.
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
FARG‘ONA POLITEXNIKA INSTITUTI
“BINO VA INSHOOTLAR QURILISHI”
kafedrasi
« GRUNTLAR MEXANIKASI ZAMIN VA POYDEVORLAR »
fanidan
KURS LOYIHASI
2-19 B.I.Q guruh talabasi
Bajardi: Tillayev M
Rahbar: Turdiqulov X
Taqrizchi:
Kafedra mudiri: Turdiqulov X
Farg‘ona - 2023
1. KURS LOYIXASINI BAJARISH TARTIBI
1.1. Kurs loyixasi topshiriqlarini olish tartibi
Kurs loyixasi topshiriqlarini olishda, topshiriq varaqasiga talabaning sinov daftarchasi raqamli belgisi yoziladi. Masalan, 080517 bu ish raqami xisoblanadi. Ish raqamining oxirgisi bo‘yicha ilovadagi 1 shakldan qurilish maydonini geografik tasviri olinadi.
Qurilish maydonidagi quduqlarni (burg‘ulangan, kovlangan) talabaning ismi xarflari bilan nomlanadi. Quduqlarni nomlash yuqoridan – pastga, chapdan o‘ngga tomon amalga oshiriladi.
Grunt qatlamining asosiy fizik xossalari xar bir quduq uchun quyidagi tartibda olinadi:
-talabaning ish raqami 01 dan 50 gacha bo‘lsa 1-jadvaldan; 51-100 gacha bo‘lsa ilovadagi 2-jadvaldan;
- binolarning konstruktiv sxemalari va o‘lchamlari talabaning ish raqamiga mos xolda ilovadagi 3 va 4 –jadvallardan va 2 shakldan olinadi.
Masalan: 2-19 BIK guruxi talabasi Tillayev Muxammadjon sinov daftarchasi raqami 080517 demak qurilish maydonini raqami –4 ilovadagi 1- shakl), binolar o‘lchamlarini olish uchun 24 raqamdan foydalanamiz.
1-shakl. Qurilish maydonining yuzasi
Ilovaning 3-jadvalidan:
- Bino konstruktiv sxemasi – 1;
- oraliqlar soni – 2;
- oraliqlar o‘lchami: A = 24,m; V=24 m
- qavatlar balandligi N=9.6m;
- binoning uzunligi 72 m;
- qurilish xududi – Ashxabod shaxrida joylashgan.
Binoning konstruktiv sxemasi ilovadagi 2-shakldan olinadi.
2-shakl. Binoning konstruktiv sxemasi
25-raqamli qurilish maydonida 6-quduq joylashgan. Quduqlarni yuqoridan pastga va chapdan o‘nga qarab talabaning ismi xarflariga mos xolda (Muxammad), Qud. M, Qud. U, Qud. X Qud. A Qud. M Qud M Qud. deb belgilaymiz va ilovadagi 1-jadvaldan xar bir quduq uchun qatlamlar soni va gruntlarning asosiy fizik xossalarini olamiz.
Gruntlarning asosiy fizik xossalari
1-Jadval
Guruntlar fizik hosalri
|
Quduqlar
|
Qatlamlar almaturalanishi
|
Qatlamlarning qalinligi
|
Sizot suvining yuzasidan
|
W,
%
|
WL, %
|
Wp, %
|
γ,
т/м3
|
ys,
т/м3
|
Kf, м/
sut
|
M
|
|
0,6
|
|
-
|
-
|
-
|
1,465
|
-
|
-
|
|
1,87
|
6,85
|
19
|
27
|
1920,2
|
1,69
|
2,715
|
0,35
|
|
4,38
|
|
30,84
|
39,2
|
24,4
|
1,858
|
2,687
|
0,002
|
|
12,3
|
|
25,7
|
0
|
0
|
1,76
|
2,85
|
4,7
|
U
|
|
0,3
|
|
0
|
-
|
-
|
1,458
|
-
|
-
|
|
1,75
|
6,73
|
25
|
37
|
25
|
1,775
|
2,645
|
0,33
|
|
4,5
|
|
31,48
|
39,4
|
21,4
|
1,867
|
2,702
|
0,004
|
|
12,5
|
|
27
|
0
|
0
|
1,78
|
2,8
|
8,2
|
X
|
|
0,65
|
|
-
|
-
|
-
|
1,475
|
-
|
-
|
|
2,1
|
6,7
|
25
|
34
|
25
|
1,775
|
2,67
|
0,25
|
|
5,35
|
|
34,48
|
42,4
|
24,4
|
1,91
|
2,65
|
0,003
|
|
13,7
|
|
26,4
|
0
|
0
|
1,775
|
2,685
|
5,2
|
A
|
|
0,3
|
|
0
|
-
|
-
|
1,458
|
-
|
-
|
|
1,75
|
6,73
|
25
|
37
|
25
|
1,775
|
2,645
|
0,33
|
|
4,5
|
|
31,48
|
39,4
|
21,4
|
1,867
|
2,702
|
0,004
|
|
12,5
|
|
27
|
0
|
0
|
1,78
|
2,8
|
8,2
|
M
|
|
0,6
|
|
-
|
-
|
-
|
1,465
|
-
|
-
|
|
1,87
|
6,85
|
19
|
27
|
1920,2
|
1,69
|
2,715
|
0,35
|
|
4,38
|
|
30,84
|
39,2
|
24,4
|
1,858
|
2,687
|
0,002
|
|
12,3
|
|
25,7
|
0
|
0
|
1,76
|
2,85
|
4,7
|
M
|
|
0,6
|
|
-
|
-
|
-
|
1,465
|
-
|
-
|
|
1,87
|
6,85
|
19
|
27
|
1920,2
|
1,69
|
2,715
|
0,35
|
|
4,38
|
|
30,84
|
39,2
|
24,4
|
1,858
|
2,687
|
0,002
|
|
12,3
|
|
25,7
|
0
|
0
|
1,76
|
2,85
|
4,7
|
1. 2. GRUNTLARNI ANALITIK FIZIK XOSSALARINI XISOBLASh VA LITOLOGIK QIRQIMINI ANIQLASh
A) Geologik quduqda aniqlangan grunt qatlamlaridan birinchi qatlamning qalinligi 0,35 m bo‘lganligi uchun ikkinchi, uchunchi va to‘rtinchi qatlamlar bo‘yicha aniqlangan asosiy fizik xossalar natijalari asosida gruntni xisoblab topiladigan fizik xossalarni aniqlaymiz.
1) Birinchi qatlamlar qalinligi o‘rtaga 50 sm tashkil etadi. Shuning uchun 2-qatlamdan boshlab gruntlarni quruq xolatdagi mineral donachalari skletini xajmiy og‘irligi topiladi.
Xar bir quduq va qatlam uchun jadvaldan tabiiy xolatdagi A quduq uchun xajmi og‘irlik Wi lardan foydalanamiz.
M quduq uchun
/(1+0,01W2)=1.69/(1+0,01.19)=1.42t/m3
/(1+0,01W3)=1.858/(1+0,01. 30.84)=1.42 t/m3
/(1+0,01W4)=1.76/(1+0,01. 25.7)=1.4 t/m3
U quduq uchun
/(1+0,01W2)=1.775/(1+0,01.25)=1.42 t/m3
/(1+0,01W3)=1.867/(1+0,01. 31.48)=1.42 t/m3
/(1+0,01W4)=1.78/(1+0,01. 27)=1.4 t/m3
X quduq uchun
/(1+0,01W2)=1,775/(1+0,01.25)=1,42 t/m3
/(1+0,01W3)=1,91/(1+0,01. 34.48)=1,42 t/m3
/(1+0,01W4)=1.775/(1+0,01. 26.4)=1.4 t/m3
A quduq uchun
/(1+0,01W2)=1.775/(1+0,01.25)=1.42t/m3
/(1+0,01W3)=1.867/(1+0,01. 31.48)=1.42 t/m3
/(1+0,01W4)=1.78/(1+0,01. 27)=1.4 t/m3
M quduq uchun
/(1+0,01W2)=1.69/(1+0,01.19)=1.42t/m3
/(1+0,01W3)=1.858/(1+0,01. 30.84)=1.42 t/m3
/(1+0,01W4)=1.76/(1+0,01. 25.7)=1.4 t/m3
M quduq uchun
/(1+0,01W2)=1.69/(1+0,01.19)=1.42t/m3
/(1+0,01W3)=1.858/(1+0,01. 30.84)=1.42 t/m3
/(1+0,01W4)=1.76/(1+0,01. 25.7)=1.4 t/m32.
Gruntlarni g‘ovakligini aniqlash. Buning uchun jadvaldagi gruntning quruq xoldagi zarrachalarni xajm og‘irligi ,solishtirma og‘irligi lardan foydalanamiz
M quduq uchun
U quduq uchun
X quduq uchun
A quduq uchun
M quduq uchun
M quduq uchun
3. G‘ovaklik koeffitsienti
M quduq uchun
U quduq uchun
X quduq uchun
A quduq uchun
M quduq uchun
M quduq uchun
4. Gruntlarni elastiklik ko‘rsatkichi. Buni aniqlash uchun
1-jadvaldagi oqish (yuqori) chegarasidagi namlik Wti va yumalatish (quyi) chegarasidagi namlik Wpi dan foydalanamiz va gruntning nomini aniqlaymiz (5-jadvaldan).
M quduq uchun
-gilsimon - gillsimon
- qum
U quduq uchun
- gilsimon
- gill
- qum
X quduq uchun
-gilsimon - gill
- qum
A quduq uchun
- gilsimon
- gill
- qum
M quduq uchun
- suglinok
- gillsimon
- qum
M quduq uchun
- gilsimon
- gillsimon
- qum
5. Gruntlarni konsistensiya ko‘rsatkichlarini aniqlash
Buning uchun - ifodadan foydalanamiz.
Bu yerda Wi – xar bir qatlam uchun tabiiy namlik
Wpi – mos xolda yumalatish chegarasidagi namlik
– mos qatlam uchun plstiklik soni
Gruntlar qayshqoqligini (kosstensiya) ilovadagi 6-jadvaldan aniqlaymiz.
M quduq uchun
qattiq
nam qum
qattiq
U quduq uchun
qattiq
nam qum
qattiq
X quduq uchun
qattiq
nam qum
qattiq
A quduq uchun
qattiq
nam qum
qattiq
M quduq uchun
qattiq
nam qum
qattiq
M quduq uchun
qattiq nam qum
qattiq
Yuqorida xisoblangan gruntlar fizik xossalarini 2-jadvalga kiritamiz.
|
|
|
Quduqlar
|
Qatlamlarning raqami qalinligi
|
t/m3
|
n
|
e
|
Ip
|
IL
|
E,mpa
|
*Sp
|
φp
|
Grunt konsistensiyasi va nomi
|
M
|
0,60
|
0,000
|
0,000
|
0,000
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
O‘suvchi qatlam
|
1,87
|
1,420
|
0,477
|
0,912
|
8
|
0
|
11
|
19
|
20
|
Qattiq suglinok
|
4,38
|
1,420
|
0,472
|
0,892
|
14,8
|
0,435135
|
18
|
3
|
40
|
Nam qum
|
12,30
|
1,400
|
0,509
|
1,035
|
0
|
#ДЕЛ/0!
|
8
|
9
|
18
|
G‘o‘rasha muloym qum
|
U
|
0,30
|
0,000
|
0,000
|
0,000
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
O‘suvchi qatlam
|
1,75
|
1,420
|
0,463
|
0,863
|
12
|
0
|
11
|
19
|
20
|
Qattiq suglinok
|
4,50
|
1,420
|
0,474
|
0,903
|
18
|
0,56
|
18
|
3
|
40
|
Nam qum
|
12,50
|
1,402
|
0,499
|
0,998
|
0
|
#ДЕЛ/0!
