Редаксийа щейяти



Yüklə 2,79 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə263/298
tarix02.01.2022
ölçüsü2,79 Mb.
#2277
1   ...   259   260   261   262   263   264   265   266   ...   298
 
 
186 
E=k
 
düsturu ilə ifadə edilir. 
Yer səthində elektrik sahəsinin intensivliyi 
E=k
 
Burada  q-  Yerin  yükü,  R=
-  onun  orta  radiusudur.  Bu  ifadədən  Yerin 
yükünün mütləq qiyməti üçün alırıq: 
 =
 
Atmosferdə  baş  verən  elektrik  prosesləri  sayəsində  Yerin  yükü  dəyişməz  qalır.  Yer 
səthindən  yuxarı  qalxdıqca  sahə  zəifləyir.  1km  hündürlükdə  sahənin  intensivliyi  40N/Kl-a 
bərabərdir.  50km  hündürlükdə  isə  sahə  çox  zəifdir.  Atmosferin  müsbət  yükləri  elə  həmin 
hündürlükdə yerləşir. 
   Dielektrik  daxilində  sahə  intensivliyinin  vakuumda  sahə  intensivliyindən  neçə  dəfə 
az olduğunu göstərən kəmiyyətə dielektrik nüfuzlupu deyilir. 
=
 
Burada 
-  vakuumda,  E-  isə  dielektrik  mühitin  daxilində  elektrik  sahəsinin 
intensivliyinin  moduludur.  Dielektrik  nüfuzluрunun  vahidi  yoxdur.  Dielektrik  nüfuzluрu 
maddənin  növündən  asılıdır.  Qazların  dielektrik  nüfuzluрu  vahidə  çox  yaxındır.  Deməli, 
qazlarda  elektrik  sahəsi,  demək  olar  ki,  vakuumda  olduğu  kimidir.  Mayelərin  dielektrik 
nüfuzluрu  nisbətən  böyükdür.  Suyun  dielektrik  nüfuzluрu 
81-dir.  Orada  sahə 
vakuumdakı sahəyə nəzərən 81 dəfə zəifləyir. Bircins dielektrik mühitdə yerləşmiş nöqtəvi q 
yükünün yaratdığı elektrik sahə intensivliyinin modulu  
E=k
 
düsturu ilə ifadə edilir. Bircins  dielektrik mühitdəki  nöqtəvi  yüklərin qarşıliqlı təsir qüvvəsi 
də   dəfə azalır: 
F=k
 
Baxılan  sahə 


 və  s.  yüklər  sistemi  tərəfindən  yaradılıbsa,  sahənin 
hər  hansı  bir  A  nöqtəsindəki  intensivlik  ayrı-ayrı  yüklərin  yaratdığı  sahə  intensivliyinin 
vektorial cəminə bərabərdir. 
E=
 
Buna superpozisiya prinsipi deyilir  [3, 83]. 
Verilmiş  kondensatorun    yükünün  onun  lövhələri  arasındakı  gərginliyə  olan  nisbəti 
sabit kəmiyyətdir: 
=const 
Bu  nisbət  nə  kondensatorun  yükündən,  nə  də  onun  lövhələri  arasındakı  gərginlikdən 


Бакы Гызлар Университети                                                                     Elmi əsərlər 2015/2 

Yüklə 2,79 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   259   260   261   262   263   264   265   266   ...   298




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin