Beş Amerika Təhsil fəlsəfəsi

______Fəlsəfə kurikuluma necə təsir edir_________________________________________
Kurrikulumu planlaşdıranlar şagirdlər üçün məktəb təcrübələrini strukturlara ayırarkən, əsas ideyaları fəlsəfi nöqteyi nəzərdən müəyyən etməyə çalışırlar.Müəyyən fəlsəfi yanaşmaların adları zaman keçdikcə dəyişilsə də, onların müzakirə etdikləri məsələlər hələ də davam edə bilər. Filosofun fikrincə, fəlsəfənin vaxt-istiqaməti (keçmiş, indiki , gələcək) çox mühüm amildir. Fəlsəfənin keçşmişinə nəzər salsaq( perenial, konservativ və irtica), keçmiş fəlsəfi nöqteyi nəzərdən daha çox əhəmiyyət kəsb edir və bu cür mədəni irsin ötürülməsi isə kurikulumun üzərinə düşür.Keçmiş və indiki zamanı əsas diqqət mərkəzində saxlayan filosoflar(realizm, sanki Yol ayrıcındakı kimi ) hər bir məsələyə daha praktik yanaşırlar və keçmişin sınağından keçmiş bu müdrikliyin tətbiqinə daha çox maraq göstərirlər. Gələcək yönümlü folosoflara görə isə ( proqressiv, eksperimental, liberal) keçmiş gələcək üçün sadəcə bir bələdçi kimi çıxış edir və sakrosankt (müqəddəs ehkam kimi) hesab edilmir. Bu zaman dəyişiklik təbii qəbul edilir və ətraf mühitə qarşı bir sərbəstlik olur.(bax.Cədvəl.2.)

Folosoflara görə, “strukturlu” və “daima dəyişilən”tam mühit anlayışının işlədilməsi, fəlsəfənin məktəblərdə necə tətbiq edildiyini başa düşməyə köməklik edə bilər.

Daha strukturlu məktəb mühitində ətraf mühitə nəzarət etmək üçün güclü cəhdlər olur və “ tanınmış müəyyən kurikulum”-un daha mükəmməl çatdırılması həyata keçirilə bilər.Buna zidd olaraq, şagird kontingentinə görə fərqlənən məktəblərdə və yaxud “ gələcəyə istiqamətlənən” məktəblərdə ətraf mühit və qarşılıqlı əlaqələr daha çevik olduğundan, şagirdlər də bu əlaqələrdən asılı hesab edilir.

	Perrennializm	İdealizm	Realizm	Ekperiantalizm	Eqzistentalizm
Reallıq Antologiya	Səbəblər dünyası və allah	Şüur aləmi	əşyalar aləmi	Təcrübələr aləmi	Mövcudluq aləmi
Həqiqət (Bilik) Epistemologiya	Səbəb və sirrlərin məlum olması	Ideyalar ardıcıllığı	Uyğunluq və həssaslıq (biz onu gördüyümüz kimi)	Nə işləyir Nədir	Fərdi, subyektiv seçim
İlahilik Aksiologiya (dəyərlər nəzəriyyəsi)	Rasionallıq	Ideal-mənin təqlidi və şəxsin özünün yaradılmış ideal-mənlə yarışması	Təbiətin qanunları	Ictimai test	azadlıq
Tədris Reallıq	Fənnə dair predmetlər və doktrina	Ağla dair fənlər-ədəbiyyat, fəlsəfə, din	Fiziki dünya ilə bağlı fənlər – riyaziyat, təbiət elmi	Ictimai təcrübələrlə əlaqədar fənlər- ictimai taraşdırmalar	Seçim məsələlri ilə bağlı fənlər-incəsənət, etika, fəlsəfə
Tədris Həqiqət	Ağlin məşq vasitəsilə nizamlanması	Ideyaların mühazirə və müzakirə vasitəsilə tədris olunması	İnformasiyanın mənimsənilməsi – nümayiş etdirmə və əzbərləmək	Problemi həll etmək, layihə metodu	Fərdi cavabların verilməsi-sual cavab
Tədris İlahilik (Dəyərlər)	Nizamlı davranış (səbəbə görə)	Qəhrəmanların təqlid olunması və digər nümunələr	Aparma qaydaları üzrə təlim	Ardıcıllıqlar işığında qrup qərarları vermək	Özünü məsuliyyətə hazırlamaq
Məktəblər nə üçün mövcuddur	Səbəb və Allahın iradəsini aşkarlamaq	Şüur və intelektual prosesi itiləşdirmək	Dünya və kainatın nizamını aşkar etmək