Узбекистон республикаси олий ва урта

= 1000 m

b

/v 

(8); 

bu erda:  

m

b

 - 1 m

3

 nam xavoda ushlangan suv bugining massasi, g; 

v - nam xavoning xajmi, m

3

; 

 

2.  Nisbiy  namlik.  Nam  xavoning  nisbiy  namligi  deb  berilgan  bosim  va 

haroratdagi  mutlak  namlikning  shu  bosim  va  haroratdagi  xavoning  maksimal  ega 

bula oladigan mutlak namligi miqdoriga nisbatiga aytiladi: 

мах

.

б

б









 

(9) 

 

bu erda: 

мах

.

б



- nam xavoning maksimal mutlak  namligi, g/m

3

. 

Nisbiy  namlikni  birning  ulushlarida  yoki  foizlarda  ifodalash  mumkin,  buning 

uchun (9) formulani 100 ga ko`paytirish mumkin. 

 

%

100

мах

.

б

б











     

 

(10) 

 

---

 

71 

 

3.  Xavoning  namlik  miqdori.  Quritish  jarayonida  bugning  miqdori  va  xajmi, 

shuningdek  xavoning  xajmi  har  uzgaradi.  SHu  sababli  hisob  uchun  yuqorida 

ko`rsatilgan tavsiflar (mutlak va nisbiy namlik ) yaramaydi. 

Bu  erda  berilgan  nam  xavoning  xajmi  uchun  bug  massasining  shu  xajmdagi 

kuruk xavo massasiga nisbatini ishlatish kulay. Bu nisbatga xavoning namlik miqdori 

deb atalib, d harfi bilan belgilanadi va g/kg yoki promillda (



/



) ifodalanadi. 

 

.

х

.

к

б

.

х

.

к

б

'

m

m

1000

b









 

 

(11) 

 

bu erda:  

m

b

 - bugning massasi, kg; 

m

k.x.

 - kuruk xavoning massasi, kg; 

б

'



- bugning zichligi, kg/m

3

; 

.

х

.

к



- kuruk xavoning zichligi, kg/m

3

. 

 

Xavo  uz  tarkibiga  maksimal  suv  bugini  olish  paytidagi  namlik  miqdoriga 

tuyingan namlik miqdori deb atalib, dt harfi bilan belgilanadi. 

4.  Nam  xavoning  ental’piyasi.  ental’piya  -  nam  xavo  holatining  shunday 

issiklik  funktsiyasiki,  u  xavo  bosimi  va  xajmi  ko`paytmasining  ichki  energiya  bilan 

yigindisiga teng: 

 

I = U + PV 

(12) 

 

Nam xavoning ental’piyasi I ni (kDj/kg) kuruk qismi massasiga nisbatan olib,  

1 kg kuruk xavo ental’piyasi I

k.x.

  va d g suv bugi ental’piyasining summasi 

kurinishida yoziladi: