Mühazirə toplusu Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi

4. Маршалл В. Основные опасности химических производств. М:, Мир, 
1989.
5. Белов С.В. и др. Безопасность жизндеятельности, М: Высшая школа. 
2007, 616с.
6. [Elektron vəsait] www.trudohrona.ru.12.01.2020.
7. [Elektron vəsait] www.alleng/ru/f/saf/ 24/02/2020
8. Лобачев А.И. Безопасность жизндеятельности, М:2008, 367с.
9.Tağızadə T. H. Meliorasiya təsərrüfatında əməyin mühafizəsi Bakı , 1990
10. Охрана труда в химической промыщленности. М.1987
 
X 
1.Hansı avadanlıqlar mexaniki avadanlıqlara aid edilir ? 
2.Hansı avadanlıqlar texnoloji avadanlıqlar hesab olunur ? 
3.Avadanlıqların standartlaşdırılması nə deməkdir ? 
4.Reaktorların istismarında hansı təhlükələr baş verə bilər ? 
5. Reaktorların hansı növləri var ? 
6. Avadanlıqlarda qaynaq işləri necə aparılmalıdır? 

---

 
 
 
 
 
 
 Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi 
Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universiteti 
İnşaat texnalogiya fakultəsi 
Fövqəladə hallar və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi kafedrası 
Fənnin adı : Sənaye 
təhlekəsizliyi 
Mövzu 12 :
 
Mühafizə qurğuları
Müəllim ( Mühazirəçi ) :
t.e.n. dos. M.Q.Hümbətov 
MÜHAZİRƏNİN PLANI 
12.1
Mühafizə qurğuları
12.2
Çəpərlər 
12.3
Bloklaşdırıcı və əyləndirici qurğular 
12.4
Meydança və piləkənlərin çəpərlənməsi 

---

 
Bakı – 2021
MÖVZU 12 
12.1 Mühafizə qurğuları. 
Mühafizə vasitələri əsas avadanlıqlara xüsusi əlavələrdir və onlar istismar 
zamanı işçilərin mühafizəsini və təhlükəsizliyini təmin edir....Onlar təyinatı və 
konustruksiyasına 
görə 
olduqca 
mürəkkəb 
olunduğundan 
təsnifatı 
mürəkkəbləşir.Ümumi formada onları 2 qrupa – xüsusi və ümumiyə ayirmaq olar. 
Xüsusi qruplar haqqında,məsələn ;radioaktiv şüalardan ,elektrik cərəyanından 
,qaldırıcı maşınlardan və s.haqqında əvvəldə məlumat verilmişdir. 
Ümumi qurğulara çəpərləmə,bloklaşdirici qurğular,əylənc(tormoz) və digər 
vasitələr aiddir. 
Əvvəlrdə qeyd edildiyi kimi avadanlıqların konstruksiya edilməsi zamanı elə 
müasir-tənmil mühafizə vasitesi qebul edilməlidir ki, təhlükəli və zərərli 
faktorların təsirindən işə düşsün (və mühafizə etsin).Belə faktorlara təhlükəli 
zonalar aiddir,(yəni daim olur və ya dövri olaraq yaranır),xidmət işçilərinin 
sağlamlığı üçün təhlükəlidir.Belə təhlükəli zonalar şəkildə göstərilmişdir(sxemdə). 
Avadanlıqlar lahiyələndirilən və konustruksiya edilən zaman təhlükəli 
zonalar aşkar edilməli,elə tədbirlər görülməlidirk ki, təhlükəli zonaya insanların 
düşməsi aradan qalxsın.
Təhlükəli yerlərin sxemi 
Təhlükəli yerlər ox işarəsi ilə göstərilib 
1.
Ötürücü zəncir(sep) 
2.
Qayış ötürücüsü 
3.
Dişli reyka

---

4.
Barmaqlar 
5.
Dişli çarx 
6.
Lentli koveyrin son qovşağı 
7.
Dəzgah qurğusunun supportu 
8.
Sverlo 
9.
Çarx daşı (obraziv) 
10.
Dairəvi mişar 
11.
Lentli mişar
12.
Kəsici 
13.
Eninə kəsici 
14.
Ştamp 
15.
Kəsici qurğu 
16.
Çıxarıcı qurğu