BİRİNCİ AVROPA OYUNLARINDA
EŞİTMƏYƏCİYİNİZ SƏSLƏR
AZƏRBAYCAN:
REPRESSİYA
OYUNLARI
Birinci Avropa Oyunları
1
2015-ci il, 12-28 iyunda,
Azərbaycanın paytaxtı Bakıda keçiriləcəkdir. Çoxsaylı
növlər üzrə idman tədbiri 640 milyon dollara tikilmiş yeni
stadionda, 6000-dən çox idmançının iştirakı ilə keçiriləcək.
Oyunlar, hökumətin Azərbaycanı mütərəqqi, siyasi cəhətdən sabit
və güclənən iqtisadi qüvvə kimi təsviretmə kampaniyasına nəhəng təkan
verəcəkdir. Azərbaycan prezidenti, İlham Əliyevin sözlərinə görə, Avropa
Oyunlarına ev sahibliyi etmək, “Azərbaycana bir daha özünü bütün Avropaya
güclü, inkişafda olan, müasir dövlət kimi təqdim etmək imkanı verəcəkdir”.
2
Amma, hökümətin təqdim etdiyi gələcəyə baxışlı və müasir ölkə imicinin
arxasında hakimiyyətin tənqidini gübdəlik qaydada və getdikcə artan bir şəkildə
repressiya ilə qarşılayan bir dövlət durur. Hökuməti tənqid etməyə cəsarətləri
çatan jurnalistlər, siyasi fəallar və insan haqları müdafiəçiləri qondarma
ittihamlar, ədalətsiz məhkəmələr və uzunmüddətli həbs cəzaları ilə üzləşirlər.
Son illərdə, Azərbaycan hakimiyyəti ölkə daxilindəki müstəqil səslərə
qarşı, indiyədək görünməmiş səviyyədə təqiblər həyata keçirib. Onlar
bunu elə sakit və tədricən edirlər ki, hərəkətlərinə cavabdehlik daşımadan
bu hərəkətlərini davam etdirə biliblər. Amma bu hərəkətlərin nəticəsi
tamamilə aydındır. Amnesty International 2015-ci ilin mart ayında ölkəyə
son səfərində vətəndaş cəmiyyətinin demək olar ki, heç əlamətini görməyib
– müxalif səsləri daim boğublar.
Insan haqları fəalları və hökumət tənqidçiləri susdurulublar. Bəziləri dəmir
barmaqlıqlar arxasındadır, digərləri ölkəni tərk ediblər və çoxları həbs
və təzyiq qorxusundan sakit dayanıblar. Tənqidçi QHT-lərin ofisləri qapanıb
və beynəlxalq insan haqları təşkilatları məcburən ölkəni tərk etməli olublar.
Media da hökumət repressiyasının hədəfi olub. Medianın əksəriyyəti
ya hökumətin mülkiyyətidir, ya da hökumətyönlüdür. Öz mətbuat və televiziya
monopoliyasından istifadə edən hakimiyyət tənqidçilərinə qara yaxır.
(Yuxarıda) Bakının mərkəzində Alov
Qüllələri © Amnesty International
Ölkə Barədə Əsas Faktlar
Dövlət Başçısı:
İlham Əliyev
Hökumət Başçısı:
Artur Rasızadə
Əhali:
9,583,200
Ərazi:
86,600 km
2
2 AZƏRBAYCAN: REPRESSİYA OYUNLARI
Müxalif səsləri susdurmaq naminə hakimiyyət bir çox üsula
əl atıb və bu üsulların məcmu təsiri müstəqil vətəndaş
cəmiyyəti təşkilatlarının mövcud olmasını mümkünsuz edir.
Bir çox illər ərzində yüzlərlə təşkilatın qeydiyyatı hakimiyyət tərəfindən
səbəbsiz yerə rədd edilib. Son illər ərzində hökumət, yeni məhdudlaşdırıcı
qanunlar və mürəkkəb hesabat tələblərindən istifadə edərək, hakimiyyəti
hər hansı bir şəkildə tənqid edən təşkilatları bağlayıb, onların rəhbərlərini həbs
və təqib edib. 2014-cü ilin may ayından, onlarca QHT-nin bank hesablarını
dondurub, ofislərini reyd edib sənədlər və avadanlıqlarını müsadirə edən
hakimiyyət, həmçinin QHT-lərin maliyyəsini və resurslarını hədəfə alıb.
Bu sistematik repressiyanın nəticəsi olaraq, Sülh və Demokratiya İnstitutu,
Hüquq Maarifçiliyi Cəmiyyəti, Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik
İnstitutu (RATİ), Media Hüquqları İnstitutu və Demokratiya və İnsan
Hüquqları Resurs Mərkəzi kimi insan haqları qruplarının əksəriyyəti
ya bağlanıb, ya da öz fəaliyətlərini dayandırmağa məcbur olub.
Təcrübəli insan haqları vəkili Əsabəli Mustafayevin rəhbərlik etdiyi
Demokratiya və İnsan Hüquqları Resurs Mərkəzi təsis edildiyi 2006-cı ildən
etibarən Azərbaycanda siyasi təqibin və digər insan haqları pozuntularının
qurbanlarına hüquqi təmsilçilik yardımı göstərir. Təşkilat Avropa İnsan
Haqları Məhkəməsinə təxminən 200 məhkəmə işi təqdim edib və bu işlərin
əksəriyyəti üzrə qərar hələ verilməsədə, 25-i uğurla nəticələnib.
19 May 2014-cü ildə, Baş Prokurorluq təşkilatı yeni təqdim edilmiş
məhdudlaşdırıcı qanunlara uyğun olaraq qrantlarını bəyan etməməsini
iddia edərək cərimələyib və bank hesabını dondurub. Əslində, qrantların
hamısı qeydiyyatdan keçmək üçün qanunda nəzərdə tutulduğu kimi Ədliyyə
Nazirliyinə təqdim edilmişdi. Lakin nazirlik heç bir izahat vermədən təqdim
edilmiş qrantların bəziləri barədə guya bəyannamə almadığını iddia edib.
Nəticədə təşkilat fəaliyyətini tamamilə dayandırımağa məcbur olub.
Başqa QHT-lər eyni rəftarla üzləşiblər. Onlar bildirirlər ki, verdikləri qeydiyyat
ərizələri və qrantlar üçün təqdim etdikləri bəyannamələrin qəbul edilməsi
ya təsdiqlənmir və ya rədd edilir. Nəticədə, onlar ya vergidən yayınma
və ya başqa cinayət əməllərində saxta iddialara qarşı müdafiəsiz qalırlar.
