Birləşmiş Krallıqda medea layihəsi çərçivəsində partnyor universitet koordinatorlarının görüşündə atu da təmsil olunub
Yüklə 279,15 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Birləşmiş Krallıqda MEDEA layihəsi çərçivəsində partnyor universitet koordinatorlarının görüşündə ATU da təmsil olunub Əczaçılıq fakültəsində Novruz şənliyi 5
Qəzet 1933 -cü ildən çıxır. № 06 (1603) 31 mart 2015 - ci il Qiyməti 40 qəpik Əsaslı Kitabxananın ötən ilki fəaliyyəti uğurlu olmuşdur 7 Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham ƏLİYEV : «...Erməni millətçilərinin saxta soyqırımı təbliğatı və qonşu dövlətlərə ərazi iddiaları regionda sabitliyi və dünya düzənini pozmağa yönəlmiş dağıdıcı amil rolunu oynayır, xalqları bir-birinə qarşı qoyur, milli və dini qarşıdurmanı təşviq edir. Lakin Ermənistan dövlətinin və erməni lobbisinin təcavüzkar siyasəti iflasa məhkumdur. Son illərin təcrübəsi göstərir ki, erməni işğalçılarının və onların havadarlarının imkanları getdikcə daralmaqdadır. Bu siyasətə qarşı geniş iqtisadi potensiala malik qüdrətli Azərbaycan dövləti, onun siyasi nüfuzu, dünya azərbaycanlılarının və Azərbaycanın dostlarının getdikcə möhkəmlənən həmrəyliyi, nəhayət, güclü Azərbaycan ordusu dayanır. Biz dünya siyasətinə ciddi təsiri olan böyük dövlətlərlə müntəzəm və məhsuldar iş aparır, onilliklər boyu formalaşmış stereotipləri, yanlış yanaşmaları dağıtmağa çalışır və çox hallarda buna müvəffəq oluruq. İkili standartlara və ermənipərəst qüvvələrin təzyiqlərinə baxmayaraq beynəlxalq ictimaiyyət aşkar faktlar qarşısında həqiqəti daha tez-tez etiraf etməli olur ...Biz yalnız tarixi ədalətin və həqiqətin bərpa olunmasını, dünyanın heç bir yerində belə faciəli hadisələrin təkrarlanmayacağına təminat verilməsini istəyirik. Bunun əksinə, işğalçı Ermənistanda iqtisadi və mənəvi-siyasi tənəzzül getdikcə dərinləşir, sosial problemlər və demoqrafik vəziyyət gərginləşir. Ermənistan təcavüzkar siyasəti ilə özünü bütün regional layihələrdən təcrid etmişdir. Bu ölkədəki siyasi böhran, antidemokratik proseslər onun rəhbərliyinin uzağı görməyən, təcavüzkar siyasətinin nəticəsidir, erməni xalqının geniş dairələrinin hakimiyyətə etimadsızlığının göstəricisidir. Ermənistan rəhbərliyi öz təcavüzkar və davakar siyasətindən nə qədər tez imtina etsə, qonşularla siyasətini əməkdaşlıq və qarşılıqlı hörmət prinsipləri əsasında qursa, bu, onun özü üçün bir o qədər yaxşı olar....» 6 BU SAYIMIZDA “ATU-nun elektron mikroskopiya laboratoriyasının hesabatı, onun biologiya və təbabətdə tətbiq imkananları” müzakirə edilib 2 ATU-da beynəlxalq konfrans keçirilib 31 МАРТ АЗЯРБАЙЪАНЛЫЛАРЫН СОЙГЫРЫМЫ GÜNÜDÜR! 3 4 YAP-ın ATU üzrə gənclər birliyinin hesabat-seçki konfransında http://www.amu.edu.az 31 mart 2015-ci il 2 Sözünə davam edən rektor bil- dirdi ki, rəhbərlik əməkdaşların maddi
rifahının yaxşılaşdırılması istiqamətində daim lazımi tədbirlər həyata keçirib. Və görülən işlərin davamı kimi belə qərara gəlinib ki, bu bayram ərəfəsində universitet tərəfindən əməkdaşlara verilən əlavə əmək haqqının qaldırılması kollektiv üçün ikiqat bayram sevincinə səbəb olar. Bunun üçün də aprelin 1-dən etibarən ATU-da inzibati idarəetmədə çalışan rəhbər heyətin, fakültə de- kanlarının və dekan müavinlərinin, kafedra
