Teqvim2013. pdf

Ümumdünya Hemofiliya Günü

1964

Ə d ə b i y y a t

Azərbaycan Respublikası Hemofiliya və talassemiya irsi qan 

xəstəlikləri haqqında sənədlər toplusu [Mətn]: Azərbaycan Respub-

likasının Qanunu.- Bakı: Biznesmenin Bülleteni N.E., 2006.- 16 s. 

---

137

Tarixdə bu gün

Tarixi Abidələrin Mühafizəsi Günü

 1983

APREL

Bu  gün  YUNESKO-nun abidələrin 

və diqqətəlayiq yerlərin mühafizəsi 

məsələləri üzrə Beynəlxalq  Şurası-

nın 1983-cü ildə qəbul edilmiş qərarı 

əsasında qeyd olunur. Məqsəd dün-

ya ictimaiyyətinin diqqətini maddi-

mədəniyyət abidələrinin qorunması-

na yönəltməkdir.

Hər bir ölkənin tarixi qədimliyi 

onun maddi-mədəniyyət yadigar-

larının çoxluğu və  qədimliyi ilə öl-

çülür. Bu cəhətdən ölkəmizin bəxti 

gətirmişdir. Qobustan, İstisu qayaüstü 

təsvirləri, Əlincə, Gələrsən-Görərsən 

kimi qalalarımız, Möminə xatın, Şah 

Abbas məscidi, Təzəpir məscidi kimi 

dini ibadətgahlarımız,  Şirvanşahlar, 

Şəki xan sarayı kimi nadir memarlıq 

abidələrimiz bu qəbildəndir.

Hazırda işğal altında olan dün-

ya 

əhəmiyyətli mədəni-tarixi 

abidələrimiz - Azıx və Tağlar mağara-

ları dünyanın ən qədim insan yaşayan 

məskənlərindəndir. YUNESKO-nun 

siyahısına düşmüş bu mağaralar-

dan tapılmış maddi mədəniyyət 

nümunələri hələ 1981-ci ildə Pari-

sin  İnsan muzeyində “Avropanın ilk 

sakinləri” adlı sərgidə nümayiş etdi-

rilmişdir.

2002-ci ildə respublikamız Abi-

dələrin  Bərpası  və Tədqiqi Beynəl-

xalq Mərkəzinə üzv qəbul olunmuş-

dur. Azərbaycan tarixində ilk dəfə 

olaraq  Şirvanşahlar saray-komplek-

si və  Qız qalası da daxil olmaqla 

İçərişəhər Dövlət Tarixi-memarlıq 

kompleksi YUNESKO-nun “Dünya 

mədəniyyəti irsi” siyahısına daxil 

edilmişdir.

Əsası C.Sterlinq Mortan tərəfin-

dən qoyulan Yer gününün bayram 

edilməsi XIX əsrin 40-cı illərindən 

başlayır. 1872-ci ildə C.Morton Neb-

raska ştatının il ərzində bir gününün 

ətraf  ərazinin yaşıllaşmasına həsr 

edilməsi təklifi ilə çıxış edir və birinci 

ağac əkmə günü milyona yaxın ağac 

əkilir. 

1882-ci il 22 aprel tarixindən 

başlayaraq “Ağac günü” Nebras-

ka hökuməti tərəfindən  ştatın rəsmi 

bayramı kimi qeyd olunur. 1970-

ci ildən başlayaraq  ətraf mühitin 

əhəmiyyətinin təbliği, onun ilkin for-

mada qorunub saxlanılması, plane-

tin təbii ehtiyatlarının tükənməsi və 

s. sahələri  əhatə etməsi ilə  əlaqədar 

olaraq bayram “Yer günü” adlandırıl-

mışdır.