MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

            Faiq Ələkbərov              Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 

433 

nəinki  mühacirətdəki  milli  aydınlarımızın,  bu  gerçəkliyin  ifadəsi 

deyildir.  Daha  doğrusu,  bu  cür  mülahizələr  sovet  dövrünün 

yetişdirmələri  olan  ziyalıların  özünü  qorumasıdır.  Fikrimizcə, 

burada  S.Vurğunu,  C.Cabbarlını  önə  çəkmək  də  nisbi  bir 

məsələdir. Bu bir növ S.Vurğunun, C.Cabbarlının kölgəsi altında 

özünümüdafiə, yəni sovet dövrünün ziyalısı olmağın üstün bir şey 

kimi cəmiyyətin şüuruna yeritməkdir. Bütün bu özünümüdafiədə 

S.Vurğundan, C.Cabbarlıdan və başqa SSRİ dövründə yaşamamış 

ziyalılardan  sui-istifadə  etmək  heç  bir  halda  məntiqə  uyğun 

deyildir. 

Bunu, N.Cəfərovun bir tərəfdən sovet dövrünün ideyalarına 

uyğunlaşan  ziyalılara  (S.Vurğun  və  b.)  haqq  qazandırdığı  halda, 

M.Ə.Rəsulzadəni  təftiş  etməyə  davam  etməsi  də  göstərir. 

Rəsulzadənin  millətin  tarixi  ilə  bağlı  ciddi  səhvlərinin  olduğunu 

yazan  N.Cəfərovun  fikrincə,  bunlardan  biri  də,  milli  ideoloqun 

«Əsrimizin  Siyavuşu»  əsərində  açıq  mətnlə  dediyi  «Azərbaycan 

xalqı  bir  fars  ata  ilə  bir  türk  ananın  oğludur»  fikridir:  «Yəni 

Siyavuşun  atası  fars,  anası  isə  türk  idi.  Bu  baxış  olduqca  qeyri-

ciddi və və yanlış bir baxışdır. Mən xatırlatmaq istəmirəm, amma 

tədqiqatçılar  yaxşı  bilirlər  ki,  Rəsulzadənin  həyatında  çox  ciddi 

problemlər, düzgün qərar çıxarmamaq məqamları və ziddiyyətləri 

olub.  Burada  söhbət  ondan  gedir  ki,  kimisə  ideallaşdırarkən 

diqqətlə baxmaq lazımdır. Çünki bunun arxasınca onun ideyaları 

gəlir.  Kimisə  ideallaşdırırsansa,  onun  ideyalarına  sözsüz  və 

şübhəsiz əməl etməlisən, bu isə mümkün deyil» [65

b

]. 

Bizcə, Rəsulzadənin «Əsrimizin Siyavuşu» əsərindəki ideya 

xətti  yenə  də  təhrif  olunmuşdur.  Çünki  milli  ideoloq  heç  də 

N.Cəfərovun dediyi kimi, bütövlükdə Azərbaycan xalqını fars ata 

ilə  türk  ananın  oğlundan  törəmə  olduğunu  iddia  etməmişdir. 

Ümumiyyətlə,  məsələnin  bu  cür  qoyuluşu  əsil  mahiyyəti  ya 

---