Reja: Mustaqillik Deklaratsiyasining qabul qilinishi



Yüklə 216,49 Kb.
səhifə48/86
tarix05.12.2023
ölçüsü216,49 Kb.
#173875
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   86
5.ma\'ruzalar matni-2023-2023

Estoniya. Estoniyada «Xalq fronti» 1988-yili tashkil qilindi. U qayta qurishni
qo‘llab-quvvatlashini e’lon qilib, respublikaning SSSR tarkibidan chiqishini o‘zining ochiq vazifasi qilib qo‘ymadi.
1990-yil 4-mayda Latviya o‘z mustaqilligini e’lon qildi. 1990-yil 11-martda Litva Oliy Soveti Litva Respublikasining mustaqilligini e’lon qildi. 1988-yil 16-noyabrda Estoniya Oliy Soveti «Estoniya SSRning davlat suvereniteti to‘g‘risida deklaratsiya»ni qabul qildi. Shunday bo‘lsa-da, 1988-yil 16-noyabrda Estoniya Oliy Soveti «Estoniya SSRning davlat suvereniteti to‘g‘risida deklaratsiya»ni qabul qildi.
Boltiqbo‘yi respublikalari ichida eng shimoliysi bo‘lgan Estoniya ham sovet davrida jadal industr lash tirildi. Ko‘plab malakali ishchilarning jalb qilinishi mamlakatdagi demografik va etnik holatni o‘zgartirdi. Mamlakat aholisida estonlarning ulushi qisqarib bordi, aholining ancha qismini ruslar tashkil qildi.
Mustaqillik e’lon qilingandan so‘ng Estoniya ruslarning fuqa rolik olishla riga to‘siq bo‘luvchi qat’iy qonunlar qabul qildi. Bu ruslarning Estoniyani tark etishiga olib kelmadi, ammo millat lararo munosabatlarni murakkab lash tirdi. Buning ustiga, Esto niyada (umuman Boltiqbo‘yi davlatlarida) sovet davri, ayniqsa, urush davridan qolgan yodgorliklarni yo‘q qilish yoki shahar chekkasiga ko‘chirish Rossiyaning
noroziligiga sabab bo‘lib, ikki tomon munosabat larida katta muammolarni keltirib chiqarmoqda. 2011-yili rusiyzabon aholi vakillari bilan eston politsiyasi o‘rtasida bo‘lib o‘tgan to‘qnashuvda 1 kishi halok bo‘ldi, ko‘plar yaralandi.
Qiyinchiliklarga qaramasdan, Boltiqbo‘yi mamlakatlari Yevroitti foqqa integratsiyalashuv yo‘lidan ketmoqda. Ularning barchasi yevro pul birligi hududiga kirgan.
Ukrainadagi inqirozdan keyin Rossiyaning tajovuzkor siyosatidan xavotirga tushgan Boltiqbo‘yi davlatlari va NATO rahbarlari bu mamla katlardagi NATO harbiy kuchlarini ko‘paytirishga kirishdi. 2016 – 2017-yillari Boltiqbo‘yi mamlakatlariga NATOning kichik sonli harbiy texni kasi va qo‘shinlari joylashtirildi. Ayniqsa, Rossiya va Belarus tomo nidan hamkorlikda o‘tkazilgan «G‘arb – 2017» harbiy mashqlaridan so‘ng Boltiqbo‘yi mamlakatlarida Rossiyaning bu yerdagi siyosatidan xavotir va g‘ayrirus tashviqot kuchayib ketdi. Bunday holat,
o‘z navbatida, Rossiyaning ham noroziligiga sabab bo‘lmoqda.
Demografiya – bu aholi va uning ko‘payish qonuniyatlari to‘g‘risidagi fan. U aholining son jihatidan tarkibi, uning o‘zgarishi, joylashishi va shu kabilarni
o‘rganadi.

Yüklə 216,49 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   86




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin