O'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi markazi o'zbekiston respublikasi sog'liqni saqlash vazirligi oliy va o'rta tibbiy ta'lim bo'yicha o'quv-uslubiy idorasi

Anesteziologiya-reanimatologiya va jadal davolash boiimlarida sanitariya-epidemiologik rejimi hamda bemorlar shaxsiy gigiyenasini saqlash. Reanimatsiya bo'limida terminal holatda yotgan bemorlarda infeksiya bilan bog'liq bo'lgan asoratlarning tez-tez uchrab turishi, sanitariya-gigiyena qoidalariga qat'iy rioya qilishni talab etadi. Chunki og'ir holatda yotgan, xususan operatsiya qilingan yoki jarohatlangan bemorlarda turli infeksiyalarga qarshi immunitet pasayadi. Ular har qanday infeksiyani o'zlariga yuqtirishga moyil bo'lib qoladilar. Infeksiyalar autogen, ekzogen va hokazo bo'lishi mumkin. Eng xavflisi grammanfiy mikroblardir. Bunday mikroblar tashqi muhitda va bemorning nafas yo'Uarida xohlagancha topiladi. Ular ko'payishi uchun sharoitni og'ir ahvoldagi yotgan bemorlardan topadilar. Asoratlar bemor ahvolining yomonlashishiga sababchi bo'ladi. Mikroblar bilan zararlanish bemorlarning terisi va yaralari, tibbiyot xodimlarining kiyimlari va qo'li yoki palatadagi iflos jihozlar, bemorning ko'rpa-to'shaklari, palatadagi havoning ifloslanishi, tomirlarga qo'yilgan katetr va intubatsion trubkalar, ko'pincha, siydik qopchasiga qo'yilgan katetr, qon quyish vositalari va traxeostomadan keyin sodir bo'ladi. Shularni hisobgaolib, reanimatsiya bo'limlari boshqa bo'lim xodimlari uchun „yopiq" bo'lishi kerak, bo'limda ishlaydigan xodimlarda esa maxsus kiyim bo'lib, u kiyimlarda tashqariga chiqmasliklari, kichik tibbiyot xodimlari, hamshiralar ham muolajalarni bajarganda maxsus qo'lqoplarda ishlashlari shart.

Bo'limdagi sanitariya-gigiyena rejimiga ko'ra har kuni pollarni zararsizlantiruvchi vositalar bilan ho'llab ikki marta artish, palatani kuniga besh martagacha shamollatish maqsadga muvofiq, palatani kvarslash va uni maxsus daftarda belgilab borish zarur. Xodimlar qo'llari, fartuklariga maxsus dezinfeksiyalovchi vositalar bilan ishlov berishlari shart. Bundan tashqari, bo'limdagi apparat va jihozlarni doimiy ravishda bakteriotsid tekshiruvdan o'tkazish, ayrim kasallarni ajratib qo'yish, vaqti-vaqti bilan xonalarni obdan tozalab turish lozim.

Jarohat va apparatlar sirtidagi mikroblar kimyoviy vositalar bilan tozalanadi. Shu maqsadda etil spirtining 70 % li, 96 % li eritmalaridan foydalaniladi. Yiringli jarohatlar va apparatlar sirti ishlov berilgandan so'ng 5 daqiqa davomida mikroblar zararsizlanadi. Xlorgeksidinning 1 % li va 0,5 % li eritmalari bilan apparatlarning ayrim qismlari artilib yoki botirib olinadi, keyin suvda yuviladi. Apparat yig'ilgan holatda bo'lsa, efirga xlor­geksidinning 0,5 % li eritmasi yoki spirt solinadi va apparat orqali o'tkaziladi.

Intubatsion trubkalar, maskalar, traxeostomiya trubkalari, havo o'tkazgichlar ko'p ifloslanadi, ular ham yuqorida aytilgan tartibda tozalanishi kerak. Bor kislotasi, diotsid kabi vositalar bilan zararsizlantirilganda bemorlar va apparatlar uchun ham xavfsiz bo'ladi. Xulosa qilib shunday deyish mumkin: bemorga sun'iy nafas bergandan keyin apparat ifloslanadi, ishlatib bo'lingandan so'ng har bir qismi: rezina, temir yoki plastmassa qismi, dezin­feksiyalovchi vositalar, yuqumsizlantirilishi kerak.

Sun'iy nafas berish apparatlarini quyidagi tartibda zarar-sizlantiriladi: mexanik tozalash va yuvish; sterilizatsiya va dezinfeksiya; sterilizatsiya va zararsizlantirilgan asboblarni sterillangan holda avaylab saqlash.

Infeksiya tarqalishining oldini olishda reanimatsiya bo'limi xodimlari, xususan reanimatsiya hamshirasining roli katta. Ular bo'limda umumiy sanitariya-gigiyena qoidalari saqlanishiga javobgardirlar. Har bir xodim ishga kelgandan so'ng yoki muolajani bajarishdan oldin qo'llarini sovun bilan yuvishi, niqoblarda ishlashi shart.

Bemorlarning shaxsiy gigiyenasiga ham e'tibor berish kerak. Buning uchun hamshira bemor ko'rpa-to'shaklariga e'ibor berishi, og'iz, burun bo'shliqlarini bir necha marta tozalab tu-rishi, og'ir yotgan bemorlarning sochi, tirnog'iga e'tibor berishi, yotoq yaralarning oldini olish, ularni ko'rsatmaga muvofiq ovqatlantirish kabi profilaktik ishlarni bajarishi shart.

Bemor bo'limdan ketgandan so'ng ishlatilgan har bir ko'rpa-choyshablar dezinfeksiyalovchi kameralarda zararsizlantirilishi kerak.