MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
244 244 lərin dünyagörüşündə öz əksini tapmalıdır [57, 158]. Onun fikrincə, Azərbaycan türk ədəbiyyatına indiyə qədər üç təsir: 1) İran-fars; 2) rus; 3) türk ədəbiyyatı olmuşdur. Bunlardan ən doğması türk ədəbiyyatıdır ki, Azərbaycan ədəbiyyatı da onun əsasında inkişaf etməlidir [57, 204-210]. C.Cabbarlı onu yalnız formaca deyil, məzmunca da milli ədəbiyyat yaratmaqda ittiham edənlərə cavab olaraq yazırdı: «Klassik ədəbiyyatın nümunələrini tənqidi nöqteyi-nəzərlə isifadə edərək, ədəbi keçmişdən ən yaxşı və ən qiymətli cəhətləri götürərək, mən səy edəcəyəm ki, «formaca milli» əsər yaradım. Azərbaycan xalqının nəhəng mübarizəsinin qəhrəmanlığını əks etdirərək, mən geniş əməkçi kütlələrinə yaxın və tanış olan milli formalar axtarıram» [57, 273]. Ancaq bütün səylərinə baxmayaraq, onun SSRİ dövründə yazdığı bir çox əsərlərində, o cümlədən «Od gəlini»ndə milli istiqlal, milli mədəniyyət, milli tarix və s. daha çox özünü büruzə vermişdi. Bizə elə gəlir ki, o, «Od gəlini»ndə Ərəb Xilafətinə qarşı mübarizə aparan Elxanın timsalında Azərbaycan Cümhuriyyətinin istiqlalını və Sovet Rusiyasına qarşı dirənişini ifadə etmək istəmişdir. Çünki Elxanın yalnız bir istəyi var – milli azadlıq [56, 294]. O, bu əsərində ərəblərin adı ilə əslində rusların işğalçılıq siyasətini və onların milli mədəniyyəti hansı şəkildə məhv etmələrini göstərmişdir. Cabbarlı əsərin qəhrəmanı Elxanın dilindən deyir: «Mən insanlığın ümumi və əbədi səadətini bu şəxsiyyət istibdadının (Stalinə pərəstiş – F.Ə.) məzarları üzərində tikmək istəyirəm, anlayırsanmı! Düşündüyüm vuruşda ilk düşmənim ərəb basqınçıları (rus işğalçııları – F.Ə.), ikinci düşmənim bəşəriyyəti salışdıran və gücsüzləri əzdirən dinlər, üçüncü düşmənim isə, köləlik törədən bütün indiki ictimai mühit və yaşayış quruluşudur ki (bolşevizm –F.Ə.), onun da başında
|