Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev
Yüklə 8,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
lbi cihaddan yay nmaq üzr olduqdan sonra, Pey mb rin d , ç tin vaxtda onun ard nca ged n mühacirl rin v nsarlar n da vv lc tövb si- ni q bul etdi, sonra da onlar ba lad . Çünki Allah onlara qar fq tli- dir, R hmlidir. Geri qalm üç n ri d ba lad . H tta yer üzü öz geni - liyin baxmayaraq onlara dar g lmi , ür kl ri rd n s lm v y qin bilmi dil r ki, Allah n zab ndan, ancaq Onun Özün s nmaqdan ba qa çar ri yoxdur. Sonra Allah pe man olsunlar dey onlar n tövb sini q - bul etdi. H qiq n, Allah tövb ri q bul Ed ndir, R hmlidir. Ey iman tir nl r! Allahdan qorxun v düz dan anlarla birlikd olun.” 1 Allaha
and olsun ki, slam nem tind n sonra Allah n m b etdiyi nem tl rd n n göz li Pey mb do ru dan maqd r ki, yalan dan b h lak olanlar- dan olmay m. Uca Allah yalan dan anlar m mm t ed
k onlar bar sin- bu ay ni nazil etmi dir: “Yanlar na qay td z zaman, onlardan l ç - 1 “ t-Tovb ” sur si, 117-119. hih l-Buxari rbi yürü r kitab . 678
n yay nanlar n h r birind n and içib, üzr dil rini q bul etdi, h mçinin onlar n bey tini q - bul edib onlar üçün ba lanma dil di. Lakin bizim bar mizd olan hökmü Allah n mri g q r t xir sald . Bu haqda Uca Allah bel buyurur: “Geri qalm üç n ri d ba lad ...” 2 . Bu ay qeyd olunmu “geri qa- lanlar” ifad si heç d bizim T buk döyü ünd n geri qalma za i ar de- yil. ksin , bu bizim bar mizd olan hökmün, and iç k Pey mb rd n üzr dil
nl r bar sind olan hökmd n ( lli gün) geri qalmas r.” ( l-Buxa- ri, 4418) 47-ci f sil. Pey mb rin Xosrova v Qeys m ktub gönd rm si - : - : : » «. ] : [
vay t edilir ki, bu B kr demi dir: “C l döyü ünd 3 m n az qala bu döyü vuru anlara qo ulub onlarla b rab r ( liy ) qar vuru acaqd m, (lakin) Allah (m ni saxlad ,) Pey mb rd n e itdiyim bir k lm say sind fayda verdi.” (Bir zaman) farslar n Xosrovun q özl rin ba t yin etm si x
ri Pey mb g lib çatd qda o buyurmu du: “Hakimiyy ti qad na h val ed n bir tayfa heç vaxt nicat tapmaz.” ( l-Buxari, 4425)
: . . ] : - [
vay t edilir ki, Ai demi dir: “Pey mb r v fat na s b olan x s- liy tutuldu u zaman Fatim ni ça b ona gizlinc n dedi, o a lad , sonra yen ona gizlinc n dedi o güldü. (Sonralar) biz ondan Pey mb - rin ona n dediyini soru duqda o dedi: “Pey mb r m o x st likd n 1 “ t-Tovb ” sur si, 95-96. 2 “ t-Tovb ” sur si, 118. 3 “C
l” d dem kdir. Bu döyü milad tarixi il 656-c ild fitn n tic sind linin t fdarlar
il T lh , Zubeyr v Ai nin t fdarlar aras nda ba vermi dir. 679 fat ed
yini bildirdi, m n d a lad m. Sonra x r verdi ki, ail sind n ona qovu acaq ilk adam m n olaca am, m n d güldüm.” ( l-Buxari, 4433-4434)
: : [ N O P Q R Z . ] : [
vay t edilir ki, Ai demi dir: “M n (Pey mb rin tez-tez bel dedi- yini e id rdim): “Heç bir pey mb r özün dünya h yat il axir t aras nda seçim t klif edilm yinc ölmür.” (Bundan ba qa) m n Pey mb rin ölü- mü il n tic n x st liy tutuldu u zaman x lt s sl bu (ay ni) söyl - diyini e itdim: “Allaha v Onun Elçisin ita t ed nl r Allah n özl rin ne-
n dü ündüm ki, ona seçim verilmi dir.” ( l-Buxari, 4435) - : : » « . : » « . . . ] : [ 1695. vay t edilir ki, Ai demi dir: “Pey mb r h x st nm mi n qabaq dey rdi: “Heç bir pey mb r C nn td ki yerini görm yinc , üst lik (C nn td ki yerini gördükd n) sonra ona salam verilm yinc , 2 yaxud ona dünya h yat il axir t aras nda seçim t klif edilm yinc v fat etm mi dir.” (H disi dan an ravi demi dir:) “Pey mb r x st ndiyi v ölümü ya- nla zaman, ba da Ai nin dizi üstünd ik n bay ld . Özün g ldikd gözl rini evin tavan na dikib dedi: “Allah m, (m ni) uca dostlara (qovu - dur)! M n: “El is Pey mb r bizi seçm k”- dedim v sa lam ik n bel söz dediyini bildim.” ( l-Buxari, 4437) - : . ] : [ 1696. vay t edilir ki, Ai demi dir: “Pey mb r x st ndiyi zaman r- n qoruyan sur ri 3 oxuyub ovuclar na üfür r, sonra da ll rini (ba v üz nahiy sind n ba layaraq, bacard q r) b
ninin h r yerin sürt rdi. fat etm mi n qabaq x st liyi idd tl ndikd is onun oxuyub üfürdü- yü bu sur ri m n onun üçün oxuyub (ovcuna) üfür r v ll rini onun - nin sürt rdim.” ( l-Buxari, 4439) 1 “ n-Nisa” sur si, 69. 2 Uca Allah buyurur: “O k sl r ki, t r-t miz olduqlar halda, m kl r onlar n can al b deyirl r: “Siz salam olsun! ll riniz gör C nn girin!” “ n-N hl” sur si, 32. 3 Y ni “ l- xlas”, “ l-F q” v “ n-Nas” sur rini. hih l-Buxari rbi yürü r kitab . 680
: » « . ] : [
vay t edilir ki, Ai Pey mb rin v fat ndan önc kür yini ona söy- yib bel dediyini e itmi dir: “Allah m, m ni ba la, m r hm et v m - ni (uca) dostlara qovu dur!” ( l-Buxari, 4440)
: . ] : [ 1698. vay t edilir ki, Ai demi dir: “Pey mb r v fat ed rk n onun ba nim sin min üstünd idi. Pey mb rin v fat ndan sonra m n heç vaxt heç k sin ölüm bihu lu una bu q r nifr t etm dim.” ( l-Buxari, 4446) - . . ] : [ 1699. vay t edilir ki, ibn Abbas demi dir: “Pey mb r ölümü il n tic - n x st liy tutuldu u zaman li ibn bu Talib onun evind n bay ra ç x- qda camaat dedi: “Ey bu H n, bu s
r Pey mb r özünü nec hiss edir?” li dedi: “Allaha h md olsun, bu s r onun v ziyy ti çox yax r.”