“Azərbaycanda vətəndaş
cəmiyyəti tamamilə məhv
edilib. İnsan haqları üzrə
işləyən QHT-lər, təxminən
20 təşkilat, bağlanıb.
Onların bəzilərinin başçıları
həbs ediliblər, bəziləri
ölkədən qaçmağa məcbur
olublar, bəziləri isə,
bizim kimi sanksiyalara
və dondurulmuş
hesablara görə iflic
vəziyyətindədirlər.”
Əsabəli Mustafayev, Demokratiya və İnsan
Hüquqları Resurs Mərkəzi QHT-sinin rəhbəri
“İFLİC”
VƏTƏNDAŞ
CƏMİYYƏTİ
1
www.baku2015.com
2
İlham Əliyevin Azərbaycan Milli gənclər Olimpiya komandası ilə görüşü zamanı çıxışı,
1 Sentyabr 2014-cü il, burada əldə edilə bilər http://en.president.az/articles/12751
İYUN 2015
EUR 55/1732/2015 3
26 Dekabr 2014-cü ildə, Baş Prokurorluğun
rəsmiləri beynəlxalq media təşkilatı Azad
Avropa Radiosu/Azadlıq Radiosunun Azərbaycan
xidmətinin ofisinə reyd edərək büronu
bağlayıblar. Rəsmilər sənədlər və avadanlıqları
müsadirə ediblər. Müstəqil Avropa Radiosu/
Azadlıq Radiosunun 12 əməkdaşı hüquq-
mühafizə işçiləri tərəfindən saxlanılaraq
dindiriliblər. Onlar yalnız məxfilik basrədə
iltizamı imzaladıqdan sonra sərbəst buraxılıblar.
Azadlıq Radiosu Azərbaycan xidməti xaricdən
maliyyələşdirilməsi ilə bağlı istintaq işinin
davam etdiyinə görə hələ də bağlıdır.
Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 2006-cı ildən
Azərbaycanda media azadlıqlarının müdafiəsinin önündə olub.
9 İyul 2014-cü ildə, Azərbaycan hakimiyyəti təşkilatın bank
hesabını dondurub. 8 Avqust 2014-cü ildə, Baş Prokurorluğun
rəsmiləri Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutunun
ofisinə reyd keçiriblər və sənədlərlə avadanlıqları müsadirə
etdikdən sonra ofisi bağlayıblar. Bu zaman nə ofisin axtarışını
və bağlanmasını əsaslandıran məhkəmə qərarı təqdim edilib, nə
də ki reydin məqsədi izah edilib. Lakin, rəhbər Emin Hüseynov
daxil olmaqla təşkilatın əməkdaşları rəsmilər tərəfindən QHT-nin
fəaliyyəti və xərcləri barədə sorğu-sual ediliblər.
Emin Hüseynov vəzifə səlahiyyətlərini aşma, qanunsuz
sahibkarlıq və vergi ödəməkdən yayınma cinayət əməllərində
ittiham edilmişdir; demək olar ki, eyni ittihamlar son bir neçə
ay ərzində həbs edilmiş digər QHT rəhbərlərinə qarşı da irəli
sürülüb. 2014-cü ilin avqust ayında, Emin Hüseynov İsveçrənin
Bakıdaki səfirliyinə sığınıb. Bu hesabatın yazıldığı vaxt o hələ
də səfirlikdə idi və qorxurdu ki, səfirliyi tərk etsə, dərhal həbs
ediləcək. Təşkilatın sədr müavini Günay İsmayılova daxil olmaqla,
Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutunun digər
əməkdaşlarının ölkədən kənara səfərlərinə qadağan qoyulub.
Emin Hüseynovun qardaşı, bloqer və tanınmış hökümət
tənqidçisi Mehman Hüseynov Amnesty International-a deyib
ki, hakimiyyət onu həm yazdığı bloqlara, həm də qardaşının
fəaliyyətinə görə sistematik şəkildə təqib edir. Mehman
Hüseynov, qardaşının İsveçrə səfirliyinə sığınmasından sonra,
ozünün Baş Prokurorluğa çağırmasını və təhdid edilməsini
təsvir edib. O deyib ki, rəsmilər Emin Hüseynovun özünü təslim
etmədiyi halda onların analarını zorlamaqla təhdid ediblər. Polis
onun şəxsiyyət sənədlərini 2012-ci ildə müsadirə etdikdən
sonra Mehman Huseynovun ölkədən çıxması mümkün olmayıb.
Hakimiyyətin hücumu altında olan başqa bir təşkilat, Media
Hüquqları İnstitutu, 2002-ci ildən etibarən fəaliyyətlərinə görə
hədəflənən 100-dən çox jurnalist üçün hüquqi yardım göstərib.
Hökumətin təqib kampaniyasını nəticəsində, 2014-cü ilin
avqust ayında, təşkilat fəaliyyətlərini dayandırmağa məcbur
olub. Hakimiyyət QHT-nın və əməkdaşlarının mülkiyyətini və
bank hesablarını dondurub, ofisinə reyd keçirib və təşkilata,
qrantlarını bəyan etmədiyinə görə 53 min manat cərimə kəsib.
Təşkilatın vəkilinin sözlərinə görə, Ədliyyə Nazirliyinin saytından
çəkilən şəkillər qrantların vaxtında qeydiyyatdan keçdiyini
göstərir. Lakin, bu məlumat istintaq zamanı saytdan yoxa çıxıb.
(Yuxarıda) Azad Avropa Radiosu/
Azadlıq Radiosu ofisin qapısı 2014-
cü ilin dekabr ayından möhürlüdür
© Amnesty International
4 AZƏRBAYCAN: REPRESSİYA OYUNLARI
VİCDAN
MƏH
BUSLARI
Amnesty International-ın malik olduğu
məlumata görə Azərbayanda ən azı 20
vicdan məhbusu vardır. Onlar hökumətə
və hökumətin siyasətinə dinc şəkildə
etiraz etdiklərinə görə və ya insan haqları
pozuntularının qurbanlarına yardım etdiklərinə
görə saxlanırlar. Onlar hazırda həbsdə iztirab
çəkirlər və onları narkotik istifadəsindən
tutmuş vergi ödəməkdən yayınma və
vətənə xəyanətə kimi saxta ittihamlar üzrə
mühakimələr gözləyir. Bu şəxslər dərhal
və qeyd-şərtsiz azad edilməlidirlər.
Vicdan məhbusları Leyla Yunus, Xədicə
İsmayılova, Rəsul Cəfərov və İntiqam Əliyev
kimi tanınmış vətəndaş cəmiyyəti liderlərinin
bəziləri Bakı yaxınlığında yerləşən Kürdəxanı
cəzaçəkmə müəssisəsində saxlanırlar.
Əbdul Əbilov
bloqer, tənqidi Facebook səhifəsinin təsisçisi
və NİDA vətəndaş hərəkatının üzvüdür. 27 May
2014-ci ildə, ona beş il həbs cəzası verilib.
İntiqam Əliyev
insan haqları vəkili və Hüquqi Təhsil
Cəmiyyətinin rəhbəridir. 22 Aprel 2015-ci
ildə ona yeddi il yarım həbs cəzası verilib.
Rəşadət Axundov
NİDA vətəndaş cəmiyyətinin üzvüdür. 6 May
2014-cü ildə ona səkkiz il həbs cəzası verilib.
Məmməd Əzizov
NİDA vətəndaş cəmiyyətinin üzvüdür. 6 May
2014-cü ildə ona yeddi il yarım həbs cəzası verilib.
Xədicə İsmayılova
Azad Avropa Radiosu/ Azadlıq Radiosunun
araşdırmaçı jurnalistidir. 5 Dekabr
2014-cü ildən həbs olunub.
Rəsul Cəfərov
İnsan Hüquqları Klubunun prezidenti və Bakıda
keçirilən 2012 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi
ərəfəsində həyata keçirilən “Hüquqlar üçün
Oxu” kampaniyasının koordinatorudur. 16 Aprel
2015-ci ildə ona altı il yarım həbs cəzası verilib.
Rəşad Həsənov
NİDA vətəndaş cəmiyyətinin üzvüdür. 6 May
2014-cü ildə ona yeddi il yarım həbs cəzası verilib.
Elvin Kərimov
bloqer və populyar Azad Söz Facebook
səhifəsinin administratorudur. 18 Yanvar
2014-cü ildən həbs olunub.
Fərəc Kərimov
jurnalist və müxalif Müsavat partiyasında
siyasi fəaldır. 6 May 2015-ci ildə ona
altı il yarım həbs cəzası verilib.
Sirac Kərimov
Fərəc Kərimovun qardaşıdır və qardaşının
siyasi fəaliyyətinə görə həbs edilib. 12 Mart
2015-ci ildə ona altı il həbs cəzası verilib.
Anar Məmmədli
Azərbaycanda əsas sərbəst seçki müşahidə
təşkilatı - Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın
Tədrisi Mərkəzinin sədridir. 26 May 2014-cü
ildə ona beş yarım il həbs cəzası verilib.
Hilal Məmmədov
jurnalist və Azərbaycanın cənubunda yerləşən
talış milli azlığının hüquqları üçün fəaliyyət
göstərən kampaniyaçıdır. 23 Sentyabr 2013-
cü ildə ona beş il həbs cəzası verilib.
Ilqar Məmmədov
siyasi fəal və Respublikaçı Alternativ (REAL)
siyasi hərəkatının sədridir. 26 May 2014-
cü ildə ona yeddi il həbs cəzası verilib.
Ömər Məmmədov
bloqer və NİDA vətəndaş hərəkatının üzvüdür.
4 iyul 2014-cü ildə ona beş il həbs cəzası verilib.
Rəşad Ramazanov
bloqer və Facebook-da tanınmış hökümət
tənqidçisidir. 13 noyabr 2013-cü ildə
ona doqquz il həbs cəzası verilib.
İlkin Rüstəmzadə
NİDA vətəndaş hərəkatının üzvüdür. 6 May
2014-cü ildə ona səkkiz il həbs cəzası verilib.
Yadıgar Sadıqov
Müsavat partiyasının başqan
müavinidir. 1 yanvar 2014-cü ildə
ona altı il həbs cəzası verilib.
Tofiq Yaqublu
Müsavat partisayının başqan müavinidir. 26 may
2014-cü ildə ona beş il həbs cəzası verilib.
Leyla Yunus
insan haqları müdafiəçisi və Sülh və
Demokratiya İnstitutu QHT-sinin prezidentidir.
30 iyul 2014-cü ildən həbs olunub.
Arif Yunus
Sülh və Demokratiya İnstitutu üçün işləyirdi. Leyla
Yunusun əri, insan haqları müdafiəçisi və tanınmış
alimdir. 5 avqust 2014-cü ildən həbs olunub.
Kürdəxanı cəzaçəkmə müəssisəsi © Şəxsi
İYUN 2015
EUR 55/1732/2015 5
XƏDİCƏ İSMAYILOVA
“Mənim qızım bir araşdırmaçı
jurnalist kimi əla iş görüb.
Xədicənin dəfələrlə imkanı
olmasına baxmayaraq, o heç
zaman Azərbaycanı tərk etməyib.
O, burada lazım idi və mən bunu
bilirdim. İndi ona həbsdə zəng
edəndə həmişə deyirəm ki, ruhunu
yüksək saxlasın…ona görə ki,
o həbs edilməklə yaxşı qurtarıb,
çünkü onu öldürə də bilərdilər.”
Elmira İsmayılova, Xədicənin anası
Azad Avropa Radiosu/Azadlıq Radiosunun jurnalisti Xədicə
İsmayılova tanınmış hökümət tənqidçisidir. O, bir neçə
saxta ittihamlarla üzləşir. Bunların arasında özünü öldürmə
həddinə çatdırma ittihamı da durur, halbuki bu işin qurbanı
sonradan bildirib ki, şikayət ərizəsini ona məcburən
yazdırıblar və onun intihar cəhdinin Xədicə İsmayılova
ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Xədicə İsmayilovanı ona qarşı
ittihamlar əsasında 12 ilədək həbs cəzası gözləyir.
Xədicə prezident İlham Əliyevin ailəsi və Bakıda gəlirli tikinti layihəsi arasında
iddia edilən əlaqələri araşdırırdı. O tənqidi yazılarına görə davamlı təqiblərlə
üzləşib. 2012-ci ildə, onu işini tərk etməyə məcbur etmək istəyən naməlum
şəxslər Xədicəni öz evində gizlicə videoya çəkiblər. O fəaliyyətini dayandırmaqdan
imtina etdikdə, onun intim video görünrüləri internetə yerləşdirilib.
