Редаксийа щейяти
Yüklə 2,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
184 Burada q 1 və q 2 – sükunətdəki yüklərin miqdarı, r-onlar arasındakı məsafə, F- sükunətdəki elektrik yüklərininn qarşılıqlı təsir qüvvəsinin modulu (çox vaxt bu qüvvə elektrostatik və ya Kulon qüvvəsi adlanır), k-mütənasiblik əmsalıdır. Əgər =1Kl, r=1m olarsa, onda ədədi qiymətcə k=F alınar, yəni k əmsalı ədədi qiymətcə hər biri 1Kl, aralarındakı məsafə 1m olan iki nöqtəvi yükün qarşılıqlı təsir qüvvəsinə bərabərdir. k= BS-də qüvvə nyutonlarla, məsafə metrlərlə, elektrik yükü isə kulonlarla ifadə edildiyindən k əmsalı = vahidinə malikdir. Onun ədədi qiyməti təcrübi yolla təyin edilmişdir: k=9 Ən kiçik elektrik yükünün mütləq qiyməti elementar yük adlanır. Elementar yük e hərfi ilə işarə edilir: e=1,6 Kl Elementar yük dünyanın hər yerində eynidir və zaman keçdikcə dəyişmir. Ona görə də onu dünyəvi sabit adlandırırlar. Sahənin verilmiş nöqtəsinə gətirilmiş sınaq yükünə təsir edən qüvvənin həmin yükə olan nisbəti sınaq yükünün miqdarından asılı deyildir: ...= və ya Bu nisbət sahənin qüvvə xarakteriskası kimi götürülür və elektrik sahəsinin intensiv- liyi adlanır. Elektrik sahəsinin intensivliyi hərfi ilə işarə edilir. Elektrik sahəsinin intensiv- liyi – elektrik sahəsində sınaq yükünə təsir edən qüvvənin bu yükün miqdarına olan nisbəti ilə ölçülən fiziki kəmiyyətdir: = Burada - sahənin intensivliyi, q- sahəyə gətirilmiş sınaq yükü, – ona təsir edən qüvvədir. Elektrik sahəsinin intensivliyi vektorial kəmiyyətdir. Verilmiş nöqtədə elektrik sahəsinin intensivliyi ədədi qiymətcə həmin nöqtəyə gətirilmiş vahid yükə (1Kl) təsir edən qüvvəyə bərabərdir. BS-də elektrik sahəsi intensivliyinin vahidi: = = =1 1N/Kl sahənin elə nöqtəsindəki intensivliyə deyilir ki, bu nöqtəyə gətirilmiş 1Kl yükə 1N qüvvə təsir etsin. Sahəyə gətirilmiş yükə təsir edən qüvvə elektrik sahəsinin intensivliyi ilə yükün miqdarı hasilinə bərabərdir. =q Kulon qanununa görə yükünün yaratdığı sahədə sınaq yükünə təsir edən |