Bu vaxt Abbas ibn Abdul-Mutt lib onun lind n tutub dedi: “Vallahi, üç günd n sonra s n ba qas n ita tind olacaqsan. Vallahi, m n güman edi- m ki, Allah n elçisi bu x st liyind n v fat ed k. M n Abdul-Mutt lib ullar n üzl rinin ölüm aya nda nec görk m ald yax bilir m. Ge- k R sulullahdan hakimiyy tin kiml h val edil yini soru aq. r biz n sib olarsa, bunu bil rik, yox, r ba qalar na qism t olarsa, ondan da rimiz olar. H m d biz dair 1 öz v siyy tini ed r.” li dedi: “Vallahi, r biz bunu Pey mb rd n ist k v o bunu biz verm , ondan sonra insanlar onu biz sla verm kl r. Vallahi, m n bunu Pey mb rd n ist
m.” ( l-Buxari, 4447) - : - - : » « . : » « . . ] : [ 1 shab rin hli-beytin qay na qalma tövsiy ed r. 681 1700. vay t edilir ki, Ai dey rdi: “Allah n m b etdiyi nem tl rd n (bir o idi ki,) Pey mb r m nim evimd , m nim (növb m çatd ) gün 1 v ba m nim sin min üstünd ik n v fat etdi. O, can ver rk n Allah n izni il nim a z suyum onun a z suyuna qar . M n Pey mb rin ba si-
söyk yib oturdu um vaxt (qarda m) Adbur-R hman lind misvak 2 iç ri daxil oldu. M n Pey mb rin ona baxd görüb anlad m ki, o, mis- vakdan istifad etm k ist yir. (Ondan): “S misvak g tirimmi?”– dey so- ru dum. Ba il i ar edib raz bildirdi. M n misvak götürüb (ona ver- dim,) lakin onun buna gücü çatmad 3 . M n: “Onu s nin üçün yum ald m- ?”– dey soru dum. Ba il i ar edib raz bildirdi. M n (misvak n ucunu) çeyn yib (ona verdim) v o, misvakla di rini sürtdü. (Pey mb rin ) qaba nda bir qab (yaxud bir cam) su var idi. O, ll rini suyun için sal r, sonra (ya ll rini) üzün sürtüb deyirdi: “L ilah ill llah! H qiq n d , ölümün bihu lu u vard r.” Sonra lini qald b: “(Allah m, m ni) uca dostla- ra (qovu dur)!”– dem ba lad . N hay t, ruhu b nind n ç xd v li ya- na dü dü. ( l-Buxari, 4449) - : . : » « . . : » - - «. ] : [ 1701. vay t edilir ki, Ai dey rdi: “Pey mb r x st rk n biz onun na d rman qoyduq, lakin o, (ba il ) biz i ar edib d rman ist diyi-
ni bildirdi. Biz dedik: “(Bu ona gör dir ki,) heç bir x st d rman xo lam r.” Pey mb r ay ld qdan sonra dedi: “M r m n siz i ar edib a ma rman qoyma qada an etm dimmi?” Biz dedik: “(El bildik ki,) heç bir st d rman xo lamad kimi (s n d xo lam rsan).” Pey mb r buyur- du: “Qoy evin içind olan h r k gözümün qaba nda d rman verilsin. Yaln z Abbasdan ba qa. Çünki o burada yox idi.” ( l-Buxari, 4458) - : . : » «. ] : [ 1702. vay t edilir ki, s demi dir: “(Ölümünd n qabaq) Pey mb rin ziyy ti a rla ark n o bay lma a ba lad .” Bu vaxt Fatim dedi: “Ya- q atam, iztirab ç kir!” Pey mb r (özün g ldikd ) buyurdu: “Bu gün- n sonra m n daha iztirab ç km m!” ( l-Buxari, 4462) 49-cu f sil. Pey mb rin v fat - : - . ] : [
demi dir ki, Pey mb r altm üç ya nda v fat etmi dir. ( l-Bu- xari, 4466) 1 Pey mb r günd lik olaraq h r gec bir zövc sinin yan nda qalard . 2 181-ci h disin qeydl rin bax. 3 A lar Pey mb ri el haldan salm ki, h tta çubu u bel çeyn hal qalmam .
hih l-Buxari fsir kitab . 682
: : » : [ ¯ ° ± ² ³ Z : « : » « : [ T U V W Z «. ] : [ 1704. vay t edilir ki, bu S id ibn l-Mu lla demi dir: “(Bir d ) m n m s- cidd namaz q lark n Pey mb r m ni ça rd , lakin m n ona cavab ver- dim. (Namaz bitirdikd n) sonra dedim: “Ya R sulullah, m n namaz rd m!” Pey mb r buyurdu: “M r Allah: “Pey mb r sizi, h yat ve-
– dey buyurmay bm ?” Sonra o m dedi: “M scidd n xmazdan vv l s Quranda olan n tli sur ni öyr m!” (Bir müdd td n) sonra Pey mb r m nim limd n tutub m scidd n ç xmaq ist nd dedim: “M r s n dem mi din ki: “M scidd n ç xmazdan vv l Quranda olan n tli sur ni öyr m?!” O buyurdu: “H md olsun al ml rin R bbi Allaha...” 2 Bu, yaln z m verilmi t krarlanan yeddi ay v tli Qurand r. 3 ” ( l-Buxari, 4474) 1 “ l- nfal” sur si, 24. 2 “ l-Fatih ” sur si, 2. 3 bc buna “S bul-M sani” deyilir ki, bu da “ l-Fatih ” sur sinin adlar ndan biridir. “ l-Fatih ” sur sinin ti ondad r ki, bu sur m na bax ndan bütün Quran özünd c m etmi dir.