müdirlərinin, professor- müəllim heyətinin, o cümlədən digər əməkdaşların da aylıq məvacibi artı- rılıb. Rektorun sözlərinə görə bu ar- tım miqdarına görə indiyə qədər olan artımlardan fərqlənir. Belə ki, fakültə dekanları 1450, kafedra müdirləri 1300, professorlar 1200, dosentlər 1050, baş müəllim 810, assistentlər və müəllimlər 750 manat əmək haqqı ala- caqlar. Ümumilikdə bu artım universi- tetin bütün əməkdaşlarına- 1200 nəfər professor-müəllim heyətinə şamil edilib. Beləliklə, Tibb Universitetində çalışan professor-müəllim heyətinin orta aylıq əmək haqqı 1100 mana- ta çatdırılıb. Artırılanların sırasında elə kateqoriyalar var ki, onlarda 45% artım olub. Sözünə davam edən aka- demik Ə.Əmiraslanov dedi ki, bu gün Tibb Universitetinin hazırkı vəziyyəti, klinikalarımızın fəaliyyəti, bütövlükdə əldə olunan nailliyyətlər bizə imkan verir ki, əməkdaşlarımızın maddi- so- sial həyatını gücləndirək, onların iş şəraitini yaxşılaşdıraq. “İndi klinik ka- fedralar əldə etdikləri vəsaitlə müasir texniki avadanlıqlarla təmin olunub. Artıq maliyə durumumuz bizə imkan verir ki, nəzəri kafedralara da lazım olan zəruri avadanlıqlar alaq, onlarda da müəyyən təmir işləri aparaq.” Sonra şura üzvləri bu günlərdə dün- yasını dəyişən ağciyər xəstəlikləri ka- fedrasının müdiri, professor Namiq Abbasovun xatirəsini bir dəqiqəlik sü- kutla yad etdilər. Bundan sonra iclasın gündəliyinə daxil edilən “ATU-nun elektron mik- roskopiya laboratoriyasının hesabatı, onun biologiya və təbabətdə tətbiq imkananları” mövzusunda Histologiya, embriolgiya və sitologiya kafedrasının müdiri, professor Eldar Qasımovun məruzəsi dinlənildi. Hesabatını əsasən
slaydlar vasitəsilə diqqətə çatdıran məruzəçi tarixə ekskurs edərək bildirdi ki, hələ keçən əsrin 50-ci illərindən başlaya- raq elektron mikroskopun morfolo- giyada tətbiqi sahəsində əldə olun- muş məlumatlar bioloji elmləri tam yeni səviyyəyə qaldırmışdır. Belə ki, qısa zaman ərzində istər bitki, istərsə də heyvan hüceyrələrinin əsas kompartmentləri olan hüceyrə zarının, sitoplazmanın (onun tərkib hissələri olan orqanellərin, sitoskelet elementlərinin) və nüvənin submik- roskopik səviyyədə tədqiqi həyata keçirilməyə başlanılır. Əldə olunmuş məlumatlar ilk vaxtlar dünyanın ən məşhur elmi dərgilərində məqalələr şəklində, sonralar isə elmi işçilərin və tələbələrin stolüstü kitabları olan monoqrafiyalar və dərsliklər şəkilində dərc olunurlar. Son 10 il ərzində dərc olunan dərslik və monoqrafiya- ların hamısında müxtəlif tip elektron mikroskopları ilə çəkilmiş şəkillər üstünlük təşkil edirlər. Hal-hazırda istifadə olunan mikroskopik texnikalar içərisində elektron mikroskopunun imkanlarını ABŞ-ın Kaliforniya Uni- versitetinin əməkdaşları G.A. Perkins və b. (2009) belə səciyyələndirirlər: “Müasir flüoressent konfokal mikros- kopların köməkliyi ilə nişanlanmış zü- lalların hüceyrə daxilində hərəkətini belə izləmək mümkün olsa da, böyütmə imkanı məhdud olduğundan orqanellərin ultrastrukturunu tədqiq etmək imkanı vermir. Sonuncu imkan ancaq üçölçülü elektron mikroskopu- nun (elektron tomoqrafiyası) vasitəsilə tam dəqiqliklə həyata keçirilə bilir”. Bioloji elmlər sahəsində müasir istiqamətlərdən biri