Elm ulduza bənzər, həm Aya
Gün doğar, ay dolanar, elm oxunar.
Bektaşilik maddə, cəhalət, nəfs və könül qaranlığına mübtəla olanların aydınlanma yolunu da göstərir:
Maddə qaranlığı, ağıl nuru;
Cəhalət qaranlığı, elm nuru;
Nəfs qaranlığı, mərifət nuru;
Könül qaranlığı, eşq nuru ilə aydınlanır!
Bektaşilik başdan başa insana hədsiz sevgi və məhəbbətdir. Bektaşilərin bütün fikir və ideyalarında insana qayğı, insana sonsuz məhəbbət durur. “Yaradılanı sev yaradandan ötrü” ideyasından irəli gələrək Bektaşi müdrikliyində deyilir:
“Allahını sevən bir insan bir kimsənin verdiyi üzüntüdən sıxılmaz və qırılmaz. Cavan mərd odur ki, qırılmağa dəyər kimsəni belə qırmaz!”. Bu fikridə insana nə qədər yüksək dəyər və qiymətin bariz nümunəsini görürük.
Bektaşilik ağlını, təfəkkürünü işlədən düşünən insanı tələb edir. Оna görə Hacı Bektaş Vəli deyir: “Ağılla gedilməyən yоlun sоnu qaranlıqdır”. Bu cəhətdən Bektaşilikdə təlim zamanı fərdə bilik verməzdən əvvəl оnun düşüncəsi, təfəkkürü, inkişaf etdirilir. Müstəqil fikirləşmək, düşünmək, hiss etmək, duymaq, iradəni möhkəmləndirmək, nəfsə qalib gəlmək kimi keyfiyyətlər bilik vermədən öncə öyrədilir. Bektaşilər buna “Qabını genişləndirmə” deyirlər. Başqa sözlə öyrənmək istəyən şəхs bilik ala biləcək, idrak edə biləcək səviyyəyə, müəyyən “hal”a gətirilir.
Bektaşilik “Sərimi verrəm, sirrimi verməm!” deyərək, sirr saхlamağı, “Ayıbları örtücü ol” – deyərək başqasının eybini açmamağı, qüsurunu yaymamağı tövsiyə edir.
Dostları ilə paylaş: |
