Banklarda hisob-operatsion apparatining tuzilishi va buxgalteriya xodimlarining huquq hamda majburiyatlari. Reja: Kirish
-jadval.Aktiv hisobvaraq bo‘yicha operatsiyalarni aks ettiruvchi jadval5
| 2-jadval.Aktiv hisobvaraq bo‘yicha operatsiyalarni aks ettiruvchi jadval5
| ||||
|
| ||||
|
Debet |
Summa |
Kredit |
Summa | |
|
1. Kun boshiga bo‘lgan |
|
1. Mablag‘larning hisobdan |
...... | |
|
boshlang‘ich qoldiq (saldo) |
............. |
chiqarilishi |
............. | |
|
2. Mablag‘larning kelishi |
.... |
...........a) |
| |
|
a) ....... |
|
...........b) |
...... | |
|
b) ....... |
............. |
............v) |
............. | |
|
v) ....... |
.... |
5. Mablag‘larni hisobdan |
| |
|
3. Mablag‘larning kelishi |
|
chiqarilish bo‘yicha |
| |
|
bo‘yicha aylanmalar summasi |
|
aylanmalar summasi (a+b+v) |
...... | |
|
(a+b+v) |
|
|
............. | |
|
|
............. |
|
| |
|
Kun oxiriga bo‘lgan qoldiq |
.... |
|
| |
|
(1+3-5) |
|
|
| |
|
|
|
|
| |
Ushbu jadvalda ko‘rib turganimizdek, hisobvaraq ikki qismdan iborat bo‘lib, uning debetida kun boshiga bo‘lgan qoldiq aks ettirilgan (1). Kun davomida turli operatsiyalar bo‘yicha hisobvaraqqa kelib tushgan mablag‘lar (2) jamlanib “debet” bo‘yicha aylanmalarni (3) hosil qiladi. Hisobvaraqdan tovarlar, xizmatlar va notovar operatsiyalar bo‘yicha to‘lovlar, ya’ni mablag‘larning hisobdan chiqarilishi (4) hamda shu barcha to‘lovlar bo‘yicha umumiy aylanmalar (5) hisobvaraqning kredit tomonida aks ettirildi. Endi kun oxiriga bo‘lgan qoldiqni (6) topish uchun boshlang‘ich qoldiq summasiga kun bo‘yi kelib tushgan mablag‘lar bo‘yicha aylanmalar summasini qo‘shib, kun bo‘yi hisobdan chiqarilgan mablag‘lar yig‘indisini ifodalovchi aylanmalar summasini ayiramiz. Shunday qilib, aktiv hisobvaraq bo‘yicha kun oxiriga bo‘lgan qoldiq summasini hisoblab chiqarish mumkin.
O’zbekiston Respublikasi Markaziy banki va tijorat banklari buxgalteriya hisobining hisobvaraqlar rejalari va ularning tavsifi.Hozirgi kunda amalda bo‘lgan hisobvaraqlar rejasi ham mazmunan, ham tuzilishi jihatidan avvalgisidan farqlanadi.
Omborda va joriy arxivda saqlanayotgan buxgalteriya hujjatlarga doir ma’lumotlar kassa hujjatlari bo‘yicha javobgar xodim huzurida, bosh buxgalter yoki uning o‘rinbosari (bo‘lim boshlig‘i) imzolagan talabnomalar asosida olinadi. Ma’lumot olish uchun ruxsat berilgan bank xodimi kassir yoki joriy arxivni boshqaruvchi xodim kuzatuvida ishlashi lozim. Hujjatlar uchun javobgar shaxslar ma’lumot olishga ruxsat berilgan xodimlar tomonidan hujjatlarga biror-bir tuzatishlar va yozuvlar kiritilmasligini kuzatib turishlari shart.
Ombor va joriy arxivdan kirim-chiqim hujjatlari bosh buxgalterning yozma ruxsati bo‘yicha beriladi. Kun oxirida hujjatlar qaytarilishi shart.6
Dostları ilə paylaş:
