Fяxrяddиn mustafayev

leptonema, ziqonema, paxinema, diplonema və diakinez
mərhələləri ardıcıl olaraq bir-birini əvəz edir. Sonra isə sürətlə davam edən 
profaza – I, metafaza –I, anafaza –I, telofaza – I mərhələləri, daha sonra isə 
profaza – II, metafaza – II, anafaza –II və telofaza –II mərhələləri bir-biri ilə 
əvəz olunur 
(Ģəkil 9)
. 
Leptonema
– profaza –I bölünmənin birinci mərhələsi olmaqla bu zaman 
DNT sintezindən sonra cüt xromosomların tayları (homoloqları) iki xromatidə 
bölünür və uzanırlar. 
Ziqonemada 
– homoloji xromosomlar bir-birinə yaxınlaşır, onlar 
konyuqasiyaya uğrayır, sinapsislər yaranır və paxinema mərhələsi başlayır. 
Paxinemada 
– homoloji xromosomlar çox sıx birləşir, qısalır, nisbətən 
yoğunlaşır və bivalentlər adlanır. 
Diplonemada 
– konyuqasiyaya uğramış homoloji xromosomların biri 
digərini sentrosem hissədən itələməyə başlayır və 
X-vari fiqurlar
(xiazm) əmələ 

---

128 
gəlir. Bu zaman sinapsis və xiazmlar xromatidlərin homoloji sahələrində gen 
mübadiləsinin baş verməsinə zəmin yaradır və 
krossinqover
prosesi baş verir.
Diakinez 
– mərhələsində bivalent xromosomlar çox qısalır və hər bir 
xromosomun qız xromatidləri görünməz olur. 
Profaza – I
: xromosomlar görünməyə başlayır və ikiləşir. 
Metafaza
– I: Cüt xromosomlar hüceyrənin mərkəzində bir-birinə əks 
istiqamətdə yerləşir. 
Anafaza–I
: cüt homoloji xromosomların hər biri hüceyrənin qütblərinə 
çəkilir. 
Telofaza
–I: Hüceyrənin başlanğıc bölünməsi sona çatır. 
Profaza 
– II: Xromosomlar yenidən mitotik bölünmədə olduğu kimi 
görünməyə başlayır.