97
Mövzu 14
Təsviri
sənətdə rəng
rənglər. Bu təsnifat 1922-ci ildə Kolometriya üzrə Amerika kom-
missiyası tərəfindən verilmişdir. Axromatik rənglər dairədə bir
birinin qarşısında olan rənglərin sintezi nəticəsində yaranır. Bü-
tün digər rənglər xromatikdir.
Rəngkarlıq
əsərində
lokal ləkələri
ümümi koloritə, ümumi
harmoniyaya tabe etmək üçün hər bir rəngdən ötrü müəyyən işıq
altında yeni rəng alan müvafiq çalar –
ton
tapmaq lazımdır. Belə
ki, rəssamın palitrasındakı boyalar təbii rəng parlaqlığına
malik
deyil (ağ rəngin parlaqlığı günəşdən işıq alan ağ rəngin yalnız
dörddə birini təşkil edir). Məhz buna görə rəssam gərçəkliydən
yaranan eyni təəssürata yalnız boyaların xüsüsi qarışığı və nisbəti
ilə nail ola bilər. Ton əsas rəngin spektrında olan yeri, işıqlılığı və
təmizliyi (ağ rəngin qarışığı, onun
nisbəti və ya tamamən qat-
qısız) ilə müəyyən edilir. Spektrda adı göstərilən bir rəngin bir
necə tonu mövcüd ola bilər.
Kolorit əsərdə rəng və tonların ümumi təşkilidir və onların
birinə nisbi münasibətləridir. Kolorit o zaman tamamlanmış
olur ki, tabloda müxtəlif rənglərin nisbəti obraz vəzifələrinə ca-
vab vermiş olsun. “Color” sözü latın
mənşəyilidir və rəng kimi
tərcümə edilir.
Müxtəlif tarixi dövrlərdə kolorit və xətti-formal, fiqural
təsviri vasitələrin üstünlüyü araşdırılırdı. İntibah rəssamları
xətti
rəngkarlığın əsası kimi qəbul edirdilər, kolorit isə ikinci dərəcəli
hesab edilirdi.
Lakin qeyd etmək vacibdir ki, artıq elə o dövrdə
florensiyalıların xətt məktəbinə nisbətən, Venesiya məktəbi (Ti-
Dostları ilə paylaş: