B. X. Azizkulov, B. K. Janzakov iqtisodiy siyosatga kirish samarqand

Davlatning ijtimoiy siyosati - tegishli markazlashgan daromadlarni tabaqa-
lashgan soliq solish yo‘li bilan shakllantirish va uni byudjet orqali turli guruhlari 
o‘rtasidagi qayta taqsimlashdan iborat. Davlat daromadlarini qayta taqsimlashdan 
ijtimoiy to‘lovlar bilan birga bozor narxlarini o‘zgartirish va ish haqining eng kam 
darajasini belgilash usullaridan foydalanadi.
Davlat mulki - mulk davlatga tegishli bo‘lganda mulkka egalik qilish, 
foydalanish va uni tasarruf qilish davlat ixtiyorida bo‘ladi. Davlat mulki asosan 
ikki yo‘l bilan hosil bo‘ladi:
Davlat tasarrufidan chiqarish – davlat korxonalarini va tashkilotlarini 
jamoa, ijara korxonalariga, akstiyali jamiyatlarga, mas‘uliyati cheklangan 
jamiyatlarga, davlatga qarashli mulk bo‘lmaydigan boshqa korxonalar va 
tashkilotlarga aylantirishdir.
Ekstensiv omil deganda ishlab chiqarishning eski shakli saqlab qolingan 
holda dehqonchilikda yer maydonini kengaytirish, sanoatda yangi quvvatlarni 
ishga tushirish orqali erishilgan iqtisodiy o‗sish tushuniladi. 

---

172 
Iqtisodiy siyosat - davlat umuman mamlakat, jamiyat va xalqning milliy 
maqsadlariga erishishga qaratilgan. Bu umumiy maqsadlarga qisqartirish qiyin 
bo'lgan maqsadlarning keng to'plami.
Iqtisodiy o„sishning intensiv omiliga mahsulot chiqarish miqyoslarini 
kengaytirishga ishlab chiqarish vositalarini sifat jihatidan takomillashtirish, ya'ni 
ilg‗or texnologiyalarni qo‗llash, ishchilar malakasini oshirish, shuningdek, mavjud 
ishlab chiqarish salohiyatidan samarali foydalanish orqali erishiladi.
Iqtisodiy xavfsizlik - mamlakat, hudud, firma, kompaniyaning iqtisodiy 
inqirozga uchrash xavfidan himoya qilish boʻyicha koʻradigan chora-tadbirlari 
majmui. Rivojlangan mamlakatlarda I.x.ni taʼminlash maqsadlarida yirik firma, 
kompaniyalarda maxsus xizmatlar tashkil qilinadi. Ular bozorlarni oʻrganish, talab 
va taklifni prognozlash, ilmiy-texni-ka taraqqiyotini kuzatish va b. ishlarni 
bajaradilar (qarang 
Marketing
). I.h.ni taʼminlashda mahsulot turini munta-zam 
yangilab turish, raqobatdor mahsulotlarni i. ch., harajatlarni qisqartirish muhim 
ahamiyatga ega.