Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi

International Conference on Developments in Education, Sciences and Humanities 
Hosted from Washington, DC USA 
https: econferencezone.org March 20
th
-21
st 
2022 
4 
Binoning er ustki qismini barpo etish uchun IBLning tarkibi Ishlarni bajarish loyihasini 
variantlash asosida ishlab chiqish kerak, ya’ni asosiy qarorlarning variantlarini samaradorligini 
solishtirgan holda.
Qurilish texnologiyalarini loyihalaganda echiladigan masalalar:
• ilg’or qurilish konstruksiyalarini qo’llash;
• jihozlar va ishchilarni bir maromda yuklagan holda ishni oqim usulida tashkil etish;
• qurilishni tashkil etishning ilg’or usullarini ishlab chiqish; 
• qurilish ishlarini bajarganda ilg’or texnologiya va usullarni qo’llash, bino karkasini barpo 
etishdagi ishlarni umumqurilish ishlari bilan bilan birgalikda qo’shib olib borish;
• ishlarni bajarishning samarali mexanizatsiya vositalari va qo’l mehnatini qisqartirish uchun 
majmuali mexanizatsiyalash;
• ob’yektlarni konstruksiyalar bilan komplektlashning samarali sxemalari; 
• konstruksiyalarni keltirish va joylashtirishning oqilona yechimlari;
• konstruksiyalarni yiriklashtirib yig’ish maydonchasini jihozlash; 
• ishlarni bajarishda uzluksizlikni ta’minlash va behuda texnologik tanaffuslarga yo’l 
qo’ymaslik;
• ishlarni bajarishning barcha bosqichlarida inshootning mustahkamligi va turg’unligini 
ta’minlash;
• mashina va mexanizmlarni energoresurs va suv bilan ta’minlash;
• ratsional va universal montaj uskunalarini qo’llash;
• kichik mexanizatsiya vositalarini keng qo’llash; 
• zamonaviy ko’chma, konteynerli va yig’ma turdagi xizmat xonalari kabi vaqtinchalik 
inshootlarini qo’llash;
• ob’yekt qoshidagi omborlar soni va yuzasini qisqartirish; 
• transport vositalaridan montaj qilish;
• karkasni barpo etish va bir vaqtda bajariladigan ishlarni 2...3 smenada tashkil etish;
• ishchilarni xavfsiz mehnati va dam olish normal sharoitini ta’minlash; Bino va inshootlarni 
er ustki (er osti, alohida seksiya va b.) qismini barpo etish texnologiyasini loyihalash qo’yidagi 
prinsiplarga asoslanishi kerak:
• binolarni hajmiy-rejaviy va konstruktiv echimlarini o’rganish; 
• asosiy montaj mexanizmlarini qo’llash mumkin bo’lgan ishlarning bajarish usullarini 
oldindan tahlil qilish;
• yig’ma temirbeton konstruksiyalar ro’yxatini tuzish, nomenklaturasi va materiallarning 
maksimal massasini aniqlash;
• material va yarimfabrikatlarga bo’lgan talabni aniqlash (umumiy soni va aniq muddatda 
ayrim materiallarni etkazish zaruriyati);
• ishlarni vaqt sarfi va taxminiy mashina vaqti sarfini hisoblash;
• bino karkasini barpo etishni mumkin bo’lgan muddatlarini aniqlash; 
• yuqorida keltirilgan materiallarni birinchi bor tahlili va baholanishi.
Ma’qul texnologik xulosada, xususan ishlarni bajarish nuqtai nazaridan qo’yidagi prinsipial 
tomonlar aks ettirilishi kerak:
• kerakli montaj kranlari soni va sutkadagi ish smenalari soni;
• etarli texnik parametrlar asosida montaj mexanizmlarini va ularning eng arzonini iqtisodiy 
solishtirishga ko’ra tanlash;
• zamonaviy, ishonchli va universal industrial mexanizatsiya vositalarini, takelaj 
moslamalarini tanlash.
Binolarni barpo etish texnologiyasini loyihalash ishlari birinchi qabul qilingan qarorlarga 
asoslangan 
yakunlovchi 
bosqichidir. 
Asosiy 
umumlashtiruvchi
hujjat − ishlarni bajarish kalendar grafigi(plani).
U montaj va birgalikda bajariladigan ishlar hajmi, ularning mehnat sarfi va qabul qilingan ish 
usullari asosida tuzilib qo’yidagilarni o’rnatadi:
• alohida ishlarning bajarilish ketma-ketligi, uzaro bog’liqligi va bajarilish muddati;

---