228
Xulosalar va tavsiyalar
1.
Xususiy iste’molga
hisobot davrida tasarrufdagi daromadlardagi
o’zgarishlar katta ta’sir ko’rsatdi. Masalan, qisqa muddat mobaynida
foydalaniladigan tovarlar uchun daromadlarning 10 f.b.ga o’zgarishi
(oshishi) talab o’sishi sur’atlarining qo’shimcha 5.5 f.b.ga oshishiga
olib keldi (moslashuvchanlik koeffistienti 0.55). Uzoq muddat
mobaynida foydalaniladigan tovarlar
dinamikasi ham yosh avlod
ulushi asosida aniqlandi;
2.
Qisqa muddatli istiqbolda daromadlar o’sishining ta’siri kam yoki
qisqa davrda kam, biroq uzoq muddatli istiqbolda daromadlar o’sishi
real sur’atlining doimiy 1 foizga oshishi O’zbekistonning
markazlashmagan investistiyalarini
taxminan 0,7 foizga
oshiradi;
3.
Byudjet taqchiligi
va foiz
s
tavkalari o’sishining bevosita ta’siri
salbiy;
4.
Prognoz
qilinayotgan
davrda
eksport
savdo
sheriklarimiz
daromadlarining darajasiga bog’liqligi ortadi (u mamlakat eksporti
variastiyasining 40 foizini izohlaydi);
5.
O’zbekiston savdo sheriklari daromadlarining o’rtacha 1
foizga
o’sishi,
boshqa teng sharoitlarda,
eksport o’sishining yillik
sur’atlarini 1,33 foiz
bandiga oshiradi;
6.
Uzoq muddatli istiqbolda valyuta kursining mustahkamlanishi
importning o’sishini oshiradi;
7.
Pul massasining optimal darajasini
aniqlashda shu narsa qayd
etildiki, Markaziy bank tomonidan pul massasining optimal darajasi
kuzatilmoqda.
prognoz
229
Modelni takomilashtirish va uni yanada rivojlantirish
- bundan keyin YaIMni prognoz qilish
modeli talab va taklifning
muvazanatlashganligi, investistiya imkoniyatlari, mavjud resurslar
indikatorlari bilan bog’liqlikda tarkibiy o’zgarishlar masalalarini ko’rib
chiqadi;
- YaIMni prognoz qilish modelida joriy va kelgusi iste’molga ta’sir
ko’rsatuvchi omillar kengroq taqdim etiladi. Xususan, inqirozdan keyingi
davrda rivojlanish modeli oldinga qo’yilgan ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlanish
maqsadlari va mavjud an’analarni hisobga olgan holda asosiy omil va
jamiyat hayotining asosiy maqsadi sifatida insonlarning uyg’un
rivojlanishiga tayanishi lozim.
230
Berkinov Bozorboy Berkinovich, Yarmolik Ekatirina Anotolevna,
Quvnoqov Haydar Qosimovich, Djumaniyazov Shavkat Raximovich
INDIKATIV REJALAShTIRISh
(O’QUV QO’LLANMA)
Mas’ul muharrir i.f.d., prof. Bekmurodov A.Sh.
Taqrizchilar: i.f.d., prof. Shodiev T.Sh.,
i.f.n., dost. Fayzullaev Yo.Sh.