müxtəlif şəraitlərdə (yaşla əlaqədar, eksperimental və pa- toloji vəziyyətlərdə) hüceyrələrin ölüm formalarının müəyyən edilməsidir. Bu sahədə çox həssas flüressent, immunhistokimyəvi və s. metod- lar kəşf olunmasına baxmayaraq, hüceyrələrin ölüm formalarının aşkar edilməsinin “qızıl standartları” hələ də elektron mikroskopik tədqiqatların nəticələrinə əsasən müəyyən edilir (S.C.Taatjes et al., 2008; A.Tinari et al., 2008). Müasir elektron mikroskopunun əldə olunmasının aktuallığının bi- rinci göstəricisi respublikada işlək vəziyyətda olan bu tip aparatın olma- masıdır. Sözünə davam edən E. Qası- mov vuğuladı ki, keçən əsrin 70-80-cı illərində AMEA-nın bir çox institutları və Azərbaycan Tibb Universiteti üçün keçmış SSR-də, Çexoslovakiyada və Yaponyada istehsal olunmuş 10-dan çox TEM əldə edilmişdir. Hal-hazırda onlardan biri də işlək vəziyyətdə de- yildir. Bununla bərabər o dövrlərdə əldə edilmiş TEM seriyaları müasir tələblərə cavab vermədiyindən və ar- tıq istehsal olunmadığından respubli- kada olanların təmirini təşkil etmək də mümkün deyil. Respublikada elektron mikrosko- pu vasitəsilə yerinə yetirilmış işlərin səthi analizi göstərir ki, Sovetlər birli- yi dövründə çox sayda elmi-tədqiqat idarələrinin TEM əldə etməsi heç də özünü dogrultmamışdır. Bu mənada respublikada muasir
cavab verən elektron mikrosko- pik mərkəzlərin yaradılması daha məqsədəuyğun olar. Misal üçün qeyd etmək olar ki, böyük elmi potensia- la malik, 295 institut və klinikaları özündə birləşdirən, 7 fakültəsi olan Surix Universitetində ancaq bir “Mik- roskopiya və təsvirin analizi mərkəzi” fəaliyyət göstərir. Özü də həmin mərkəz TEM-lə yanaşı, butun müasir mikroskop növləri, köməkçi cihaz və materiallarla tam təhciz olunmuşdur. Sözünə davam edən natiq dedi ki, biologiya və tibb sahəsində mü- asir tələblərə cavab verən, impakt faktoru yüksək olan jurnallarda çap olunan elmi-tədqiqat işlərinin böyük əksəriyyəti müxtəlif növ elektron mik- roskopik texnikaların vastəsilə yerinə yetirilir. Respublikada bu tipdə işlək vəziyyətdə olan cihazın olmaması morfologiya sahəsində texniki geri- qalmaların dərəcəsini günu-gündən artırırdı. Azərbaycan Respublikası- nın Prezidenti yanında Elmin İnkişa- fı Fondu 2011-ci ildə Gənc alim və mutəxəssislərin 1-ci musabiqəsində, qısa müddət ərzində əhəmiyyətli elmi nəticələrin alınmasını stimullaşdır- maq məqsədilə, “Biologiya, tibb və aqrar elmləri” üzrə 1 000 000 manat məbləğində Pilot layihəsi elan etmişdi. AMEA – nın Tibb və Biologiya Elmləri Bölməsinin akademik-katibi, akademik Əhliman Əmiraslanovun göstərişi ilə Azərbaycan Tibb Universitetinin “his- tologiya, embriologiya və sitologiya, “patanatomiya” kafedralarının, AMEA- nın Generik Ehtiyatlar, Botanika, Zo- ologiya, Mikrobiologiya, Fiziologiya institutları əməkdaşlarından ibarət işci qrup “Respublikada biologiya və tibb sahəsində ultrastruktur tədqiqtların müasir səviyyədə təşkili üçün Trans- missiya Elektron Mikroskopunun, müvafiq cihaz, avadanlıq və material- ların alınması” pilot layihəsini tərtib edib EİF-ə təqdim etdi. Göstərilən pilot layihəsi EİF səhmdarlar şura- sının qərarı ilə qalib elan edildikdən sonra çox gərgin fəaliyyət, ələlxüsus EİF əməkdaşlarının opera tiv işləri