Mavzu: O‘zbek xalq ertagi «Rostgo‘y bola»
Darsning maqsadi:
1. To‘g‘ri, tez va ifodali o‘qish malakalarini takomillashtirish.
2.Matn
ustida
ishlash,
tahlil
qilish
ko‘nikmasini mustahkamlash,
o‘quvchilarning lug‘at boyligini oshirish.
3.O‘quvchilar shaxsida to‘g‘riso‘zlik, rostgo‘ylik kabi ijobiy sifatlarni
tarbiyalash.
Dars turi:yangi bilim beruvchi, ertak o’qish darsi.
Dars metodi: izohli o’qish, mustaqil ish metodi, guruhlarda ishlash.
Darsning shiori:
Biz nimaiki qilmaylik,
Barchasi zarur, kerak.
Bilim egallash uchun
Tinimsiz o‘qish kerak.
Darsning borishi:
1 - modul.
Uyga vazifani tekshirish.
"Maymun va duradgor" haqidagi ertak. Xattaxta oldiga lkki o‘quvchi
chaqiriladi va ular galma - galdan ertakni o‘qib, mazmunini so‘zlaydilar. Duradgor
kim? U nima ish qiladi? degan savol beriladi va o‘quvchilarning javoblari
to‘ldiriladi.
2 - modul. Quvnoq daqiqa.
O‘qituvchi: Yaxshi o‘qish uchun, yaxshi nafas olish kerak.
1) Nafas olishga oid mashqlar:
«Choyni sovit», «Gulni hidla», «Sharni shishir», «Changni hayda».
2) Ovoz mashqi; tovush mashqi: a, o, u, e, i, o‘.
66
Quyidagi she’rni eshitib bugun qanday mavzu bilan tanishishimizni
bilib olarsiz. Yaxshilab e’tibor qiling: To‘g‘ri so‘z bola. H.H.Niyoziy.
(Qisqartirilgani)
Kelmog‘ida maktabidan bir o‘g‘il,
To‘xta debon ikki kishi to‘sdi yo‘l.
Dedi biri:" Tanga berurman sanga
So‘zla bir og‘izgina yolg‘on manga"
Berdi o‘g‘il fikr ila shirin javob:
"so‘zlang ako, qomatingizga qarab.
Bu so‘zingiz aslida yolg‘on erur
Tangaga yolg‘onni kim olg‘on erur".
Quyidagi skanerga qarab bugungi o‘rganadigan mavzumiz nomini va unga
doir so‘zlarni toping.
b
r
o
s
t
g
o‘ y
b
R
o
o
b
o
l
a
ya o‘ o
O
l
s
yo l
g‘ o
n
r
l
S
a
t
a
n
g
a
k
k
a
T
r
g
k
i
Sh i
a
k
o
G
o
o‘ m a
k
t
a
b
yu o‘
s
y
s
o‘ z
i
ng i
z
Y
t
o
g‘ i
z
g
i
n
a
A
g
l
a
r
o
s
t
g
o‘ Y
o‘ y
s
a
n
g
a
k
i
M
Bu jadvalda rostgo‘y (5 ta), bola (3 ta ), yolg‘on, tanga, kishi, ako, maktab,
so‘zingiz, og‘izgina, sanga, kim so‘zlari borligini o‘quvchilar topadilar.
3 - modul.
Skanerdagi so‘zlarni qatnashtirib gaplar tuzing: Bir og‘izgina yolg‘on,
rostgo‘y bola, yolg‘onchi kishi sanga tanga berurman, dedi va b. Kimlar shu
67
so‘zlar vositasida ertak tuzib beradi. Bolalar o‘zlaricha tuzgan ertaklarini so‘zlab
beradilar.
Bugungi o‘tadigan ertagimiz nomini topdingizmi? Bolalar aytadilar
(Bo‘lmasa o‘qituvchi ertak nomini aytadi: "Rostgo‘y bola"). Kelinglar endi ertakni
eshitib ko‘ramiz. Unda ba’zi notanish so‘zlarga duch kelasizlar. Ularning
mazmunini sizlarga tushuntiraman: (xattaxtaga oldindan yozib qo‘yilgan bo‘lishi
ham mumkin)
Podshoh - yurtni boshqaruvchi kishi.
Vazir - podshohning yordamchisi. Tadbir - o‘ylab qilingan ish. Xomush -
xafa.
4-moduI.
Ertakni o‘qituvchi tomonidan o‘qish, ma’lum bir qismini o‘quvchilar davom
ettirishi mumkin.
- Siz yolg‘on gapirgan bolalarni hayotda uchratganmisiz? (O‘quvchilar
javoblari eshitiladi). Rost gapirishning ahamiyatini bilasizmi? O‘qituvchi
rost gapirishning ahamiyati haqida o‘quvchilarning yoshiga mos tushuncha
beradi va xalq maqollaridan aytadi (Masalan, "Boshingga qilich kelsa-da,
rost gapir"... qolganini o‘quvchilar davom ettiradilar).
5 -modul. Mustaqil o‘qish.
Usul: o‘qituvchi o‘quvchilar bilan birga ovoz chiqarib o‘qiy boshlaydi
(o‘quvchilar faqat ko‘z bilan o‘qiydidar), o‘qituvchi jim bo‘lib, o‘qishni ichida
davom ettiradi, o‘quvchilar esa ovoz chiqarib o‘qiydilar, keyin yana o‘qituvchi
ovoz chiqarib o‘qiydi, o‘quvchilar ko‘z bilan o‘qiydilar va shunday o‘qish ertak
oxirigacha davom etadi
O‘qish oldidan topshiriq: xattaxtada yozilgan so‘zlarni ertakda berilganday
izchillikda, so‘zlar qo‘shib yozing:
Qadimda podshoh bo‘lgan.
Xomush bo‘lib yurgan.
Vazirning maslahati.
gul urug‘i,
68
farzand qilib olmoqchi.
vaqt o‘tibdi.
Shahar aylanibdi.
gullarni ko‘rib o‘taveribdi.
ko‘zi tushibdi.
gullar qani?
qaynattirgan.
Dostları ilə paylaş: |