Bilimlendiriw ministrligi

9.5-keste 
Statistikada ózara baylanıslar kúshin anıqlaw usulları 
T/r 
Kórsetkishler 
Esaplaw tártibi 
Túsindirme 
1 
G.B.Fexner 
koefficienti 
𝐹
𝑘
=
𝑀 − 𝐻
𝑀 + 𝐻
M-birdey belgidegi (sáykes
kelgen) jup shetleniwler (х 
hám u tiń 
𝑥 
̅ ℎá𝑚 𝑦̅
shetleniwi); H-hár túrli 
belgidegi (sáykes kelmegen) 
shetleniwler 
2 
K.Spirmen 
koefficienti 
𝑃 = 1 −
𝜎∑𝑑
2
𝑛(𝑛
2
− 1)
d-faktor hám nátiyje belgi 
rangları ortasındaǵı 
shetleniw 
(𝑑 = 𝑥 − 𝑦)
n-
aǵzalar sanı.
 

---

164 
3 
M.Kendel 
koefficienti 
𝑟 =
2∑𝑆
𝑛(𝑛 − 1)
S=Q-P bul jerde Q-u 
boyınsha oń nátiyjeler, 
yaǵnıy onnan úlken aǵzalar 
sanı; P- teris nátiyjeler. 
4 
D.Yuln 
associaciya 
koefficienti 
𝐴 =
𝑎𝑑 − 𝑏𝑐
𝑎𝑑 + 𝑏𝑐
 
Eki formuladaǵı a,b,c,d-
terbenis mánisleri,olar 
kestede tómendegishe 
jaylasadı 
a 
b 
c 
d 
5 
K.Pirson 
kontingensiya 
koefficienti 
𝐾 =
𝑎𝑑 − 𝑏𝑐
√(𝑎 + 𝑏)(𝑏 + 𝑑)(𝑎 + 𝑐)(𝑐 + 𝑑)
Tayanısh sózler 
funkcional baylanıs 
korrelyaciyalıq kestel 
korrelyaciyalıq baylanıs 
tuwrı baylanıs 
keri baylanıs 
tuwrı sızıqlı baylanıs 
tuwrı emes sızıqlı baylanıs 
regressiya teńlemesi 
korrelyaciya koefficienti 
parabola tenglamasi 
giperbola tenglamasi 
 
korrelyaciya indeksı 
jup korrelyaciya 
Styudent (t) kriteriyası 
Fisher (f) kriteriyası 
kóp faktorlı korrelyaciya 
Feхner koefficienti 
Spirman koefficienti 
associaciya koefficientti 
kontingenciya konrficienti 
koikordacin koefficienti 
Pirson koefficienti
 
Qadaǵlaw ushın sorawlar 
1. Hádiyseler hám óz-ara baylanıslar degende neni túsinesiz, olardı úyreniwdegi 
maqset ne? 
2. Belgiler ortasındaǵı baylanıslar хarakterine qaray qanday kórinistegi 
baylanıslarǵa bólinedi? 
3. Funkcionallıq baylanıs degende nenii túsinesiz? 
4. Korrelyaciyalıq baylanıs degende neni túsinesiz? Onıń zárúr qásiyetleri neden 
ibarat? 

---

165 
5. Statistikada hádiyseler ortasındaǵı baylanıstı úyreniwde qanday usıllar 
qollanıladı? 
6. Korrelyaciyalıq usıl járdeminde qanday wazıypalar sheshiledi? 
7. Tuwrı sızıqlı hám iymek sızıqlı baylanıslar degende nenii túsinesiz 
8. Regresiyanıń tuwrı sızıqlı kórinisi qalay jazıladı? Ol qaysı jaǵdaylarda 
qollanıladı? Bul jerde a
0
hám a
1 
parametrleri qalay tabıladı? 
9. Adekvat model degende nenii túsinesiz? 
10. Jup korrelyaciya dep qanday baylanısqa aytıladı? 
11.Kóp faktorlı korrelyaciya haqqında ne bilesiz? 
12. Tuwrı sızıqlı regressiya degende nenii túsinesiz? Teńlemesi qanday kóriniske 
iye hám koefficientleri neni ańlatadı? 
13. Iymek sızıqlı regressiya degende nenii túsinesiz? Onıń qanday túrleri bar? 
14. Regressiya hám korrelyaciya kórsetkishleriniń áhmiyetliligin tekseriw 
matematikalıq statistikanıń qanday kriteriyalarına tiykarlanıp ótkeriledi? 
15. Korrelyaciya koefficienti degende nenii túsinesiz? Ol qalay esaplanadi? 
16. Korrelyaciya indeksi mánisin ashıp beriń. Ol sızıq korrelyaciya koefficientine 
teń bolama? 
17. Korrelyaciya koefficienti menen regressiya koefficienti ortasında qanday 
balanıs bar? 
18. Elastiklik koefficienti nenii ańlatadı? 
19. regressiya teńlemesi parametrleriniń áhmiyetliligi qalay bahalanadı? 
20. Fiхner hám Spirmen korrelyaciya koefficientleri haqqında ne bilesiz?