2.Azərbaycanın MDB respublikaları ilə avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişin və yük daşımaların təşkili – Azərbaycan keçmiş SSRİ – nin demək olarki bütün respublikaları ilə sərnişin və yük daşınmalarında avtomobil nəqliyyatı əlaqələri yaratmışdır. Bu əlaqələr daha çox Rusiya Federasiyası, Gürcüstan, Ukrayna, Belarusiya, Qazaxıstan, Moldova, Özbəkistan və digər MDB respublikaları ilə əlaqə yaratmışdır. MDB respublikaları ilə ümumi sərnişin və yük daşımalarının 18,5%-ı Rusiyanın, 16,2% Ukraynanın, 18,3% - ı Gürcüstanın, 12% - ı Belarusiyanın, 14,4% - ı Qazaxıstanın, qalan faizlər isə digər MDB ölkələrinin hesabına olmuşdur.
Azərbaycanın avtomobil yollarının ərazi təminatına görə MDB – nin bir sıra respublikalarından irəlidədir. Azərbaycanda hər bir min kv. km. əraziyə orta hesabla 286,3 km bərk örtüklü avtomobil yolu düşdüyü halda Rusya Federasiyasında müvafiq olaraq 38,2 km, Qazaxıstanda 38,2 km, Ukraynada 391 km, Belarusiyada 318 km, Özbəkistanda 149 km, Gürcüstanda 423 km, Moldovada 412 km, Qırğızıstanda 91 km, Tacikstanda 149 km, Türkmənistanda 37 km təşkil edir.
3. Azərbaycanın Beynəlxalq ölkələrlə avtomobil yolları ilə əlaqələri, sərnişin və yük daşımalarının təşkili – Hazırda Azərbaycan 140 dünya ölkələri ilə iqtisadi – siyasi əlaqələr yaratmışdır. Odur ki, bu əlaqələrin yaranmasında nəqliyyat sahələrinin o cümlədən avtomobil nəqliyyatının xüsusi rolu vardır. Müasir dünya ölkələrində aparılan hesablamalara görə avtomobil yollarının ümumi uzunluğu 24200 min km təşkil edir. Cəmi avtomobil yollarının 24,7% - ı Asiya, 45% - ı Amerika, 18,4% - ı Avropa, 9,1%-i MDB, 0.6%-i Baltikyanı ölkələrin, 2.2%-i Afrika, Avstraliya və Okeaniyanın payına düşür.
Azərbaycanda isə bütün kateqoriyalardan olan ümumi avtomobil yollarının uzunluğu 35 min km təşkil edir. Hesablamara görə dünya ölkələrində olan ümumi avtomobil yollarının 72%-i bərk örtüklü, 38%-i qrunt yolların payına düşür.
Bərk ğrtüklü yolların əksər hissəsi ABŞ (5640 min km), Yaponiya (1130 min km), Hindistan (830 min km), Çin (840 min km), Rusiya (620 min km), Böyük Britaniya (350 min km), Almaniya (480 min km) payına düşmüşdür.
Dostları ilə paylaş: |
