1. Azad ticarət zonası - ölkədə xarici ticarətdə tətbiq olunan qanun və
qadağaların qismən və ya tamam dondurulmuş, xarici ticarət baxımından sərbəst
hala gətirilmiş bir sahədir. Azad ticarət zonası, əksər hallarda beynəlxalq ticarət
yolları üzərində (əsasən bir liman və ya aeroportda və ya yaxınlığında) yaradılır və
ölkənin digər ərazilərindən iqtisadi cəhətdən ayrılaraq, nəzarət altında fəaliyyət
göstərir. Bəzi ölkələrdə azad ticarət zonalarım «Azad zonalar» kimi də
adlandırırlar. ABŞ-da isə azad ticarət zonaları «Xarici ticarət zonası» şək
lin
də ifadə
olunur.
Müasir dövrdə dünyanın bir çox ölkəsində azad ticarət zonaları
müvəffəqiyyətlə fəaliyyət göstərir. Bunlardan Braziliyada - Manaus; Dubayda
Yebel Əli; Filippində Mariveks; Hollandiyada Oran Yestad və Quracao;
Hindistanda Kandla; Yamaykada - Kinqstna; Kolumbiyada - Barahqulla;
Meksikada Salina, Topovampo; İsveçdə Stokkolm, Malmo, Qethenburq; Misirdə
Süveys kanalımn Ağ- dəniz çıxışında yerləşən Port-Səid; Yuqoslaviyada - Belqrad;
Türkiyədə Marsin, Antalya, İzmir, Adan-Yumurtalıq, İstanbul-Atatürk hava hmam;
İtaliyada - Triest, Neapol, Messina və s. göstərmək olar.