683 l-B sur si - : [ « ¬ ® ¯ ° ± Z 2-ci f sil. Qüdr tli v tli Allah n: “...Siz d bunu bildiyiniz halda heç si Allaha tay tutmay n” 1 ay si bar deyil nl r - : : » « . : » « . : » «. ] : [ 1705. vay t edilir ki, Abdullah (ibn M sud) demi dir: “(Bir d ) m n Pey- mb rd n soru dum ki: “Hans günah Allah yan nda n böyük günah say r?” Dedi: “S ni yaradan Allaha (ba qa birisini) tay tutma nd r!” M n: “Do rudan da, bu, böyük günahd r”– dedim, sonra (yen ) soru dum: “B s sonra hans r?” Dedi: “Övlad n s ninl birg yem k yey yind n qor- xub onu öldürm k!” M n soru dum: “Sonra hans r?” Dedi: “Qon unun zövc si il zina etm k!” 2 ( l-Buxari, 4477) - : : [ ³ ´ µ ¶ ¸ ¹ »º Z 3-cü f sil. Uca Allah n: “Biz sizin üstünüz buludla kölg sald q, siz manna bildirçin endirdik : “Siz ruzi olaraq verdiyimiz pak eyl rd n yeyin!”– dedik. Onlar Biz deyil, ancaq özl rin zülm etdil r” 3 sözü - : : » «. ] : [
id ibn Zeyd r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “(Bu,) mannadan olan kitr dir 4 , suyu da göz d rmand r.” ( l-Buxari, 4478) 1 “ l-B
” sur si, 22. 2 Dig r isnadla r vay t olunmu bu h disin tamam nda deyilir: “...Uca Allah onun dediyini t sdiq edib, bu ay ni nazil etdi: “Onlar Allahla yana ba qa m buda yalvarmaz, Allah n haram etdiyi cana haqs z yer q ymaz v zina etm zl r.” “ l-Furqan” sur si, 68. 3 “ l-B
” sur si, 57. 4 Kitr : b zi a ac v kol bitkil rinin gövd rind n axan yap qanab nz r yar ffaf qat maye. hih l-Buxari fsir kitab . 684
[ ! " # $ % Z
Uca Allah n: “O zaman Biz dedik: –Bu k nd daxil olun v orada ist diyiniz yerl rd , rahatl qla yeyin, için. Qap dan s cd ed k daxil olun v : “Bizi ba la!”– deyin ki, sizin günahlar ba la- yaq”. Biz yax i r gör nl mükafatlar art rar q” 1 sözü - : : [ + , - . / Z . ] : [
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ srail o ullar na bel buyrulmu dur: “Qap dan s cd ed k daxil olun v : “Hitt ! 2 ”– de- yin.” Onlar is oraya yanlar üst sürün -sürün daxil oldular v (özl rin mr edilmi sözü) d yi dirib: “Hint (y ni) sünbülün üstünd ki bu da”– dedil r.” ( l-Buxari, 4479)
[ " # $ % & ' ( ) * + -, Z
Uca Allah n: “Biz r hans bir ay ni d yi dirir v ya onu unutdururuqsa, ondan daha yax , v ya ona b nz rini tiririk. M r bilmirs n ki, Allah h r ey qadirdir?” 3 sözü - : : : [ " # $ % & ' Z ] : [ 1708. bn Abbas r vay t edir ki, Öm r demi dir: “Aram zda Quran n gö- l oxuyan Ubeydir v ( ri tl ba ) n düzgün hökm ver n lidir. Buna n biz Ubeyin dedikl rin m l qoymuruq. Halbuki Ubey deyir: “M n Pey mb rd n e itdikl rimd n heç bir eyi gizl tmir m. Çünki Uca Allah buyurur: “Biz r hans bir ay ni d yi dirir v ya onu unutdururuqsa,...” ( l- Buxari, 4481) 1 “ l-B
” sur si, 58. 2 “Bizi ba la!” dem kdir. 3 “ l-B
” sur si, 106. 685 - : : [ s t u wv yx Z
Uca Allah n: “Onlar dedil r: –Allah Özün övlad götürmü dür!” Halbuki O, pakd r, müq dd sdir! H qiq n, göyl rd v yerd n varsa, Ona m xsusdur. H r ey Ona ba yir” 1 sözü - : : » «. ] : [
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Uca Allah buyurur: “Ad m övlad M ni yalanç say r, halbuki, bunu etm onun haqq yoxdur, habel o, M ni t hqir edir, halbuki buna da onun haqq yoxdur. M ni yalanç saymas , onu öldürdükd n sonra yenid n yaradaca t kzib etm sidir, M - ni t hqir etm si is , M övlad isnad etm sidir. Halbuki M n pak v müq d- m, Özüm zövc v ya övlad götürm kd n uza am!” ( l-Buxari, 4482)
[ ´ µ ¶ ¸ º¹ Z
Uca Allah n: “Biz müq dd s Evi insanlar üçün ziyar t v min- amanl q yeri etdik. “ brahimin dayand yeri namazgah edin!” Biz brahim v smail : “Evimi t vaf ed nl r, etikafa gir nl r, rüku v cd ed nl r üçün t mizl yin!”– dedik” 2 sözü - : : : : : : : [ x y z { | } ~ • ¡ ¢ Z . ] : [ 1710. s r vay t edir ki, Öm r demi dir: “M nim (dedikl rim) Allah n üç (ay si il ) eyni g lmi v ya R bbim (nazil ed yi) üç (ay nin m zini) v- 1 “ l-B
” sur si, 116. 2 “ l-B ” sur si, 125. hih l-Buxari fsir kitab . 686 lc
agah etmi dir. (Bir d m n Pey mb ): “Ya R sulullah, lk , brahimin durdu u yeri namazgah ed n!”– dedim (v buna dair ay 1
tli, h m d pisniyy tli adamlar g lir. B lk möminl rin analar na hicab geym yi mr ed n?!”– dedim, Allah da hicab ay sini 2 nazil etdi. (Bir d ) n Pey mb rin öz zövc rind n b zil rini t nbeh etdiyind n x r tutdum v onlar n yan na g lib dedim: “Siz ya (özba nal za) son qoya- caqs z, ya da Allah öz Pey mb rin sizd n daha xeyirlisini n sib ed - kdir. N hay t, onun zövc rind n birinin yan na g ldim v o m dedi: “Ey Öm r! B m R sulullah zövc rin özü öyüd-n sih t ver bilmir ki, n onlara n sih t verirs n?! Uca Allah da (bu ay ni) nazil etdi: r o sizi bo asa, R bbi sizin ziniz ona sizd n daha yax zövc r – müs lman, mömin, ita tkar, tövb ed n, ibad t ed n, oruc tutan dul qad nlar v baki- q zlar ver bil r.” 3 ( l-Buxari, 4483) - : : [ 3 4 5 6 7 8 Z 8-ci f sil. Uca Allah n: “Deyin: “Biz Allaha, biz nazil olana, brahim , smail , shaqa, Yaquba v onun n slin nazil olana, Musa v saya veril nl , özl rinin R bbi t find n pey mb rl veril nl iman g tirdik. Biz onlar n aras nda f rq qoymuruq. Biz yaln z Ona slim olanlar q!” 4 sözü - : : [ 4 5 6 7 8 Z . ] : [
