Balans haqida umumiy tushuncha Balansning mohiyati

Muvozanat shaklini qurish printsipi, uning ma'nosi
Buxgalteriya (moliyaviy) hisobotlari sintetik va analitik buxgalteriya hisobining tasdiqlangan va kelishilgan ma'lumotlari asosida tuziladi. Balansning aktiv va passiv moddalari (f. No 1) to'ldiriladi: Bosh kitobda aks ettirilgan hisobvaraqlar bo'yicha qoldiqlarga ko'ra. Hisob-kitoblar bilan bog'liq hisob balanslari analitik | buxgalteriya ma'lumotlari asosida balansda ko'rsatiladi, ya'ni. Debitorlik qarzlari – aktivlar balansida va kreditorlik qarzlari – o'z majburiyatlarida.
Balansning ba'zi moddalari bir nechta schyotlarning qoldiqlarini qo'shish orqali to'ldiriladi. Masalan, «Tugallanmagan ishlab chiqarish» moddasi bo‘yicha 20, 21, 23, 29, 30 schyotlar qoldiqlari umumlashtiriladi; «Inventarizatsiya» moddasi bo'yicha – 10, 15, 16 hisobvaraqlardagi qoldiqlar.
Buxgalteriya hisobi va hisoboti to'g'risidagi qonunga muvofiq korxonalar buxgalteriya (moliyaviy) hisobotlarini taqdim etadilar:
Korxona ustaviga (nizomiga) muvofiq mulkdorlar (ishtirokchilar, muassislar)
Ro'yxatdan o'tkazilgan joydagi davlat soliq inspektsiyasi organlari;
Respublika qonun hujjatlariga muvofiq korxona faoliyatining ayrim tomonlarini tekshirish topshirilgan va tegishli hisobotlar olish nazarda tutilgan boshqa davlat organlari;
Respublika qonun hujjatlarida yoki korxona shartnomalarida nazarda tutilgan hollarda boshqa shaxslarga. To‘liq yoki qisman davlat mulki bo‘lgan korxonalar har chorakda va yillik hisobotlarni davlat mulkini boshqarish vakolatiga ega bo‘lgan organlarga taqdim etadilar.
Yillik buxgalteriya (moliyaviy) hisobotlari, agar respublika qonun hujjatlarida boshqacha tartib nazarda tutilgan bo'lmasa, hisobot davridan keyingi 1 apreldan kechiktirmay taqdim etiladi. Hisobot vaqti e'lon qilingan yoki qabul qiluvchiga haqiqiy uzatilgan sana bilan belgilanadi.
Korxonaning yillik buxgalteriya (moliyaviy) hisoboti e'lon qilinishi mumkin, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda esa ma'lum hajmlarda majburiy e'lon qilinishi shart. Hisobotlar auditorlik xulosasi bilan birga e'lon qilinadi. Korxonalar ma'muriyat tashabbusi bilan yoki ko'pchilik mulkdorlar (muassislar, ishtirokchilar) qarori bilan bir yil ichida yoki bir necha yil davomida istalgan davr uchun bayonotlar e'lon qiladilar.Agar e'lon qilingan bayonotlar tegishli nazorat organlari tomonidan qo'shimcha tekshirish yoki tekshirishlar natijasida o'zgarishlarga duchor bo'lsa, u holda bu o'zgarishlar e'lon qilinishi kerak.
Yillik buxgalteriya (moliyaviy) hisobotini ko'rib chiqish va tasdiqlash korxonaning ta'sis hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi. Hisobotni tekshirishda hisobot davri boshidagi ma'lumotlarning o'tgan davr oxiridagi ma'lumotlarga muvofiqligi aniqlanadi (mos kelishmovchiliklar yillik hisobotga tushuntirish xatida tushuntirilishi kerak). Shuningdek, turli hisobot shakllarida berilgan bir hil ko'rsatkichlarning izchilligi, hisobga olishning belgilangan tartibiga rioya etilishi va ko'rsatkichlarning hisobotda aks ettirilishi tekshiriladi. Bosh tashkilot tomonidan hisobotga kiritilgan tuzatishlar hisobot yuborilgan barcha manzillarga etkazilishi kerak.
Korxonalarning yillik va joriy buxgalteriya (moliyaviy) hisobotlarini saqlash muddatlari respublika qonun hujjatlari bilan belgilanadi. Amaldagi qonunchilikka muvofiq korxonalarning yillik hisobotlari doimiy, joriy hisobotlari esa 3 yil (yillik hisobotlar bo‘lmaganda choraklik hisobotlar doimiy saqlanadi) saqlanadi.Hisobot ularni saqlash va o'qish uchun mos keladigan mashina saqlash vositalarida saqlanishi mumkin.