Balans haqida umumiy tushuncha Balansning mohiyati

3. Balansning ahamiyati va ishlatilishi
Bozor iqtisodiyoti sharoitida xo'jalik yurituvchi sub'ektlarning moliyaviy hisobotlari asosiy aloqa vositasi va boshqaruvni axborot bilan ta'minlashning eng muhim elementiga aylanadi. Ko'pgina iqtisodiy rivojlangan mamlakatlarda hisobotlarni tuzish va nashr etish kontseptsiyasi milliy standartlar tizimining asosini tashkil etishi bejiz emas. Hisobotga katta e'tibor berilishining asosiy sababi uning kommunikativ funktsiyasidir: undan investorlar, kreditorlar va sheriklarni jalb qilish uchun foydalanish mumkin. Joriy va istiqbolli moliyaviy holatni ko'rsatuvchi e'lon qilingan moliyaviy natijalar qanchalik jozibali bo'lsa, qo'shimcha moliyalashtirish manbalarini olish ehtimoli ham yuqori.
milliy buxgalteriya hisobi tizimini xalqaro moliyaviy hisobot standartlariga muvofiqlashtirish bo'yicha amalga oshirilayotgan islohotlarning asosiy yo'nalishlari qatorida tartibga soluvchi tartibga solishni buxgalteriya jarayonidan buxgalteriya hisobotiga qayta yo'naltirish kiradi, bu esa foydalanuvchilar uchun muhim bo'lgan ma'lumotlarni taqdim etishi kerak. . Biroq, bizning fikrimizcha, hisobot berishning kommunikativ imkoniyatlarini kuchaytirish uchun buxgalteriya hisobi metodologiyasini ma'lum bir o'zgartirish kerak.
Xuddi shu pozitsiyani V. Paton ham «har qanday sababga ko'ra har qanday yo'nalishdagi barcha haqiqiy (real) o'zgarishlar hisoblarda aks ettirilishi kerak» deb ta'kidladi. U eng muhimi, «moliyaviy hisobot joriy ma'lumotlarning to'g'ri tasvirini faqat hisobot sanasida pul ko'rinishida taqdim etishi kerak» deb ta'kidladi va «obligatsiyalar egalariga to'langan foizlar aksiyadorlarga to'lovlar to'lanmaguncha operatsion xarajatlarga undirib bo'lmaydi» degan fikrni qat'iy himoya qildi. Sof daromadning taqsimlanishi bilan belgilanadi”, ya’ni. Hozir «sof daromad» deb ataladigan narsa. V. Paton buxgalteriya hisobining asosiy qoidalarini taqdim etdi, bu ro'yxatni tanqidiy izoh bilan birga keltirdi.
1). Iqtisodiy faoliyatning o'ziga xos ob'ektining mavjudligi universal taxmindir, garchi u qoida tariqasida faqat e'lon qilingan bo'lsa ham.
2). Konsernning uzluksizligi – korxonaning uzluksizligi farazi qulaylik uchun qabul qilinadi.
3). Balansning o'z kapitali – buxgalteriya hisobi egasining hisobvarag'iga kiritilganda yuzaga kelishi mumkin bo'lgan nomuvofiqliklarni «izlashimiz» tufayli erishiladi.