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “(Bir zamanlar) Kitab hli Töv- rat müs lmanlara ibrani dilind oxuyar, sonra da b dilind izah ed rdi- r. ( slam dini g ldikd n sonra) Pey mb r buyurdu: “Kitab hlin inan- may n v onlar yalanç da saymay n, lakin deyin: “Biz Allaha, biz nazil olana, brahim , smail , shaqa, Yaquba v onun n slin nazil olana, Musa- ya v saya veril nl , özl rinin R bbi t find n pey mb rl veril nl iman g tirdik.” ( l-Buxari, 4485) 1 “ l-B ” sur si, 125. 2 “ l- hzab” sur si, 53. 3 “ t-T hrim” sur si, 5. 4 “ l-B
” sur si, 136. 687 - : : [ : ; < = > ? @ A B C D FE Z
Uca Allah n: “Bel likl , Biz sizi orta bir ümm t etdik ki, siz insan- lara ahid olas z, pey mb r d siz ahid olsun...” 1 sözü - : : [ B C D FE Z : [ : ; < = > ? @ A B C D FE Z . ] : [ 1712. bu S id l-Xudri r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Qiyam t günü (Allah) Nuhu ça racaq v Nuh: “Buyur, hüzurundayam v mrin münt - zir m, ey R bbim!”– dey k. Allah dey k: “S n (dini) t bli etdinmi?” O: “B li!”– dey cavab ver k. Sonra onun qövmün dey k: “O siz (dini) bli edibmi?” Onlar: “Bizi x rdar ed n bir pey mb r g lm mi dir!”– dey cavab ver kl r. Allah (Nuha) buyuracaq: “S nin dediyin kim ahid- lik ed bil r?” Nuh: “Muh mm d v onun ümm ti!” – dey cavab ver k, bel likl d onlar Allah n elçisi il b rab r Nuhun dini t bli etdiyin ahid- lik ed kl r. Bu haqda Allah n ay sind bel deyilir: “Bel likl , Biz sizi or- ta bir ümm t etdik ki, siz insanlara ahid olas z, pey mb r d siz a- hid olsun.” ( l-Buxari, 4487) - : : [ Ë Ì Í Î Ï Z
Uca Allah n: “...ümr ni bitirib h cc q r qada an olunanlardan istifad ed n k s...” 2 sözü - : . ] : [ 1713. vay t edilir ki, mran ibn Husayn demi dir: “Allah n Kitab nda t - ttu (h cci) bar sind ay nazil olmu v biz Pey mb rin yan nda ona l etmi ik. Pey mb r v fat ed k bu ay ni haram buyuran v ya onu qada an ed n bir ay nazil olmam r. Bu haqda bir adam 3 yaln z öz fikrini söyl mi dir.” ( l-Buxari, 4518) 1 “ l-B ” sur si, 143. 2 “ l-B ” sur si, 196. 3 798-ci h disin qeydl rin bax.. hih l-Buxari fsir kitab . 688
[ ` a b c d e Z 11-ci f sil. Uca Allah n: “Sonra insanlar n ax b g ldiyi yerd n siz d g lin” 1 sözü - : [ ` a b c d e Z ] : [ 1714. Ai r vay t etmi dir ki, cahiliyy t dövründ hm sil r – qurey lil r v onlar n dinind olanlar 2 – (ziyar t snas nda) Müzd lif , dig r bl r is fatda dayanard lar. slam dini g ldikd n sonra Allah Öz pey mb rin mr etdi ki, vv lc fata getsin, sonra Müzd lif dayans n, daha sonra oradan ç b (Minaya) getsin. Bu haqda Uca Allah n ay sind bel deyilir: “Sonra insanlar n ax b g ldiyi yerd n siz d g lin.” ( l-Buxari, 4520) - : : [ © ª « ¬ ® ¯ ° ± ² ³ ´ µ ¶ ¸ Z
dünyada, h m d axir td göz l nem tl r ver v bizi Od zab ndan qoru!”– dey nl ri d vard r” 3 sözü - : : . ] : [ 1715. s r vay t edir ki, Pey mb r (çox vaxt dua edib) dey rdi: “Ey Alla- m! Ey R bbimiz! Biz h m bu dünyada, h m d axir td göz l nem tl r ver v bizi Od zab ndan qoru!” ( l-Buxari, 4522) - : : [ } ~ • ¢¡ Z 13-cü f sil. Uca Allah n: “...Bu adamlar h ya edib dil nm dikl rin gör tan mayan adam onlar varl hesab edir...” 4 sözü - : : : [ } ~ • ¢¡ Z . ] : [ 1 “ l-B ” sur si, 199. 2 Burada Xuza , Amir ibn S a v Kinan q bil ri n rd tutulur. 3 “ l-B
” sur si, 201. 4 “ l-B ” sur si, 273. 689 1716. bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “( nsanlar aras nda zib-dola b) bir-iki loxma v ya bir-iki xurma il kifay tl n adam heç d yoxsul deyildir.” Yoxsul o adamd r ki, (onun özün b s ed k q
r mal olmaz, v ziyy tinin a r oldu unu heç k bildirm z v buna gör d ona verilm z, özü d ) h ya edib insanlardan heç bir ey ist z. st yir- sinizs , Allah n bu ay sini oxuyun: “...Bu adamlar h ya edib dil nm dikl ri- gör tan mayan adam onlar varl hesab edir...” ( l-Buxari, 4539)
[ l m n o p q r t s Z 14-cü f sil. Uca Allah n: “O Kitab n bir qismi m nas ayd n ay rdir ki, bunlar da Kitab n anas r. Dig rl ri is m nas ayd n olmayan ay rdir...” 1 sözü - : : [ g h i j k l m n o p q r t s u vw x y z { | } ~ • ¡ £ ¢ ¤ ¥ ¦ § © ¨ ª « ¬ ® ¯ ° ± ² ³ µ ´ ¶ ¸ ¹ º » Z : . ] : [
vay t edilir ki, Ai demi dir: “Pey mb r bu ay ni oxudu: “Kitab nazil ed n Odur. O Kitab n bir qismi m nas ayd n ay rdir ki, bun- lar da Kitab n anas r. Dig rl ri is m nas ayd n olmayan ay rdir. Q lb- rind yrilik olanlar fitn -f sad tör tm k v ist dikl ri kimi yozmaq qs dil m nas ayd n olmayan n ard nca dü rl r. Onun yozumunu is Allahdan ba qa heç k s bilm z. Elmd qüvv tli olanlar is dey rl r: “Biz onlara iman g tirdik, ham bizim R bbimizd ndir”. Bunu is ancaq a l sahibl ri d rk ed rl r.” Ai demi dir: “Pey mb r (m ) dedi: r m nas ayd n olmayan (ay rin) ard nca dü nl ri görs n, (bil ki,) bunlar Allah n (ay ) adland rd kims rdir, onlardan uzaq ol!” ( l-Bu- xari, 4547) 1 “Ali- mran” sur si, 7. hih l-Buxari fsir kitab . 690
[ ¿ À Á Â Ã Ä Å Æ Ç È É Ê Ë Ì Z
Uca Allah n: “H qiq n d , Allah il olan hdl rini v andlar ucuz qiym satan k sl r üçün axir td heç bir pay yoxdur” 1 sözü - : : [ ¿ À Á Â Ã Z . ] : [
otaqda) biz il d rid n çar q tikirdil r. Bu vaxt onlardan biri lin biz batm halda bay ra ç xd v bizi o biri qad n onun lin bat rd iddia etdi. (Mübahis ni h ll etm k üçün) ibn Abbasa müraci t edildikd ibn Abbas dedi: “Pey mb r demi dir: “ r insanlara onlar n iddia etdikl r ( eyl r) verils ydi, dig rl rinin qan v mal m nims nilmi olard . ttiham edil n o qad na Allah xat rlad n v bu ay ni ona oxuyun: “ qiq n d , Allah il olan hdl rini v andlar ucuz qiym satan k sl r üçün axir td heç bir pay yoxdur... ” Qad na bunu xat rlatd lar, o da etiraz etdi. (H disi dan an ravi) demi dir: “ bn Abbas dedi: “Pey mb r bu- yurmu dur: “ ttiham edil n xs and içm lidir. 2 ” ( l-Buxari, 4552) - : : [ Ì Í Î Ï Ð Ñ Z 16-c f sil. Uca Allah n: “Camaat siz qar ordu toplay bd r, onlardan qorxun!” 3 sözü - : [ Õ Ö × Ø Z : [ Ì Í Î Ï Ð Ñ Ò Ó Ô Õ Ö × Ø Z ] : [ 1 “Ali- mran” sur si, 77. 2 Abdullah ibn M sud r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Kim bir müs lman mal ndan hrum etm k üçün and içs , Allah n hüzurunda oldu u zaman Allah n ona q bi tutar”. Uca Allah bu ay ni nazil etdi: “H qiq n d , Allah il olan hdl rini v andlar ucuz qiym satan k sl r üçün axir td heç bir pay yoxdur.” Bu d md s ibn Qeys g lib dedi: “ bu Abdur-R hman siz r vay t etdiyi bu hadis m aiddir, bu ay m gör nazil olmu dur. Bel ki, mim o lunun torpaq sah sind m xsus bir su quyusu var idi. (Aram zda mübahis dü dükd ) Pey mb r m : “ ahidl rini tir!”– dedi. M n: “ ahidim yoxdur”– dedim. Pey mb r mim o lundan and içm yi t b etdikd , n dedim: “Ya R sulullah, onun üçün heç bir t favütü yoxdur. O, and iç bil r.” Onda Pey mb r dedi: “Kim bir müs lman mal ndan m hrum etm k üçün and içs , Allah n hüzurunda oldu u zaman Allah n ona q bi tutar.” Uca Allah da onun dedikl rini t sdiq etm k üçün bu ay ni nazil etdi.” (S hih l- Buxari, 4250) 3 “Ali- mran” sur si, 173. 691 1719. vay t edilir ki, ibn Abbas demi dir: “Allah biz yet r. O n göz l
oda at ld zaman demi dir. Bu sözü mçinin Pey mb r (v onun s hab ri) demi r. (O zaman ki): “ zi
[ ° ± ² ³ ´ µ ¶ ¸ ¹ º » ½¼ Z 17-ci f sil. Uca Allah n: “Sizd n vv l Kitab veril nl rd n v mü rikl rd n bir çox ziyy tverici sözl r e id ksiniz” 1 sözü - : [ ° ± ² ³ ´ µ ¶ ¸ ¹ º » ¼ Z : [ ^ _ ` a b c d e f g h i j k l Z . . ] : [ 1720. Usam ibn Zeydd n r vay t edilmi dir ki, h B dr döyü ünd n vv l Pey mb r üstün F kd haz rlanm palan qoyulmu uzunqula na minib, Usam ni d t rkin al b B ni Haris ibn X zr c q bil sind ki S d ibn Ubad ni ziyar t etdi. Yolda Pey mb r Abdullah ibn Ubey ibn S lulun oldu u bir m clisin yan ndan keçdi. O vaxt Abdullah ibn Ubey ibn S lul h - 1 “Ali- mran” sur si, 186. hih l-Buxari fsir kitab . 692 slam q bul etm mi di. Bu m clisd h m müs lmanlar, h m Allaha rik qo an bütp stl r, h m d y hudil r i tirak edirdil r. Abdulla ibn R vaha da h min m clisd idi. Uzunqula n qald rd tozanaq, m clisi bürüdükd Abdullah ibn Ubey ibn S lul bürünc yi il burnunu tutub: “Bizi tozlama- n!”– dedi. Pey mb r onlara salam verib dayand , sonra (uzunqulaq- dan) dü üb onlar Allah n (dinin ) d t etdi v onlara Quran oxudu. Ab- dullah ibn Ubey ibn S lul dedi: “Ay adam, r s nin dedikl rin do rudur- sa, dem k, bundan göz l ey yoxdur. Ancaq m clisimizd bel eyl rl biz ziyy t verm , get otur yerind v bel eyl ri s nin yan na g n adamlara dan .” Bu vaxt Abdulla ibn R vaha dedi: “Fikir verm , ey Allah n R sulu, n m clisl rimizd biz Qurandan dan , biz onu (dinl yi çox) sevirik.” (Bu vaxt ara qar ) müs lmanlar, mü rikl r v y hudil r bir-biril rin na- layiq sözl r söyl ba lad lar v i o yer g lib çatd ki, onlar az qala vu- ru acaqd lar. Pey mb r onlar sakitl dirm ba lad . Haçandan-haçana onlar sakitl dil r. Bundan sonra Pey mb r uzunqula na minib yoluna davam etdi. N hay t, g lib S d ibn Ubad nin (evin ) daxil oldu v dedi: “Ey S d, s n bu Hubab n n dediyini e itm dinmi? O, bel -bel dedi.” (Pey- mb r
