga qarab kserofit, mezofit, gigrofit va gidrofit guruhlarga bo’linadi.
Kserofitlarga yantoq, shuvoq, juzg’un, oq va qora saksavul kabi quruq dasht va cho’llarda o’sadigan qirg’oqchilikka chidamli o’simliklar; mezofitlarga g’o’za, beda, makkajo’xori, qovun, tarvuz kabi namsevar ekinlar; gigrofitlarga sholi, qamish, qiyeq kabi tuprog’i doim sernam bo’lib turadigan yerlarda o’sadigan o’simliklar; gidrofitlarga suv o’tlari va gulli suv o’simliklari kabi suvda o’sadigan o’simliklar kiradi.
Agar tuproqda nam uzoq vaqtgacha yetarli bo’lmasa, o’simliklar hayot faoliyati izdan chiqadi va so’liydi, natijada ularda gidroliz jarayoni kuchayib, sintezlash esa to’xtaydi.
Tuproqda namning keskin kamayishi mikroorganizmlarning faoliyatiga ham salbiy tasir etadi. Malumki, quruq tuproqda biologik jarayonlar so’nib, organik moddalarning parchalanishi tuxtaydi. tuproq nami uning to’la nam sig’imiga nisbatan 60 % bo’lganda, mikroorganizmlarning rivojlanishi uchun eng qulay sharoit vujudga keladi.



Yüklə 18,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   152




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin