Samarqand davlat universiteti gulsum tagiyeva, hayriniso husanova oila va gender

Birinchi yo„nalish - ta‘lim muassasalarida faoliyat olib 
borayotgan xotin-qizlar ijtimoiy siyosiy faolligini yanada oshirish, 
mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlarda ularning faol 
ishtirokini ta‘minlash ishlarini yanada takomillashtirish bo‗lib, ushbu 
yo‗nalish mamlakatimiz taraqqiyotining muhim omillaridan biri 
hisoblanadi.
Ushbu vazifani ta‘lim muassasalarida boshlang‘ich tashkilotlar 
faoliyatini yanada kuchaytirish orqali amalga oshirish mumkin.
Xususan, ta‘lim muassasalarida xotin-qizlarning iqtisodiy va 
huquqiy bilimlarini oshirishga e‘tibor qaratish, xuquqbuzarlik va 
jinoyatchilik profilaktikasini kuchaytirish, o‗qituvchilarning kiyinish 
madaniyatiga va odob-ahloq me‘yorlariga rioya etishlarini ta‘minlash 
ham bugungi kunda mamlakatimizda olib borilayotgan islohotlarning 
muhim tarkibiy qismini tashkil etadi.

---

188 
Ikkinchi yo„nalish – ta‘lim muassasalarida ta‘lim olayotgan 
qizlar bilan ishlashdan iborat bo‗lib, ushbu yo‗nalish vazifalarni o‗z 
ichiga oladi:
a) joylarda Ota-onalar universitetlarini faoliyatini kuchaytirish 
orqali, ta‘lim muassasasi-oila-mahalla hamkorligini quyidagi tashkil 
etish, bunda, mahallalardagi xotin-qizlar bilan ishlash bo‗yicha 
mutaxassislar faolligini oshirish:
b) ―Qizlarjon‖ klublari orqali ta‘lim muassasalaridagi o‗quvchi 
qizlarni faolligini oshirish va ularni turli hil to‗garaklarga jalb etgan 
holda bo‗sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish;
v) o‗quvchilarni huquqiy bilimlarini oshirish, bunda, ularning 
turmush qurishdagi haq-huquqlari, nikoh shartnomasi, er-xotin 
o‗rtasidagi va boshqa oilaviy munosabat to‗g‘risida ko‗nikmalarini 
shakllantirish:
g) tegishli dars soatlarida yoshlarni hayotga tayyorlash, bunda, 
hayotiy bilimi, kasb egallashi, oilaga tayyorligi masalalariga alohida 
e‘tibor qaratish:
d) ta‘lim muassasalarida psixologlar xizmatini sifatli tashkil etish, 
bunda, kadrlarga e‘tibor qaratish, psixologik testlar o‗tkazish.
Ma‘lumot uchun shuni ta‘kidlab o‗tish joizki, umumiy o‗rta va 
o‗rta maxsus ta‘lim muassasalarida, ulardagi o‗quvchilar sonidan kelib 
chiqib, 2018 yil 1 sentyabrdan boshlab:
250 nafargacha – 1 ta shtat;
250 nafardan 800 nafargacha – 1,5 ta shtat;
800 nafardan 1600 nafargacha – 2 ta shtat;
1600 nafardan 3000 nafargacha – 2,5 ta shtat;
3000 nafar va undan ortiq – 3 ta shtat birligida psixolog shtati 
joriy etildi
1
. 
Bugungi kunda asosan yoshlar tomonidan sodir etilayotgan salbiy 
holatlarning oqibati bilan ishlab qolinayotganligi, yoshlar bilan ishlash, 
1
Т.Нарбаева. Таълим муассасаларида таълим ва тарбия уйғунлигини таъминлашда хотин-
қизларнинг ўрни. ―Хотин-қизлар ижтимоий-сиѐсий фаоллигини ошириш – мамлакатимизда амалга 
оширилаѐтган ислоҳотларнинг муҳим омили‖ мавзусида республика илмий-амалий анжумани 
мақолалар тўплами. 26 февраль 2019 йил. 5-бет. 

---

189 
ularni hayotga tayyorlash bo‗yicha tizimli ishlar yetarli darajada tashkil 
qilinmaganligi yechimini kutayotgan dolzarb muammolardan biridir.
Mamlakatimizda bola tug‘ilishidan to oilaviy munosabatga 
kirishishgacha bo‗lgan davrda ularning ta‘lim-tarbiyasi bilan ishlaydigan 
mustahkam tizim yaratilgan.
Ya‘ni, tibbiyot xodimlari bola tug‘ilganidan uning sog‘ligi 
borasida qayg‘ursa, bog‘cha, maktab, kollej, oliy ta‘lim muassasalari 
mahalla bilan birga, ularning bilim va tarbiya olishiga hamda kasb 
egallashiga ko‗maklashadi. 
Lekin, yoshlarni hayotga tayyorlash bo‗yicha yaratilgan ushbu 
tizim bilan jamoatchilik tashkilotlari o‗rtasida uzviy hamkorlik, yagona 
yondashuv tizimining yo‗qligi muammoning asosiy ildizini tashkil etadi.
Shu sababli, mazkur yo‗nalishda, birinchi navbatda, yoshlarni