O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi

4-MAʻRUZA: KIMYONING BIRLASHISH DAVRI


Oʻquv mashgʻulotining maqsadi: talabalarga Kimyo tarixining birlashish davri (XVI-XVIII asrlar) va uning yatrokimyo, pnеvmatik kimyo, texnik kimyo davrchalari hamda ularning namoyondalari; Boyl, G.Shtal, R.Lulliy, R.Bekonlarning gʻoyalari; flogiston nazariyasi va uning salbiy oqibatlari toʻgʻrisidagi fikrlarini tahlil qilish hamda Lomonosovning ilmiy faoliyati hamda XVIII asrning mashxur kimyogari Lavuazyeuning hayoti va faoliyati, flogiston nazariyasiga qarshi kurashi, uning laboratoriyasi haqida maʻlumotlar berish, Berseliusning kimyoviy analiz sohasidagi ishlari toʻgʻrisida toʻgʻrisida malaka va koʻnikmalar hosil qilish.

Kalit soʻzlar: Yatrokimyo. Pnevmokimyo. Pirotexniya. Oq magneziya. “Bogʻlangan havo”. “oʻrmon gazi”. Flogiston nazariyasi. “Yonuvchi havo”. Rasional nomenklatura. Sifat tahlilining "hoʻl" usuli, Kimyogar-pnevmatik, “bogʻlangan havo”, pnevmatik vanna, “flogistonsiz havo”, "Mineralogiya sistemasi.


REJA:

1. 
   Davrning oʻziga xos tomonlari.
   
2. 
   Yatrokimyo va uning erishgan natijalari.
   
3. 
   Pnevmokimyo. XVII asrda amaliy kimyo va atomistika.
   
4. 
   Kimyoning vazifalari toʻgʻrisida aytilgan R.Boyl fikrlari.
   
5. 
   “Flogiston” nazariyasining alkimyoga qarshi qoʻyilishi.
   
6. 
   G.Shtal, R.Lulliy, R.Bekonlarning gʻoyalari, flogistikaning boshqa namoyondalari va tarafdorlari (Blek, Kavendish, Pristli) va boshqalar.
   
7. 
   Tajribaviy usullarning rivojlanishi.
   
8. 
   Lomonosovning ilmiy faoliyati.
   
9. 
   Lavuazye XVIII asrning mashxur kimyogari, uning oʻziga xos oʻrni, hayoti va faoliyati.
   
10. 
    Flogiston nazariyasiga qarshi kurash.
    
11. 
    Lavuazye laboratoriyasi.
    
12. 
    Berseliusning kimyoviy analiz sohasidagi ishlari.
    
13. 
    Moddalarning tarkibi va xossalari toʻgʻrisidagi fikrlarning shakllanishi.
    
14. 
    Yangi elementlarning kashf qilinishi.