Bajardi: Xasanov L

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Mavzu: Muhandislik tizimlarining modernizatsiyasi. Uy joylarning yopma konstruksiyalari va muxandislik tizimlari

Mavzu: Muhandislik tizimlarining modernizatsiyasi. Uy joylarning yopma konstruksiyalari va muxandislik tizimlari

Bajardi: Xasanov L

Qurilishda konstruksiyalar iy inshootlarni qurish, turar-joy binolari, jamoat, sanoat va qishloq xog har qanday bino va sunjalik binolari. ko'prikiar, katta hajmli imoratlar, quvurlar va inshootlarning asosi hisoblanadi. Bino va inshootni qurish uchun sarflangan xarajatlarning asosiy qismi konstruksiyalarga tori keladi. Hozirgi kunda amalga oshirilayotgan katta hajmdagi kapital qurilishlar, qurilish konstruksiyalaridan samarali foydalanish rivojining juda tez jadallashuviga turtki bo'ldi

konstruksiyalarning turlari va ulardan tayyorlanadigan xomashyolar to'xtovsiz takomillashib bormoqda. Shu boisdan ulami hisoblash, loyihalash va tiklash usullari ham takomillashtirilmoqda. Qurilishning samaradorligini oshirish yo'llaridan biri lsa, ikkinchisi lishini ta uning konstmktiv sxemalarini ixchamlashtirish va konstmksiyalami tiplashtirish asosida, iloji boricha ko'proq tayyorligini oshirish bo bu imoratlarni raqobatbardosh, yuqori sifatli, shinamva vazifaviy qulay bominlashdir.

Binoni ko'tarib turuvchi konstruksiyalar, ya ko'tarib turuvchi elem entlarining fazoda qanday joylashtirilganiga qarab, binolarni quyidagi konstruktiv turlarga ajratish mumkin: karkasli binolarda ustunlar sistemasi gorizontal to'sinlar bilan birgalikda bino skeletini tashkil qiladi. Binoning karkasi binoga ta ko'tarib turuvchi elem entlarining fazoda qanday joylashtirilganiga qarab, binolarni quyidagi konstruktiv turlarga ajratish mumkin: karkasli binolarda ustunlar sistemasi gorizontal to'sinlar bilan birgalikda bino skeletini tashkil qiladi. Binoning karkasi binoga tarsatkichlar. Loyiha tashkilotlari loyiha tuzishni topshiradigan buyurtmachi tashkilotdan topshiriq olib, bino loyihalarini tayyorlaydi. Loyiha ikki bosqichda bajariladi: 1) topshiriq loyihasi; 2) ish chizmasi. Ayrim hollarda texnik loyiha ham chiziladi. Topshiriq loyihasiga (bunda loyiha eskiz ko sxema tarzida ko'rsatilgan bino qavatlari; binoning old tomondan ko uchastka bosh rejasi (genplani); rsatkichlar. Loyiha tashkilotlari loyiha tuzishni topshiradigan buyurtmachi tashkilotdan topshiriq olib, bino loyihalarini tayyorlaydi. Loyiha ikki bosqichda bajariladi: 1) topshiriq loyihasi; 2) ish chizmasi. Ayrim hollarda texnik loyiha ham chiziladi. Topshiriq loyihasiga (bunda loyiha eskiz ko sxema tarzida ko'rsatilgan bino qavatlari; binoning old tomondan ko uchastka bosh rejasi (genplani); irlik. Barcha shart-sharoitlarda og'irligi eng kam bo'lgan konstruksiyalar afzalroqdir. Bu transport sarflarinigina kamaytirib qolmasdan, balki ayni konstmksiyaga tushadigan va undan pastda turadigan konstmksiyalarga tushadigan yukni kamaytirishga olib keladi.

O'tga chidamlilik. Temir-beton, beton va g'isht-tosh konstmksiyalar eng chidamlilaridir. Yog'och konstruksiyalar ham yetarli darajada chidamli, biroq ular yonuvchandir. Metall konstmksiyalar o'tga chidamsiz.

Uzoqqa chidamlilik. Temir-beton, beton va g'isht-tosh konstruksiyalar noagressiv muhitlarda eng chidamli konstruksiya hisoblanadi. Tegishlicha qarab turilganida metall konstmksiyalar ham uzoqqa chidashi mumkin. Yog'och konstruksiyalaming chidamliligi eng kamdir. ular namlanishdan va chirishdan saqlashni talab qiladi.

Foydalanish sarflari. Temir-beton, beton va g'isht-tosh, aluminiy, plastmassa konstruksiyalariga ekspluatatsiya jarayonida mablag' sarf qilinmaydi. Yog'och konstruksiyalarda chirishga qarshi kurashish uchun, buzilganida tuzatish uchun, po'lat konstmksiyalar zanglamasligi uchun sarf-xarajat talab qilinadi.

Yig ularda ulangan joylar bo'lmaydi, kesik bo'lmaydi, bikrligi va yaxlitligi juda yuqori, shu tufayli ashyo sarfi kamayadi, zilzilabardoshligi ortadi. Biroq ulami quyidagi hollardagina qo'llash iqtisodiy jihatdan foydalidir:

• Yaxlit temir-beton. Yig'ma konstruksiyalarga qaraganda bir qancha yaxshi sifatlarga ega lat konstruksiyalar. Po'latning yuqori mexanik xossalari va ishonchlilik kooch konstruksiyalar. Yog'ochdan tayyorlanadigan, ko'tarib turuvchi va ixotalovchi konstruksiyalar, asosan yog'ochdan foydalanish imkoniyatiga ega bo'lgan hududlarda, shuningdek, shundav konstruksiyalar tayyorlanadigan ishlab chiqarish bazalari bir joyda joylashgan tumanlarda quriladigan binolarva inshootlarda, temir-beton yoki po'lat konstruksiyalarga nisbatan agressiv muhitli binolarda qo'llanadi. Yog'och konstruksiyalar, odatda, bir va ikki qavatli turar-joy, jamoat hamda qishloq ho'jalik binolari, mineral o'g'it omborlari, kuchlanishi 35 kV gacha bo'lgan elektr uzatish liniyalari tayanchlarini (ayrim hollarda 220 kV gacha) va aloqa liniyalarini qurishda ishlatiladi.
• G g'isht, keramik bloklardan keng qo'llaniladi. G'isht-tosh konstmksiyalar, asosan, devorbop ixotalar, tirgak devorlar, ustunlar tarzida ishlatiladi.