Teqvim2013. pdf

İ n t e r n e t d ə

www.az.wikipedia.org

www.milliqahraman.az

20

Milli Qəhrəman

---

125

Fəlsəfə.İqtisadiyyat.Hüquq

105 

illiyi

Heydər Hüseynov

1908-1950  

APREL

Heydər Nəcəf oğlu Hüseynov 1908-

ci il  aprel ayının 3-də İrəvanda (indiki 

Yerevan) anadan olmuşdur. 

O, 1927-1931-ci illərdə Le-

nin adına Pedaqoji   Universitetin 

 

həm  şərqşünaslıq, həm də peda-

qoji fakültələrinin  tələbəsi olmuş, 

ərəb və fars dillərinə mükəmməl 

yiyələnmişdir. 

Əmək fəaliyyətinə 1924-cü ildə baş-

lamış, pedaqoji texnikumun kitabxana-

sında işləmişdir. 

1932-ci ildən başlayaraq müxtəlif 

ali məktəblərdə fəlsəfədən dərs demiş-

dir. 1935-ci ildə azərbaycan dilində 

“Dialektik materializm”, 1939-cu ildə 

“Dialektika və metafizika” haqqın-

da kitab çap etdirmişdir. 1936-cı ildə 

Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının 

hazırlanmasında iştirak etmiş, 1940-cı 

ildə isə baş redaksiyaya rəhbərlik et-

mişdir.

1936-1940-cı illərdə Heydər Hü-

seynov SSRİ Elmlər Akademiyası 

Azərbaycan  filialı Ensiklopediya və 

Lüğətlər İnstitutunun direktoru olmuş-

dur.

Heydər Hüseynov 15 iyun 1939-cu 

ildə namizədlik, 1944-cü ildə doktorluq 

dissertasiyalarını müdafiə etmiş, həmin 

il professor elmi adını almışdır. 

1939-1945-ci illərdə SSRİ Elmlər 

Akademiyası Azərbaycan 

filialı 

sədrinin müavini, 1945-1950-ci illərdə 

Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası-

nın vitse-prezidenti, eyni zamanda icti-

mai elmlər bölməsinin sədri olmuşdur. 

1943-cü ildə Azərbaycan Dövlət 

Universitetinin (indiki BDU) əvvəl 

Marksizm-leninizmin  əsasları, son-

ra Fəlsəfə kafedrasının müdiri, 1945-

1950-ci illərdə Azərbaycan KP MK 

yanında Partiya Tarixi İnstitutunun di-

rektoru olmuşdur.

O, 100-dən çox elmi məqalə yaz-

mışdır. “XIX əsr Azərbaycan ictimai 

və fəlsəfi fikir tarixindən” fundamental 

əsərinə görə 1950-ci ilin mart ayında 

Stalin mükafatına layiq görülmüşdür. 

Kitab rus dilində yazılmış, Azərbaycan 

dilində ilk dəfə 2006-cı ildə çapdan 

çıxmışdır. 

Heydər Hüseynovun elmi fəaliy-

yətinin mükafatlandırılmasına bax-

mayaraq, ona qarşı  respublika 

rəhbərliyində dözümsüzlük başlamışdı. 

1950-ci ilin mayında Kommunist Par-

tiyasının MK-nın büro iclasında ciddi 

tənqid edilmiş, Azərbaycan KP MK 

SSRİ Nazirlər Soveti qarşısında onun 

aldığı Stalin mükafatlarından məhrum 

edilməsi vəsatəti qaldırılmış və vəsatət 

təmin edilmişdir.

O, Kommunist Partiyasından çıxa-

rılmış  və Elmlər Akademiyasındakı 

vəzifələrindən azad edilmişdir. Dövlət 

orqanları və bəzi həmkarları tərəfindən 

əsassız təqiblərə  məruz qalan və  həbs 

ediləcəyini təxmin edən filosof 1950-ci 

il avqust ayının 15-də intihar etmişdir.