bu Hubab dey nd ) Abdullah ibn Ubey ibn S lulu q sd edirdi. d ibn Ubad dedi: “Ey Allah n elçisi, onu fv et, onun t qsirind n keç. Kitab s
nazil ed n Allaha and olsun ki, Allah s ni, s nazil etdiyi haqq il gönd rdi. Halbuki (bir az vv l) bu rin
1 halisi (Abdullah ibn Ubeyin) yan na gedib onun ba na mmam qoyma a raz q vermi dil r 2 . Allah b etdiyi haqq say sind bu i i alt-üst etdikd is , (Abdullah n) buna pax ll tutdu. El bu da onu gördüyün bel bir i i tutma a vadar etdi.” Be- likl , Pey mb r onu ba lad . Pey mb r v onun shab ri Alla- n mr etdiyi kimi mü rikl ri v Kitab hlini fv ed r v (özl rin veril n) ziyy tl s bir ed rdil r. Qüdr tli v tli Allah buyurur: “Siz hök-
yozurdu
4 . N hay t, Allah (Öz pey mb rin ) onlarla vuru ma a izn verdi. B dr döyü ünd Pey mb r Qurey in adl -sanl kafirl rini öldür- dükd Abdullah ibn Ubey ibn S lul, habel onun yan ndak mü rikl r v bütp stl r: “Bu i qar al nmazd r 5 . Hayd R sulullaha bey t edin!”– dedil r v slam q bul etdil r. 6 ” ( l-Buxari, 4566) 1 Burada M din ri q sd edilir. 2 Y ni onu ba seçm k ist yirdil r. 3 “ l-B
” sur si, 109. 4 Y ni onlar n t qsirl rind n keçirdi. 5 Y ni slam dininin yay lmas n qar heç k s ala bilm z. [H qiq n d , bu din yay b, yay r v yay lacaq da. Uca Allah buyurur: “Onlar a zlar il Allah n nurunu söndürm k ist yirl r. Allah is buna yol verm z, kafirl rin xo una g lm d , O, Öz nurunu tamamlayar.” “ t-Tovb ” sur si, 32.] 6 Abdullah ibn Ubey ibn S lul ba da olmaqla münafiql r yaln z zahir n müs lman oldular. 693 - : : [ 8 9 : ; < = Z 18-ci f sil. Uca Allah n: “Tör tdikl ri ll rd n f hl n v etm dikl ri gör t rif olunma xo layan kims rin zabdan qurtula- caqlar sla güman etm ...” 1 sözü - : [ 8 9 : ; < = > ? @ A B C Z . ] : [ 1721. bu S id l-Xudri r vay t edir ki, Pey mb rin dövründ Pey mb r döyü ç xd qda münafiql rd n b zil ri ondan ayr lar v döyü getm yib Pey mb
müxalif olduqlar na sevin rdil r. Pey mb r döyü n qay td qda is özl rin b ra t qazand rmaq üçün b han r g tir r v and iç rdil r. Üst lik, görm dikl ri i gör t rif olunma sev rdil r. (El buna gör d ) bu ay nazil oldu: “Tör tdikl ri
l-Buxari, 4567) - : : [ ! " # $ % & ' Z [ ;
= >
@ A B C Z . ] : [ 1722. lq ibn V qqas r vay t edir ki, bir d M rvan ibn H m qap da duran göz tçil rd n birin : “Ey Rafi, get, ibn Abbasdan soru ki, tör tdikl ri l- rd n f
hl n v etm dikl ri i gör t rif olunma xo layan h r bir zab veril kmi?” bn Abbas dedi: “Bu ay nin siz n aidiyy ti var ki?! buras ndad r ki, Pey mb r bir d st y hudini ça b onlardan bir bar sind soru duqda, onlar h qiq ti gizl dib, ona ba qa cavab ver- dil r. Onlar bel cavab verm kl t rif olunmaq ist dil r, h m d h qiq ti giz- tdikl rin gör sevindil r.” Sonra ibn Abbas bu ay ri oxudu: “O zaman Allah Kitab veril nl rl hd ba lay b: “Siz o Kitab mütl q insanlara ay- nla racaqs z v onu gizl tm ksiniz!”– dey buyurdu. Onlar is bu hdi qulaqard na vurub, onu ucuz qiym satd lar. Onlar n bu alveri nec d pisdir! Tör tdikl ri ll rd n f hl n v etm dikl ri i gör t rif olunma xo layan kims rin zabdan qurtulacaqlar sla gü- man etm . Onlara ac -a bir zab haz rlanm r.” 2 ( l-Buxari, 4568) 1 “Ali- mran” sur si, 188. 2 “Ali- mran” sur si, 187-188. hih l-Buxari fsir kitab . 694
[ T U V W X Y Z 19-cu f sil. Uca Allah n: “Yetim q zlara qar dal tli olma- yaca zdan qorxursunuzsa,...” 1 sözü - : [ T U V W X Y Z : : [ ¢ £ ¥¤ Z : : [ º » ¼ Z . ] : [ 1723. vay t edilir ki, Urva ibn Zubeyr Ai n Uca Allah n: “Yetim q zlara qar dal tli olmayaca zdan qorxursunuzsa,...” ay si bar sind soru du. Ai dedi: “Bac o lu, bu (ay b hs edil n) yetim q z hamisinin himay si alt ndad r v hamisi onun mal na rikdir. Özü d q n h m mal na, h m d özün gözü dü üb. Hamisi onunla evl nm k ist yir, lakin onun mehrini in- safla, (evl nm k ist n) kims nin (ald ) q za verdiyi kimi mehr verm kd n boyun qaç r. Bel rin yetim q zlarla evl nm k qada an edilmi dir. Ancaq (mehr xüsusunda) dal tl h t ed k v bu q zlara ad n qad nlara ve- ril n mehrin n yax ver k onlarla evl bil rl r. ks t qdird onlara bu q zlardan ba qa xo lar na g n (halal) qad nlarla evl nm k mr olunur.” Urva r vay t edir ki, Ai demi dir: “Bu ay n sonra insanlar Pey m- rd n qad nlar bar sind f tva ist dil r v Allah (bu ay ni) nazil etdi:
