Азярбайжан республикасы тящсил назирлийи азярбайжан дювлят игтисад университети

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

39

 

 

VI. 

Ağac konstruksiyalı materiallarının keyfiyyətini qoruyub 

saxlayan amillərin təhlili

 

 

Meşə  materialları  marka  vuran  çəkic,  iskənə  və  yaxud  da  sabit  boyaqla 

markalanır;  burada  materialın  bövü,  çeşidi,  qalınlığı  və  hazırlayıcı  zavodun  adı 

yaxud meşə materiallarının tədarük edən müəssisənin adı göstərilir. 

Girdə meşə materiallarının markası şalbanın aşağı və yuxarı başlarına vurulur. 

Ağacın  yuxarı  başında  materialın  şərti  işarəsi  (P-mişarlanmış  material,  S-tikinti 

materialı,  K-qısa  material,  L-şpon  soyulmaq  üçün  olan  material  və  s.),  çeşidi  və 

diametri  göstərilir.    Çeşidi  müvafiq  miqdarda  kvadrat,  nöqtə  və  yaxud  zolaqla 

işarələyirlər,  diametri  10,  20,  30  və  s.  artıq  olan  sm-rin  miqdarını  göstərilən 

rəqəmlərlə  işarələnir.  Ağacın  aşağı  başında  meşə  materiallrın  tədarük  edən 

müəssisələri  adı,  meşəçilik  təsərrüfatının  nömrəsi  və  meşə  materialı  buraxan 

çıxdaşçının nömrəsi göstərilir. 

Mişarlanmış  materialların  markası  onların  baş  tərəflərindən  işarələni;  burada 

zavodun  adı  və  materialın  çeşidi  yazılır.  25mm-dən  nazik  olan  materialların 

markası bir başda göstərilir. 

Qont,  çiləkən  və  s.  kimi  xırda  materiallar  topasına  pbirka  asılıb,  orada 

zavodun adı və materialın çaşidi göstərilir. Fanel, damörtüyü məmulatı. Paraket və 

digər  materiallar  ən  azı  0,1m

3

  və  ən  çoxu  0,2m

3 

həcmli  bağlılar  şəklində 

qablaşdırılır.  Meşə  materialları  yağışın,  qarın  və  gün  şüalarının  bilavasitə 

təsirindən  qorunmalıdır.  Girdə  meşə  materialları  və  mişarlanmış  materiallar, 

damının bir tərəfi  mail olan talvarlar altında, digər məmulatlar isə örtülü binalarda 

saxlanmalıdır.  Müxtəlif  növ  materiallar  ağacın  cinsindən,  çeşidindən  və 

ölçüsündən  aslı  olarq  ayrı-ayrı  ştabellərdə  saxlanılır.  Ştabellər  ən  azı  50-60sm 

yerdən hündürdə olan dayaqlar üzərində qurulur. 

Girdə  meşə  materiallarının  çökük  tərəfləri  və  başaları  ayrı-ayrı  tərəflərə 

yığılmalıdır;  ştabellərin  uzunlğu  bütöv  metr  miqdarına  müvüfiq,  ucalığı  isə  1-1,5 

---

 

40

və  yaxud  2m  olamlıdır.  Taxta  –  şalban  materialları  sıra  şəklində  düzülməli  və 

araları  açıq  saxlanmalıdır.  Girdə  meşə  materialları  və  taxta-  şalban  çatlamasın 

deyə, baş tərəflərinə yapışqan və qatranlı maddəlrə qatılan sönmüş əhəng sürtülür.  

Oduncaq  materialları  bioloji  mənşəli  olduğundan,  onun  ömrünü  uzadılması 

üçün  xüsusi  tədbirlər  görülməlidir.  Bu  tədbirlər:  a)  oduncağı  əksər  hallarda 

qurudub,  sonra  inşaatda  istifadə  etməkdən;  b)  onun  çürüməkdən  mühafizə 

etməkdən;  v)  oduncaq  materialını  yanmaqdan  mühafizə  etməkdən  və  q)  anbarda. 

eləcədə istismar şəraitində qorunmasından ibarətdir.