Video görüntülərin ətrafında yaranmış mənfi ictimai təbliğat onun və ailəsinin,
xüsusilə də Xədicə İsmayılovanın 72 yaşlı anası, Elmira İsmayılovanın dərin
narahtlığına səbəb olub. Hökümətyönlü mətbuat qızının “əxlaqsız həyat
tərzi” üçün anasını günahlandırırdı və yerli mətbuat isə “Xədicənin Erməni
Anası Ölməlidir” adlı məqalədə Elmira İsmayılovanın yaşadığı ünvanın
detallarını paylaşmışdı. Xədicə İsmayılovanın qohumlarının erməni olması
iddiasından, 1990-cı illərdə baş vemiş Dağlıq Qarabağ müharibəsindən
sonra ermənilərə qarçı mövcud olan geniş dümənçilik hissinin mövcudluğu
nəzərə alınaraq istifadə edilmişdi. Yerli mətbuat həmçinin Xədicənin
bacısına hücum etmiş və onun “aradüzəldən” olduğunu iddia edərək,
bacıların guya pornoqrafik filmlərdə iştirak etdiklərini iddia etmişdi.
Amansız ictimai hücümlara baxmayaraq, Elmira İsmayilova
Amnesty International-a bildirib ki, o qızının ədalət uğrunda
mübarizəsini tamamilə dəstəkləyir və Xədicənin araşdırmaçı
jurnalist olmaq qərarından heç zaman peşman olmayıb.
E
lm
ir
a I
sm
ay
lo
va © A
m
ne
st
y I
nt
er
na
ti
on
al
(Yuxarıda) Xədicə İsmayılova © Azad
Avropa Radiosu/Azadlıq Radiosu
6 AZƏRBAYCAN: REPRESSİYA OYUNLARI
LEYLA VƏ ARİF YUNUS
“Cənab Prezident, mənə deyə
bilərsiniz niyə mənim anam
qarşıdan gələn Oyunları tənqid
etdikdən sonra həbsdədir?
Siz nədən qorxursunuz, cənab
Prezident? Siz niyə azadlıq
əvəzinə repressiyanı seçmisiniz?”
Dinara Yunus
Leyla Yunus Azərbaycanda tanınmış insan haqları
müdafiəçisidir. 1995-ci ildən etibarən o və əri Arif Yunus,
Sülh və Demokratiya İnstitutuna rəhbərlik ediblər. Həm
Leyla, həm də Arif Yunus tarixçidirlər və onların insan
haqları üzrə fəaliyyətləri minlərlə insan həyatına son
qoymuş və kütləvi sayda məcburi köçkünün yaranması
ilə nəticələnmiş Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsinin
sülh yolu ilə həllini tapmaq cəhdlərindən qaynaqlanır.
Leyla Yunus həm də Azərbaycan hökumətinin repressiv
daxili siyasətinin şiddətli tənqidçisi kimi ortaya çıxıb.
Leyla Yunus insan haqları sahəsində gördüyü işlər üçün Fransanın Fəxri Legion
Ordeni və Almaniyanın Theodor Haecker mükafatı daxil olmaqla bir neçə
nüfuzlu mükafat alıb. O, həmçinin nüfuzlu Saxarov Fikir Azadlığı mükafatının
finalçıları arasında idi və 2015-ci il Nobel Sülh Mükafatına namizəd olmuşdu.
O, ölkədə bərbad insan haqları şəraitinə görə Avropa Oyunlarının
boykotuna çağırış etdikdən beş gün sonra, 30 iyul 2014-cü ildə həbs
edilib. Bir neçə gün sonra, 5 avqustda Arif Yunus da həbs olunub.
Onların qızı, Dinara, sığınacaq aldıqdan sonra Hollandiyada yaşayır.
Onların həbsindən bəri, o, valideyinlərini görməyib və onlarla danışmayıb.
Dinaranı xüsusilə anasının sağlamlığı narahat edir. Leyla Yunus
diabetdən və Hepatit C-dən əziyyət çəkir və ona xüsusi dərmanlar,
habelə həbsxanada mövcud olmayan xüsusi pəhriz lazımdır.
Bu hesabatın yazıldığı vaxt, Leyla və Arif Yunusa bir-biri ilə ünsiyyət etməyə
icazə verilmirdi. Leyla Kürdəxanı cəzaçəkmə müəssisəsində saxlanılır və Arif isə
Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin təcridxanasındadır. Onlar maliyyə dələduzluğu
və dövlətə xəyanət kimi saxta ittihamlarla mühakimələrini gözləyirlər.
D
in
ar
a Y
un
us © A
m
ne
st
y I
nt
er
na
ti
on
al
İYUN 2015
EUR 55/1732/2015 7
8 AZƏRBAYCAN: REPRESSİYA OYUNLARI
“AMA ƏN ÇƏTİNİ
ODUR Kİ, SƏN
YAXINDA DEYİLSƏN.
Leyla Yunusun ərinə yazdığı 26 avqust
2014-cü il tarixli açıq məktubdan çıxarış.
Leyla və Arif Yunusa bir-biri ilə ünsiyyətə
icazə verilmir. Ona qovuşmaq ümidi ilə
Leyla Arifə tez-tez açıq məktublar yazır.
36 İLDİR Kİ, BİZ
DEMƏK OLAR,
HEÇ VAXT AYRI
OLMAMIŞIQ.”
İYUN 2015
EUR 55/1732/2015 9
İNTİQAM ƏLIYEV
İnsan haqları vəkili İntiqam Əliyev insan haqları
müdafiəçilərinin bütöv bir nəslini maarifləndirib
və onilliklər ərzində Azərbaycanda siyasi
motivli təqibin qurbanlarına kömək edib.
Qondarma dəlillər üzərində qurulmuş ədalətsiz məhkəmədən sonra,
22 aprel 2015-ci ildə, o, yeddi il yarım müddətinə azadlıqdan məhrum
edilib. O, Hüquq Maarifçiliyi Cəmiyyəti insan haqları QHT-sinin
rəhbəri vəzifəsində vergidən yayınma, səlahiyyətlərindən sui-istifadə,
qanunsuz sahibkarlıq və külli miqdarda mənimsəmədə təqsirli bilinib.
İntiqam Əliyev beynəlxalq insan haqları qurumlarını və beynəlxalq QHT-ləri
siyasi motivlə həbs edilmiş şəxslərin siyahıları da daxil olmaqla, Azərbaycanda
insan haqları pozuntuları barədə məlumatla təmin etməkdə mühüm rol
oynayıb. Onun həbsi, Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi 2010-cu il seçkiləri
zamanı törədilmiş insan haqları pozuntuları ilə bağlı onun təqdim etdiyi işlər
üzrə hökumətə müraciət etdikdən dərhal sonra həyata keçirilib. İnqtiqam
Əliyevin həbsi və onun QHT-sinin bağlanması o deməkdir ki, insan haqları
pozuntuları barəsində Azərbaycandan kənarda ədalət axtaran qurbanlara
köməklik göstərən az sayda qalmış təşkilatlardan biri də qapadılıb.
İntiqam Əliyevin 19 yaşlı oğlu, Nəcmin Kamilsoy Amnesty International-a
deyib ki, ailəsi onun həbsini gözləyirdi. Sumqayıt şəhərindəki evlərində
atasının iş otağında o, atasının öz işinə görə qazandığı mükafatları
qürurla bizə göstərdi. Onların arasında, onun cəsarətli və mükəmməl
işinə görə verilmiş Saxarov Azadlıq Mükafatı da vardır. Mükafatı təqdim
edən Norveç Helsinki Komitəsinin sözlərinə görə, İntiqam Əliyev bu
mükafatı “Azərbaycanın siyasi məhbusları” adından alıb, ona görə ki,
“onların sayı adbaad qeyd olunmaq üçün həddindən artıq çox olub”.
“Biz bilirdik ki, onun gördüyü iş
risklidir və digər insan haqları vəkilləri
və jurnalistlərin həbsləri başlayanda
biz bilirdik ki, o da növbədədir…
o artıq həbsdə olarkən prokurorluq
yeni iddialar uydurmağa və yeni
ittihamlar irəli sürməyə başladı.
Onlar saxta şahidləri gətirərək onları
atama qarşı ifadə verməyə məcbur
etdilər…Biz onun üçün darıxırıq və
onun evə qayıtmağını istəyirik.”
Nəcmin Kamilsoy 2015-ci ilin mart ayında
Amnesty International-la müsahibədə atası
İntiqam Əliyev barədə danışarkən.
10 AZƏRBAYCAN: REPRESSİYA OYUNLARI
RƏSUL CƏFƏROV – HÜQUQLAR NAMİNƏ İDMAN
İntiqam Əliyevin həbsindən bir həftə əvvəl, başqa bir
insan haqları müdafiəçisi, Rəsul Cəfərov, buna bənzər
saxta ittihamlarla altı yarım il müddətinə azadlıqdan
məhrum edilmişdir.
Rəsul Cəfərov İnsan Hüquqları Klubunun təsisçisi və Azərbaycanın
ev sahibliyi etdiyi 2012 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi ərəfəsində həyata
keçirilən insan haqları kampaniyasının koordinatoru idi. Kampaniyanın
adı “Hüquqlar üçün Oxu” idi və məqsədi Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindən
istifadə edərək, beynəlxalq diqqəti Azərbaycanda pisləşən insan haqlarının
vəziyyətinə cəlb etməkdi.
Belə görünür ki, Rəsul Cəfərova oxunan hökmünün motivi hakimiyyətin
belə təcrübəli kampaniyaçının Avropa Oyunlarından platforma kimi istifadə
edərək Azərbaycanda insan haqları pozuntularına diqqət cəlb etməsinə imkan
verməməkdir. Onun həbsi, 2015-ci il iyun Oyunlarından əvvəl planlaşdırdığı
“Hüquqlar Naminə İdman” kampaniyasını başlamasına imkan vermədi.
“Siyasi həbslərə qarşı
kampaniyada iştirak edən
hər kəs ya 0həbs edilib ya
da ki, ölkədən qaçmalı olub.
Biz Rəsula görə qorxurduq,
lakin o, inanırdı ki, əgər biz
Azərbaycanda ədalət istəyiriksə,
mübarizəyə davam etməliyik…”
Rəsul Cəfərovun qardaşı Sənan Cəfərov
Rəsul Cəfərov © Azad Avropa Radiosu / Azadlıq Radiosu
(Solda) Vəkil İntiqam Əliyev - Azərbaycanda insan
haqları müdafiəçisi və vəkildir. O, başqa insan haqları
fəalları ilə yanaşı, 2014-cü ildə ölkə boyunca keçirilən
repressiya kampaniyasının əsnasında həbs edilib.
(Aşağı solda) Nəcmin Kamilsoy atası, İntiqam
Əliyevin insan haqları fəaliyyəti üçün qazandığı
mükafatlara baxır © Amnesty International
İYUN 2015
EUR 55/1732/2015 11
SİYASİ FƏALLAR QISNANIR
Azərbaycanda fərqli düşüncə üzərinə
hücum, ifadə azadlığının, siyasi
fəallıq da daxil, bütün formalarını
hədəfləyir. Yerli QHT-lərin verdiyi
məlumata görə hazırda Azərbaycan
həbsxanalarında siyasi motivli
ittihamlarla cəza çəkən 80 nəfər var.
Cəsarətli siyasi fəallar və hökumət barəsində
sosial media vasitəsilə tənqidi fikirləri yayanlar
vaxtaşırı qısnanırlar və hakimyyət onları həbsxanaya
salmaq üçün tez-tez narkotik maddələr və ya
xuliqanlıqla bağlı ittihamlardan istifadə edir.
Müxalif Respublikaçı Alternativ (REAL) hərəkatı
yaradıldığı 2008-ci ildən təqib və repressiyaların
hədəfi olub. 2013-cü ildə hakimiyyət orqanları
REAL hərəkatının lideri İlqar Məmmədovu
qondarma ittihamlarla həbs ediblər. Təşkilatın şura
üzvü Rəsul Cəfərov da (yuxarıda bax) həbs olunub.
REAL hərəkatının iki başqa tanınmış üzvü
Natiq Cəfərli və Erkin Qədirli Amnesty
International təşkilatına üzləşdikləri daimi
təzyiq və qısnamalardan şikayətləniblər:
“Hələlik həbsxanada olmayanlar
hakimiyyət tərəfindən sistematik
olaraq dindirilir və qısnanırlar.”
Natiq Cəfərli, REAL hərəkatının həmtəsisçisi
“Onlar gəlib bizi hər an həbs edə bilərlər,
biz artıq bu hissiyyata alışmışıq.”
Erkin Qədirli, REAL hərəkatının həmtəsisçisi
Başqa siyasi partiyaların fəalları
da eyni tərzdə hədəfləniblər.
Müxalif Müsavat Partiyası başqanının müavini
Tofiq Yaqublu 2013-cü ilin 23-24 yanvarında
Azərbaycanın şimalındakı İsmayıllı rayonunda
antihökumət zorakılığını qızışdırdığına dair saxta
itthamlarla məhkum edilib. Bu rayonda yerli
icra başçısının qardaşı oğlunun yol dava-dalaşı
zamanı yerli sakinə hücum etməsi barədə
xəbər yerli mediada yaylıdıqdan sonra adamlar
küçələrə çıxmışdılar. Tofiq Yaqublu İsmayıllı
rayonuna gedərək oradakı vəziyyəti müşahidə
etmək və bu barədə məlumat vermək istəyirdi.
O beş il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
“Mən hələ də həbsdəyəm, halbuki
Avropadakı ən yüksək instansiya
mənim ədalətsiz olaraq həbs
edildiyimi deyib. Əgər hətta
Avropadakı ən yüksək instansiya
məhkəməsi də mənim təqsirsizliyim
barədə qərar çıxarıbsa da, burada
Azərbaycanda məni etmədiyim
cinayətə görə etirafı imzalamadan
və əvf istəmədən azad etməyəcəklər.”
Ilqar Məmmədovun Avropa İnsan Haqları
Məhkəməsinin qərarına baxmayaraq həbsdə
saxlanması barədə dediklərindən
(Yuxarıda) Natiq Cəfərli (solda) və Erkin
Qədirli (sağda) © Amnesty International
(Ən sağda) Müsavatın Bakıdakı baş ofisində Fərəc
(solda) və Sirac (sağda) Kərimovu təsvir edən
plakat. Plakatda Azərbaycanca yazılıb: ‘Kərimov
qardaşlarına azadlıq!’ © Amnesty International
(Sağda) Müsavatın Bakıdakı baş ofisində
başqan müavini Tofiq Yaqublunu təsvir edən
plakat. Plakatda Azərbaycanca yazılıb: ‘Tofiq
Yaqubluya azadlıq!’ © Amnesty International
© D
em
ot
ix
12 AZƏRBAYCAN: REPRESSİYA OYUNLARI
AİLƏLƏRİN CƏZALANDIRILMASI
Hakimiyyət müxalif siyasi partiyalar
üzərinə təzyiqləri artırmaq üçün təkcə
aparıcı siyasi fiqurların özlərini deyil,
həm də onların ailələrini və yaxınlarını
hədəfləməyə əl atıb.
2014-cü il, iyulun 17-də polis Sirac Kərimovu
həbs edib. Onun qardaşı, Müsavat Partiyasının
fəalı Fərəc Kərimov hökumətin qızğın tənqidçisidir.
Sirac Kərimov narkotik maddələrlə bağlı qondarma
itthamlar və saxta dəlillərlə həbsdə saxlanıb. Belə
görünür ki, onun həbsi qardaşının siyasi fəallığı ilə
bağlıdır. Fərəc Kərimovun özü altı gün sonra buna
bənzər ittihamalarla həbs edilib. Qardaşlar vəkillərinə
deyiblər ki, saxlanma müddəti ərzində onlar işgəncəyə
məruz qalıblar və Fərəc Kərimovun siyasi fəaliyyəti
ilə bağlı dəfələrlə dindiriliblər. 2015-ci il mayın 6-da
Sirac Kərimov 6 il müddətinə azadlıqdan məhrum
edilib. Fərəc Kərimovun məhkəməsi bu hesabatın
yazıldığı vaxt hələ başa çatmamışdı.
Bəzi fəallar xaricə qaça biliblər, lakin onların
Azərbaycanda qalmış qohumları üçün qısnanma
və repressiya hər an gözlənilən hədədir.
Yerli fəalların dediyinə görə, polislər xaricdə
Azərbaycan hökumətinə qarşı keçirilən etiraz
aksiyalarında iştirak edənlərin evlərinə gəlir,
onların ailə üzvlərini sorğu-sual edirlər. Məşhur
müxalifət blogeri Tural Sadıqlı yazdığı bloqlara
görə həbs olunacağı ilə hədələndirkdən sonra,
2014-cü ilin fevralında Azərbaycandan qaçıb.
O ölkəni tərk etməzdən əvvəl onun bloger
həmkarı Elvin Kərimov (vicdan məhbusu)
qondarma narkotik ittihamları ilə həbs olunub.
Tural Sadıqlı 2015-ci il, yanvarın 21-də
Azərbaycan prezidentinin Almaniyaya səfəri
zamanı Federal Kanslerin ofisi yaxınlığında
keçirilən etiraz aksiyasında iştirak etmişdi.
Bundan bir neçə həftə sonra, 2015-ci il, fevralın
13-də Azərbaycan polisi Tural Sadıqlının qardaşı
Elgiz Sadıqlını narkotiklərlə bağlı ittihamla həbs
edib. Bunun ertəsi günü onun atası Əlövsət
Sadıqlı polis məntəqəsində oğluna baş çəkmək
üçün gedərkən polisə müqavimət göstərmək
ittihamı ilə həbs edilib. Əlövsət Sadıqlı elə həmin
gün, ilkin məhkəmə dinləməsinin ardınca azad
olunub. Lakin Elgiz Sadıqlı məhkəməyə qədər
2 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
Beynəlxalq icmadan gələn etirazlardan sonra onun
barəsində qətimkan tədbiri ev məhbusluğu ilə
əvəz edilib. Əgər təqsirli bilinərsə, Elgiz Sadıqlı 12
il müddətinə azadlıqdan məhrum edilə bilər.
“Polis xaricdə etiraz aksiyaları təşkil
edən Turalı cəzalandırmaq üçün
kiçik oğlumun cibinə narkotik maddə
ataraq onu həbs edib. O hazırda
ev dustağıdır. Bununla belə, onun
üzərindəki ittihamları saxlayıblar
ki, bizə onun hər an həbsxanaya
salına biləcəyini xatırlatsınlar.”
Mühacirətdə yaşayan fəal və bloger
Tural Sadıqlının atası Əlövsət Sadıqlı
İYUN 2015
EUR 55/1732/2015 13
Azərbaycan gənc fəallar üçün qorxulu
yerdir. Hökumət siyasətlərinin
Facebook-da tənqidi və ya onlardan
narazılıq ifadə etmək cəsarətinin
ciddi nəticələri ola bilər.
NİDA hərəkatı Azərbaycanda təxminən 350 üzvü
ilə daha böyük demokratiya üçün kampaniya
aparan gənclər təşkilatıdır. Hakimiyyətin
NİDA ilə rəftarı hər hansı səviyyədə narazılıq
ifadəsinə cəsarət edənlərin Azərbaycan
hökumətindən nə gözləməli olduqlarını göstərir.
NİDA-nın on fəalı – Əbdül Əbilov, Rəşadət
Axundov, Məmməd Əzizov, Bəxtiyar Quliyev, Zaur
Qurbanlı, Rəşad Həsənov, Üzeyir Məmmədli,
Ömər Məmmədov, Şahin Novruzlu və İlkin
Rüstəmzadə 2013-cü ilin martı ilə 2014-cü ilin
yanvarı arasında partladıcılar saxlamaq
və ictimai asayişi pozmaq niyyəti daxil olmaqla,
müxtəlif ittihamlar ilə saxlanmış və sonradan
6 və 8 il arasında həbsxana cəzasına məhkum
edilmişlər. Amnesty International inanır ki, onlara
qarşı ittihamlar əsassızdır və onların həbsinin
real səbəbi hökuməti tənqid etmələri və dinc
nümayişlərə çağıran internet fəaliyyətləridir.
Yerli və beynəlxalq insan haqları təşkilatlarının
aylarla davam edən kampaniyası nəticəsində
iki fəal – Zaur Qurbanlı və Üzeyir Məmmədli
2014-cü il, dekabrın 29-da, Şahin Novruzlu və
Bəxtiyar Quliyev isə 2014-cü ilin 18 oktyabrında
azad edilmişlər. Onların dördünə də prezident
əfvi verilmişdir. Lakin 6 NİDA üzvü ifadə və
təşkilatlanma azadlıqlarından dinc istifadəyə
görə hələ də dəmir barmaqlıqlar arxasındadır
və vicdan məhbusu olaraq qalır.
Həbs edilmiş bəzi NİDA fəalları
onlardan ifadələrin alınması üçün
işgəncəyə və pis rəftarın başqa
formalarına məruz qoyulmuşlar.
Şahin Novruzlu dindirilərkən 17 yaşı
var idi. Azərbaycan qanunlarının
ziddinə olaraq dindirilmə zamanı
onun qanuni hamisi orada iştirak
etmirdi. Həbsindən - ilk dəfə məhkəmə
qarşısına çıxarılmasınadək dövlət
nəzarətində olduğu vaxtda, o dörd
qabaq dişini itirmişdi. Məmməd Əzizov
həbsdə olarkən döyüldüyünə görə
bir qulağının eşitmə qabiliyyətindən
məhrum olmuşdu. Onların hər ikisi
işgəncəyə məruz qaldıqlarına dair şikayət versələr
də, bu məsələ heç vaxt lazımınca araşdırılmayıb
Həbsxanada olmayan NİDA üzvləri hakimiyyət
tərəfindən daimi qısnanmaya məruz qalırlar.
Yerli polis guya “sadəcə olaraq adamların
qeydiyyatı” məqsədilə məxsusi olaraq seçmədən
yoxlamaya gəldiklərini söyləyərək müntəzəm
olaraq NİDA üzvlərinin evlərinə baş çəkirlər.
“Repressiyalar başlanandan Azərbaycanın vətəndaş
cəmiyyətinin kökü kəsilib və müdafiəsiz insanları
ədalətsizlikdən qoruyacaq kimsə qalmayıb”.
Keçmiş vicdan məhbusu və NİDA üzvü Zaur
Qurbanlı
“Terror hökm sürür – hamı qorxu içindədir…
NİDA üzərinə hücum başqa fəallara
xəbərdarlıqdır – yəni hökumət hətta təhsilli
və ziyalı gənclərdən ibarət NİDA-nı sındıra
bilirsə, o, danışmağa cəsarət edən hər bir
kəsə hər bir şey edə bilər”.
Turqut Qəmbər, NIDA-nın şura üzvü
(Yuxarıda) 2014-cü ilin may ayında, Azərbaycan
Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinə sədrlik
etməyə hazırlaşarkən Amnesty İnternational-
ın fəalları Avstriyanın Vyana şəhərində insan
haqları pozuntularına qarşı etiraz aksiyasında
(Solda) NİDA üzvləri və keçmiş vicdan
məhbusları Şahin Novruzlu, Zaur Qurbanlı və
Üzeyir Məmmədli © Amnesty Internatonal
FƏALLARI HƏDƏLƏNİR
SOSİAL MEDİA
14 AZƏRBAYCAN: REPRESSİYA OYUNLARI
İnsan haqları müdafiəçiləri üzərinə
hücum Azərbaycanı demək olar,
müstəqil səssiz qoymuşdur.
2014-cü ilin iyulundan başlayaraq bir neçə
həftə ərzində aparılan geniş həbs kampaniyası
Azərbaycanın bir sıra ən fəal müstəqil QHT-
lərinin liderlərinin dəmir barmaqlıqlar arxasına
salınması ilə nəticələnmişdir. Bu isə təkcə
təməl azadlıqları məhdudlaşdırmamış, həm
də beynəlxalq icma ilə müstəqil informasiya
kanallarını kəsmiş və insan haqları pozulanları
köməksiz qoymuşdur. Hədəflənən insanlar
beynəlxalq təşkilatlara ölkədəki insan haqları
barədə qiymətli məlumatlar verirdilər.
Azərbaycanda insan haqlarının vəziyyəti dəhşətlidir
və pisləşməkdədir: ifadə, təşkilatlanma və sərbəst
toplaşma azadlıqları sistematik olaraq sıxışdırılır
və buna qarşı səsini ucaldanlar dəmir barmaqlıqlar
arxasına atılmaq kimi real risklə üzləşirlər. Ölkədə
təməl insan haqları üzərinə daha çox hücumların
qarşısının alınması üçün beynəlxalq birlikdən təcili
olaraq müvafiq reaksiyaya ehtiyac vardır.
Avropa Oyunlarının 2015-ci ilin iyununda
Azərbaycanda keçirilməsi bu ölkədə insan
haqlarının pozulması üzərinə işıq salmağa nadir
imkan verir. Avropa Oyunları kimi beynəlxalq
idman tədbirləri bir qayda olaraq ev sahibi olan
ökələrdə və daha geniş dünyada buraxdıqları
irslə öyünür. İndidən tədbir görülməlidir ki,
bu Oyunların irsi hər şeydən əvvəl repressiya
və insan haqları pozuntuları olmasın.
Jurnalistlər, xəbər qurumları, media təşkilatları,
insan haqları qrupları və başqa vətəndaş
cəmiyyəti nümayəndələrinin üzərinə hücumların
yolverilməzliyi şəksizdir. Bu hücumlar Olimpiya
Xartiyasının insan haqları prinsipləri ilə bir araya
sığmır. Bu prinsiplər eyni zamanda mətbuat
azadlığı və insan ləyaqəti baxımından Avropa
Oyunlarına da şamil edilir.