Ai (davam edib) dedi: “Bu ay nin davam nda: “evl nm k ist diyiniz” sözü, birinizin, himay si alt nda olan, mal az olub özü d çox göz l olmayan yetim q zla evl nm k ist yi olmad m nas verir. Odur ki, (ki il ) himay rind olan yetim q zlar n mal na v göz lliyin gör onlarla evl nm k qada an edilmi dir. Çünki r bu q zlar n mal az olsayd , özl ri d göz l olmasay- 1 “ n-Nisa” sur si, 3. 2 “ n-Nisa” sur si, 127. Ay nin tamam : “...De: “Onlar bar sind v mçinin Kitabda siz oxunan ay rd özl rin mü yy n edilmi miras verm k evl nm k ist diyiniz yetim q zlar, z if u aqlar yetiml rl dal tl r ftar etm yiniz haqq nda hökmü siz Allah verir. Siz n yax q edirsinizs , übh siz ki, Allah onu bilir.” 695 lar, (bu himay darlar) onlarla evl nm zdil r. Ancaq (mehr xüsusunda) dal tl h t ets r (onlarla) evl bil rl r.” ( l-Buxari, 4574)
[ c d e gf Z 20-ci f sil. Uca Allah n: “Allah övladlar z haqq nda siz bel tövsiy edir...” 1 sözü - : : : [ c d e gf Z . ] : [
vay t edilir ki, Cabir ibn Abdullah demi dir: “(Bir d ) Pey mb r bu B kr m ba ç km k üçün piyada B ni S q bil sin g ldil r. Pey mb r m ni (hals z v ) heç n yi d rk etm diyim bir halda görüb (ev hlind n) su g tirm yi t b etdi. O, d st maz ald qdan v o sudan m nin üzüm s pdikd n sonra m n ay ld m v (ondan): “Mal nec bölü dü- rüm, ya R sulullah?”– dey soru dum. Allah da (bu ay ni) nazil etdi: “Allah
[ F G H I J LK Z 21-ci f sil. Uca Allah n: “H qiq n, Allah z rr q r d olsa zülm etm z.” 2 sözü - 1 “ n-Nisa” sur si, 11. Ay nin tamam : “...ki iy , iki qad n pay q r pay dü ür. r övladlar n ham ikid n art q sayda qad nd rlarsa, fat ed nin qoyub getdiyi mal n üçd iki hiss si onlara çat r. r t kc bir qad nd rsa, miras n yar ona çat r. r öl nin övlad varsa, onun valideynl rinin h r birin qoyub getdiyi mal n alt da bir hiss si çat r. r onun övlad yoxdursa, varisi d ancaq vali- deynl ridirs , onun anas na miras n üçd bir hiss si dü ür. r öl nin qarda lar ya bac lar varsa, onun anas na miras n alt da bir hiss si dü ür. Bu bölgü öl nin v siyy ti yerin yetirildikd n v ya borcu öd nildikd n sonra apar r. Valideynl rinizd n v övladlar zdan hans n fayda bax - ndan siz daha yax n oldu unu siz bilmirsiniz. Bunlar Allah t find n buyurulmu f rz ll rdir. qiq n, Allah Bil ndir, Müdrikdir.” 2 “ n-Nisa” sur si, 40. hih l-Buxari fsir kitab . 696 .
: [
bu S id l-Xudri r vay t etmi dir ki, Pey mb rin dövründ bir d st adam Pey mb dedi: “Ya R sulullah, Qiyam t günü R bbimizi gör bi- yikmi?” Pey mb r dedi: “B li, m r siz günortaüstü, gün i n qaba bulud örtm diyi bir vaxtda gün i görm yiniz n mane olur- mu?” Onlar: “Xeyr!”– dedil r. (Pey mb r ) soru du: “M r siz on dör- düncü gec , ay i
n qaba bulud örtm diyi bir vaxtda ay görm yi- niz n mane olurmu?” Onlar: “Xeyr!”– dedil r. Pey mb r buyurdu: “Bu ikisini görm siz heç bir ey mane olmad kimi, qüdr tli v - tli Allah da Qiyam t günü bel , gör ksiniz. Qiyam t günü yeti diyi zaman carç s sl yib dey k: “H r bir ümm t n ibad t edirdis , qoy onun ard nca getsin!” Bundan sonra Allahdan qeyrisin – bütl v dikin qoyulmu da lara ibad t ed n el bir kims qalmayacaq ki, C nn m odu- na dü
sin. Ax rda is ancaq Allaha ibad t ed nl r, – xeyirxah, yaxud gü- nahkar adamlar, – habel Kitab hlind n (pey mb rl rin sadiq qalm kims r) qalacaqd r. (O vaxt) y hudil ri ça b onlardan soru acaqlar ki: “Siz n ibad t edirdiniz?” Onlar dey kl r: “Biz Allah n o lu Üzeyir ibad t edirdik.” Onlara deyil k: “Yalan dan rs z, Allah Özün n zöv- , n d övlad götürmü dür. (Bir deyin gör k) siz n ist yirsiniz?” Onlar dey kl r: “Susam q, ey R bbimiz, biz su ver.” (Onda onlara C nn m) göst ril
k (v deyil k): “(Bundan) içm k ist mirsinizmi?” Onlar il ma nz r, alovlanan at in (k nar na) toplanacaq v C nn dü kl r. Sonra xristianlar ça b onlardan soru acaqlar ki: “Siz n ibad t edirdi- niz?” Onlar dey kl r: “Biz Allah n o lu M sih 1 ibad t edirdik.” Onlara deyil k: “Yalan dan rs z, Allah Özün n zövc , n d övlad götür- mü dür.” Sonra onlardan: “Siz n ist yirsiniz?”– dey soru ulacaq v bel - likl d , vv lkil rin ba na g nl r onlar n da ba na g kdir. N hay t, ancaq Allaha ibad t ed n kims r – xeyirxah, yaxud günahkar adamlar qal- qda, al ml rin R bbi onlar n yan na bildikl ri n yax n sur td 2 g k. Sonra onlara deyil k: “N gözl yirsiniz?! Qoy h r bir ümm t ibad t etdiyi (m budun) ard nca getsin!” Onlar dey kl r: “Biz dünyada ik n insanlara ehtiyac
z ola-ola onlardan ayr ld q, sla onlarla birlikd olmad q. ndi is biz ibad t etdiyimiz R bbimizi gözl yirik.” Onda Allah buyuracaq: “M n si- zin R bbiniz m!” Onlar iki v ya üç d : “Biz heç n yi Allaha rik qo mu- ruq!”- dey kl r.” ( l-Buxari, 4581) 1 Burada M ry m o lu sa n rd tutulur. 2 Y ni Allah n isim v sif tl rin dair Quran v sünn varid olan d lill rd n bildikl ri v sfl uy un sur td g k.
