Türkçesi: Hilmi Ziya Ülken

Önerme XL, scolie II.  - 
Spinoza’nın felsefesinde temelli yeri olan üç 
cins  bilginin  ayrılması  için  Court  Traite'ye  -II,  fasıl  I,  2  ve  açıklayıcı  not-, 
“Zihin  Reformuna  Dair  Kitap”a  -10-16-  bakınız,  Trendelenburg,  Histo­
rische  Beiträge  zur  Philosophie
  adlı  eserinde  Spinoza  tarafından  kendi  bilgi 
teorisi için verilmiş çeşitli ifadeleri tafsilatlı olarak inceliyor.

---

NOTLAR 
315
Önerme  XLI. 
-  Bu  önermeye  göre  akıl  yürütme  ile  doğan  ikinci  cins 
bilgi yanılmaz olacaktır. “İlahiyat-Siyaset” adlı kitabında - Tractatus Theo­
logico-Politicus,
 fasıl II, Spinoza bununla birlikte yanlış ilkelere dayanarak 
da doğru akıl yürütebileceğimizi ve bunun sonucu olarak akıl veya kelimeli 
bilginin  -discursive-  bizi  yanlış  yola  götürebileceğini  kabul  ediyor.  Bkz. 
“Zihin Reformu” 15, cilt I, s. 232, not 2. Fakat bu son eserin bir pasajının 
gösterdiği  gibi  -38-  akıl  yürütürken  fikrini  sonuna  kadar  götüren  kimse 
er geç başlangıçta yaptığı yanlışın farkına varmada gecikmez.