Bajardi To’ychiyeva Fotima o Reja

Inson va hayvonlar psixikasi o`rtasidagi farqlar

Inson psixikasi bilan eng yuksak darajada taraqqiy etgan hayvon psixikasi o`rtasida juda katta farq borligiga hech qanday shubxa yo`q.

Hayvonlar
"tili"
bilan inson tilini hech bir jihatdan taqqoslab bo`lmaydi. Hayvon o`z to`dasidagi boshqa hayvonlarga ayni choqdagi vaziyat va hodisalar haqida signal bera oladi xalos.
Inson
til
yordamida
boshqa
odamlarga
o`tgan,
hozirgi,
va
kelgusi
zamondagi
narsalar
haqida
ma`lumot
bera
oladi,
ijtimoiy
tajribani
uzata
oladi.
Hayvonlar va odam
tafakkuri
o`rtasidagi farq ham ular tili o`rtasidagi farqqa bog`liqdir. YUksak taraqqiy etgan hayvonlarga faqat amaliy ("qo`l")
tafakkuri xos
, ularda abstrakt tafakkur
yo`q. Shu sababli hayvon bevosita idrok qilinayotgan vaziyatning quli. Odamning hatti-harakatlari biron-bir konkret vaziyatdan abstraktlashishi va shu vaziyatning natijalarini oldindan
ko`ra
olish
qobiliyatiga
ega.
Odamning
abstrakt
tafakkur
qila
olish
qobiliyati
uni
muayan
biron
vaziyatga
bevosita
qaramlikdan
qutqaradi.
-
Qurol yasash
va uni asrash qobiliyatiga egalik odamni hayvondan ajratuvchi farqlardan biridir. Konkret vaziyatdan tashqarida hayvon hech vaqt qurolni boshqa narsalardan farqlab,
qurol sifatida ajratmaydi va uni keyinchalik qurol sifatida foydalanish uchun saqlab qo`ymaydi. Hayvondan odamning farqi shundaki, u ilgaridan o`ylab qo`ygan reja asosida qurol
yasaydi,
qurolni
tegishli
maqsadlarda
foydalanadi,
va
uni
saqlab
qo`yadi.
Odam
nisbiy
doimiy
buyumlar
olamida
yashaydi.
-
Odam
psixik
faoliyatining
yana
bir
farqi
shundaki,
inson
o`zidan
keyingi
avlodlarga
ijtimoiy
tajriba
qoldiradi.
- Odam va hayvonlar o`rtasidagi g`oyat muhim farqlardan biri ular
hissiyoti
o`rtasidagi farqdir. Albatta yuksak darajada taraqqiy etgan hayvonlar ham atrofida bo`layotgan voqealarga
befarq munosabatda bo`lmaydi. Lekin faqat odamdagina boshqa odamning qayg`u va shodligiga qo`shilish, hamdard bo`lish hissi rivojlangan. Faqat odamgina tabiat manzaralaridan
lazzatlana oladi, faqat odamdagina intellektual hissiyot mavjud. - YAna bir
farq odam va hayvonlarning
rivojlanish sharoitlaridagi
farqdir. Hayvonlarning rivojlanishi biologik qonuniyatlarga
asosida boradi. Odamning rivojlanishi, uning ongining taraqqiyotida ijtimoiy-tarixiy taraqqiyot qonunlari ustunlik qiladi.


---