697 - : : [ W X Y Z [ \ ] ^ _ ` a b Z 22-ci f sil. Uca Allah n: “Biz h r ümm td n bir ahid g tir yimiz v s ni d onlara ahid tir yimiz zaman onlar n hal nec olacaq?” 1 sözü - : : : : : [ W X Y Z [ \ ] ^ _ ` a b Z : . ] : [ 1726. vay t edilir ki, Abdullah ibn M sud demi dir: “(Bir d ) Pey mb r buyurdu ki: “M Quran oxu!” Dedim: “(Ya R sulullah! Quran) s nazil oldu u halda, onu s m nmi oxuyaca am?” Pey mb r dedi: “B li, n onu ba qas ndan dinl yi xo lay ram.” M n ona “ n-Nisa” sur sini oxu- ma a ba lad m. N hay t, (sur nin): “Biz h r ümm td n bir ahid g tir
qald r-
qda) Pey mb rin gözl rinin ya la doldu unu gördüm” ( l-Buxari, 4582) - : : [ P Q R S T U Z 23-cü f sil. Uca Allah n: “M kl r özl rin zülm ed nl rin canlar alark n...” 2 sözü - : [ P Q R S T U Z . ] : [
r vay t etmi dir ki, (bir vaxt M kk ya ayan) müs lmanlar cburiyy t qar nda mü rikl qo ulub onlar n say art r (v onlarla birg Pey mb qar ) döyü ürdül r. (Döyü snas nda müs lmanlar t - find n) oxla v ya q ncla vurulub öldürüldükd Allah bu ay ni nazil et- di: “M kl r özl rin zülm ed nl rin canlar alark n onlara: “Siz n halda idiniz?”– dey kl r. Onlar: “Biz yer üzünd z if insanlar idik!”– dey kl r. kl r d onlara: “M r Allah n torpa o q r geni de- 1 “ n-Nisa” sur si, 41. 2 “ n-Nisa” sur si, 97. Ay nin tamam : “...onlara: “Siz n halda idiniz?”– dey kl r. Onlar: “Biz yer üzünd z if insanlar idik!”– dey kl r. kl r d onlara: “M r Allah n torpa o q r geni deyildimi ki, siz orada hicr t ed ydiniz?”– dey kl r. Onlar n s nacaqlar yer C nn mdir. Ora n pis dönü yeridir.” hih l-Buxari fsir kitab . 698
[ " # $ % & ' ( Z [ 6 7 98 Z 24-cü f sil. Uca Allah n: “Biz Nuha v ondan sonrak pey mb rl v hy etdiyimiz kimi d v hy etdik. Biz brahim , smail , shaqa, Yaquba v onun slin , saya, yyuba, Yunusa, Haruna v Süleymana da v hy etdik. Davuda da Z buru verdik.” 1 sözü - : . ] : [ 1728. bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “H r kim: “M n Yu- nus ibn M ttadan daha üstün m”– des , yalan dan olar.” ( l-Buxari, 4604) l-Maid sur si - : : [ J K L M N O P RQ Z
nazil edil ni bli et!” 2 sözü - : : [ J K L M N O P RQ Z . ] : [
vay t edilir ki, (bir d ) Ai (Urva ibn Zubeyr ) demi dir: “Kim s - des ki, Muh mm d Allah n ona nazil etdiyi (v hyd n) n yi is gizl t- mi dir, yalan dan olar. (Çünki) Allah buyurur: “Ey R sul! R bbind n
Buxari, 4612) 1 “ n-Nisa” sur si, 163. 2 “ l-Maid ” sur si, 67. 699 - : : [ a b c d e f g h i j Z 26-c f sil. Uca Allah n: “Ey iman g tir nl r! Allah n siz halal buyurdu u t miz ruzil ri haram etm yin...” 1 sözü - : : [ a b c d e f g h i j Z . ] : [ 1730. vay t edilir ki, Abdullah (ibn M sud) demi dir: “Biz Pey mb rl birlikd döyü rd i tirak ed rk n yan zda qad n olmurdu. (Bir d ) biz (ona) dedik: “Özümüzü axtalayaqm ?” O bunu biz qada an etdi v bundan sonra qad na (mehr olaraq) paltar (v ya ba qa bir ey verib) onunla (mü- qq ti) nikaha girm 2 rüsx t verdi, sonra da bu ay ni oxudu: “Ey iman tir nl r! Allah n siz halal buyurdu u t miz ruzil ri haram etm yin ... ” l-Buxari, 4615) - : : [ ! " # $ % & ' ( ) * + , Z 27-ci f sil. Uca Allah n: “Ey iman g tir nl r! übh siz ki, s rxo edici içki d , qumar da, tap nmaq m qs dil dik qoyulmu da lar da, fal oxlar da eytan lind n olan murdar eyl rdir...” 3 sözü - . ] : [
vay t edilir ki, s ibn Malik demi dir: “(O vaxtlar) bizim “f dix” ad- land rd z (xurma rab ndan ba qa) bir rab z yox idi. (Bir d ) m n bu T lh
, filank v filank rab paylayark n bird n ( shab rd n) biri g lib dedi: “Siz x r çat bm ?” Onlar soru dular: “N olub ki?” O de- 1 “ l-Maid ” sur si, 87. Ay nin tamam : “...v h ddi a may n. H qiq n, Allah h ddi a anlar sevmir.” 2 1643-cü h dis bax. 3 “ l-Maid ” sur si, 90. Ay nin tamam : “...Bunlardan ç kinin ki, b lk nicat tapas z”. hih l-Buxari fsir kitab . 700 di: “ rab haram buyruldu!” (Bunu e id nd ) onlar m dedil r: “Apar bu bardaqlardak ( rab ) çöl tök, ey s!” Onlar bu adam n g tirdiyi x rd n sonra içkinin (niy haram buyrul- mas ) bar soru mad lar v bunu heç ara rmad lar da.” ( l-Buxari, 4617)
[ ¢ £ ¤ ¥ ¦ § ¨ © Z
“Ey iman g tir nl r! Siz agah olunca, xo unuza g lm k eyl r bar sind soru may n.” 1 sözü - : : [ ¢ £ ¤ ¥ ¦ Yüklə 8,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|