|
8
|
9
|
18
|
G‘o‘rasha muloym qum
|
X
|
0,65
|
0,000
|
0,000
|
0,000
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
O‘suvchi qatlam
|
2,10
|
1,420
|
0,468
|
0,880
|
9
|
0
|
11
|
19
|
20
|
Qattiq suglinok
|
5,35
|
1,420
|
0,464
|
0,866
|
18
|
0,56
|
18
|
3
|
40
|
Nam qum
|
13,70
|
1,404
|
0,477
|
0,912
|
0
|
#ДЕЛ/0!
|
8
|
9
|
18
|
G‘o‘rasha muloym qum
|
A
|
0,30
|
0,000
|
0,000
|
0,000
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
O‘suvchi qatlam
|
1,75
|
1,420
|
0,463
|
0,863
|
12
|
0
|
11
|
19
|
20
|
Qattiq suglinok
|
4,50
|
1,420
|
0,474
|
0,903
|
18
|
0,56
|
18
|
3
|
40
|
Nam qum
|
12,50
|
1,402
|
0,499
|
0,998
|
0
|
#ДЕЛ/0!
|
8
|
9
|
18
|
G‘o‘rasha muloym qum
|
M
|
0,60
|
0,000
|
0,000
|
0,000
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
O‘suvchi qatlam
|
1,87
|
1,420
|
0,477
|
0,912
|
8
|
0
|
11
|
19
|
20
|
Qattiq suglinok
|
4,38
|
1,420
|
0,472
|
0,892
|
14,8
|
0,435135
|
18
|
3
|
40
|
Nam qum
|
12,30
|
1,400
|
0,509
|
1,035
|
0
|
#ДЕЛ/0!
|
8
|
9
|
18
|
Qattiq suglinok
|
M
|
0,60
|
0,000
|
0,000
|
0,000
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
O‘suvchi qatlam
|
1,87
|
1,420
|
0,477
|
0,912
|
8
|
0
|
11
|
19
|
20
|
Qattiq suglinok
|
4,38
|
1,420
|
0,472
|
0,892
|
14,8
|
0,435135
|
18
|
3
|
40
|
Nam qum
|
12,30
|
1,400
|
0,509
|
1,035
|
0
|
#ДЕЛ/0!
|
8
|
9
|
18
|
Qattiq suglinok
|
Gruntlarning fizik xossalari 2-jadval
Jadvaldagi E , Sp va φp lar ilovadagi 7-8- jadvallardan olinadi.
1.3 Litologik qirqimlarni tuzish va bino mayoq o‘qlarini joyiga tushurish
Grunt qatlamlari yotishini aniqlash uchun, poydevorni asosiy o‘qlari bo‘yicha geologik quduqlardan qirqim beriladi. Qurilish maydonini uzunligi bo‘yicha A-R quduqlarni berilganlari asosida litologik qirqim tuziladi (3-shakl) va ko‘ndalang o‘q bo‘yicha qirqim tuziladi (4-shakl). Chizmalardagi shartli beligilar 5-shaklda keltirilgan.
3- shakl. Litologik qirqim 1 - 3 quduqlar bo‘yicha va xandaq o‘rnini shartli ko‘rinishi.
4- shakl. Litologik qirqimda xandaqga qo‘yilgan mayoq poydevorlar o‘rnatilish andozas
5- shakl . Shartli belgilar.
Litologik qirqimlardan ko‘rinib turibdiki, zamin gruntlarining qatlamlari gorizontal yotqiziqlardan iborat bo‘lib ular ishonchli gruntli zaminlar turkumidandir. Shuning uchun binoga qo‘yilish chukurligi sayoz bo‘lgan poydevorni loyixalaymiz.
Bino quriladigan rayonni eng sovuq davrida yerni muzlash qalinligini xisobga olib, poydevorni quyilish chuqurliga aniqlanadi.
Dostları ilə paylaş: |