Birinci Avropa Oyunlarının ev sahibliyinə
Azərbaycanı layiq görmüş Avropa Olimpiya
Komitəsi (AOK) Olimpiya Xartiyasının prinsipləri
və ev sahibi olan ölkənin bu prinsiplərə əməl
etməsi üçün məsuliyyət daşıyır.
“Olimpizmin məqsədi idmanın insan
ləyaqətinin qorunmasından narahat dinc
cəmiyyətin təbliği üçün bəşəriyyətin ahəngli
inkişafının xidmətinə verilməsidir”.
Olimpiya Xartiyasının ikinci təməl prinsipi
Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin
(BOK) rolu “Olimpiya Oyunlarından ev
sahibliyi edən şəhər və ölkələrdə müsbət
irsin qalmasını təbliğ etməkdir”.
Olimpiya Xartiyasının 2.14 Maddəsi
‘BOK Olimpiya Oyunlarının müxtəlif
media tərəfindən ən tam şəkildə ən
geniş auditoriya üçün işıqlandırılması
üçün bütün zəruri addımları atır’.
Olimpiya Xartiyasının 48.1 Maddəsi
Tənqidi səslər və mətbuat azadlığı üzərinə
haqqında bu hesabatda söhbət gedən hücum
AOK üçün ciddi narahatlıq yaratmalıdır. Oyunların
keçirildiyi şərait, təkcə Olimpiya hərəkatının
prinsipləri baxımından deyil, həm də ev sahibliyi
verən AOK kimi təşkilatların istər hakmiyyətə,
istərsə də vətəndaş cəmiyyətinə göndərmiş
olduğu mesajlar baxımından çox mühümdür.
(Yuxarıda) Avropa Oyunlarından qabaq
Bakıdaki çoxsaylı tikinti layihələrinin
biri © Amnesty International
AVROPA OYUNLARININ
BURAXDIĞI İRS
İYUN 2015
EUR 55/1732/2015 15
Amnesty International hamı üçün insan haqlarının təmin olunacağı faydalanan
bir dünya uğrunda kampanıya aparan 7 milyondan artıq insandan ibarət qlobal
hərəkatdır.
Bizim dünyagörüşümüz İnsan Haqlarının Ümumi Bəyannaməsində və digər beynəlxalq
insan haqları standartlarında əks olunmuş hüquqlardan hər bir şəxsə pay düşməsini
ehtiva edir.
Biz hər hansı hökümətdən, siyasi ideologiyadan, iqtisadi maraq və dindən
müstəqillik və əsas etibarilə üzvlüyümüz və ictimai ianələr hesabına maliyyələşirik.
Amnesty International, International Secretariat, Peter Benenson
House, 1 Easton Street, London WC1X 0DW, United Kingdom
İndeks: EUR 55/1732/2015
AMNESTY.ORG
(ARXA qABIğI ŞƏKLİ)
Dünyada ən yüksək bayraq
dirəklərindən biri Bakının
Milli Bayraq Meydanında
© Amnesty International
(Üz qABIğI ŞƏKLİ) Yenicə
tikilmiş Bakı Olimpiya Stadionu
Avropa Oyunlarına ev sahibliyi
edəcək © Amnesty International
AMNESTY INTERNATIONAL TƏŞKİLATININ
TÖVSİYƏLƏRİ
AZƏRBAYCAN HÖKUMƏTİ ÖZÜNÜN İNSAN HAQLARI
ÖHDƏLİKLƏRİNƏ ƏMƏL ETMƏLİDİR:
Bütün vicdan məhbusları dərhal və qeyd-şərtsiz azad olunmalıdır;
Siyasi fəalların, jurnalistlərin, insan haqları müdafiəçiləri də daxil,
vətəndaş cəmiyyətinin qısnanması və təqibi dayandırılmalıdır;
QHT-lərin üzləşdikləri ifrat hüquqi məhdudiyyətlər və inzibati əngəllər
ləğv olunmalıdır;
İfadələrin qopardılması üçün işgəncələrdən və pis rəftarın başqa növlərindən
istifadə dayandırılmaslı və belə hərəkətlər pislənməlidir;
Fəallara qarşı qondarma ittihamların irəli sürülməsi məqsədilə sübutları
saxtalaşdıran, habelə işgəncə və pis rəftarın başqa formalarından istifadə
edən rəsmilər təhqiq olunmalı və onların ədalət qarşısına çıxarılması təmin
edilməlidir.
AMNESTY INTERNATIONAL AZƏRBAYCANIN BEYNƏLXALQ
PARTNYORLARI OLAN XARİCİ HÖKUMƏTLƏRİ
VƏ HÖKUMƏTLƏRARASI TƏŞKİLATLARI:
Azərbaycan hökumətini bütün vicdan məhbuslarını dərhal və qeyd-şərtsiz azad
etməyə, ifadə, təşkilatlanma və toplaşma azadlıqlarına hörmət göstərməyə;
Azərbaycanda insan haqları pozuntuları ilə bağlı narahatlıqlar məsələsini
ikitərəfli və çoxtərəfli forumlarda qaldırmaq üçün hər bir imkandan istifadə
etməyə, ölkədə insan haqlarının vəziyyətini monitorinq etməyə və faktlar
barədə hesabatlar verməyə çağırır.
AMNESTY INTERNATIONAL AVROPA OLİMPİYA KOMİTƏSİNİ
VƏ AVROPA MİLLİ OLİMPİYA KOMİTƏLƏRİNİ AŞAĞIDAKILARI
ETMƏYƏ ÇAĞIRIR:
Ev sahibliyi edən ölkələrdə pozitiv irs buraxılmasına sədaqət nümayiş
etdirmək məqsədilə Azərbaycan hökumətini bütün vicdan məhbuslarını
dərhal və qeyd-şərtdsiz azad etməyə və ifadə, təşkilatlanma və toplanma
azadlıqlarına hörmət göstərməyə çağırmalı, oyunlar zamanı və ondan sonra
bu təzyiqi davam etdirməlidirlər;
Avropa Olimpiya Hərəkatını ehtiva edən Avropa Milli Olimpiya Komitələri
öz hökumətlərinin Azərbaycandakı hücumları pisləmələrini rica etməli
və hakmiyyəti bu insan haqları pozuntularını dayandırmağa çağırmalıdırlar.
Avropa Oyunlarının keçirildiyi şərait və onun tarixdə qoyacağı irs bütün
Avropa ölkələrini və Milli Olimpiya Komitələrini narahat etməlidir.
16 AZƏRBAYCAN: REPRESSİYA OYUNLARI
Dostları ilə paylaş: |