nəticəsində 2012-ci ilin dekabr ayın- da Yaponyanın JEOL firmasının is- tehsalı olan JEM-1400 transmissiya elektron mikroskopu, Almaniyanın LEİCA firmasının istehsalı olan Ult- racut EM UC7 markalı ultramikroto- mu, Leica EM KMR3 markalı şüşə bıçaq düzəldəni və lazımı reaktivlər əldə olunmuşdur. Pilot layihəsinin icrası bizim universitetə həvalə olun- duğundan bu sadalanan aparatura və ləvazımatlar ATU-nun 4-cü kor- pusunun birinci mərtəbəsində ayrıl- mış xüsusi otaqlarda yerləşdirilmişdir. 2013-cü ilin fevral ayından elektron mikroskopu və əlavə avadanlıqların hamısı işlək vəziyyətdədir. Bu apara- turalar vasitəsi ilə onurğa beyninin ağ maddəsinin işıq mikroskopunda, baş- beyin qişasının, dişli bağın və Gangu- leterakis dispar parazitinin orta bağır- sağının isə elektron mikroskopunda çəkilmiş şəkilləri nümayiş etdirilir . Tərtib olunan layihənin məqsədi göstərilən sahələrdə elmi-tədqiqat işləri aparan əməkdaşların birgə istifadəsi üçün Transmission Elektron Mikroskopu (TEM), köməkci avadanlıq və materialların alınmasıdır. Layihədə nəzərdə tutulmuş TEM-in alınması, dar ixtisas çərçivəsində deyil, respub- likada biologiya və tibb sahələrində aparılan elmi-tədqiqat işlərinin əsas istiqamətləri ilə yaxndan tanış olan gənc mütəxəssislərin hazırlanmasına xidmət edəcəkdir. Bir milyona qədər böyütmə imkanına malik TEM tətbiqi respublikanın yerli, introduksiya edil- miş və süni əldə olunmuş flora və faunasının bütün nümayəndələrinin struktur xüsusiyyətlərini, onların pas- portlaşdırılmasını 0,38 nm dəqiqliklə tədqiq etmək imkanına malikdir. E.Qasımov bildirdi ki, Biologiya və tibb sahələrində aparılan elmi- tədqiqat işlərinin yerinə yetirilməsində göstərilən fundamental və prakti- ki xarakter daşıyan nəticələrin əldə m Martın 19- da Böyük Elmi Şuranın növbəti yığıncağını
31 mart 2015-ci il http://www.amu.edu.az 3 u
bay can Tibb Universitetində “Qan və qan komponentlərinin hazırlanmasında müasir texnologiyalar” mövzusunda elmi-praktik konfrans keçirilib. Tədbirdə Azərbaycan və Türkiyənin tanınmış hematoloqları ilə yanaşı Özbəkistan, Qırğızıstan və Tacikis- tandan olan mütəxəssislər də iştirak ediblər. Konfrandsa giriş nitqi ilə çıxış edən rektor, akademik Əhliman Əmiraslanov əvvəlcə tədbir iştirakçılarını Novruz bayramı mü nasibətilə təbrik edib. Tibb Universitetində mütə ma di olaraq beynəlxalq səviyyəli elmi konfranslar keçirildiyini bildirən rektor bu tədbirlərdə dünyanın bir çox ölkələrindən aparı- cı mütəxəssislərin iştirak etdiyini vur- ğulayıb: “Azərbaycan Tibb Universi- teti olaraq biz müxtəlif ölkələrin tibb sahəsindəki alimlərinin iştirakı ilə top- lantıların təşkilinə böyük önəm veri- rik. Çünki müasir dövrdə heç bir sahə təkbaşına inkişaf edə bilməz. Ona görə də dünya təcrübəsini öyrənmədən irəli gedə bilmərik”. Millət vəkili Əhliman Əmiraslanov qeyd edib ki, adətən elmi konfranslar üçün plan hazırlananda həm Azərbaycan, həm də bütün dün- ya ictimaiyyətini narahat edən, əhalinin sağlamlığı üçün problem yaradan məsələlərə diqqət yetirilir: “Bu gün top- laşdığımız konfransın mövzusu da elmi araşdırmalar baxımından çox böyük önəm daşıyır. Çünki müasir tibbdə qan və qan komponentlərinin hazırlanması inkişaf edir. Bir neçə il əvvəl yalnız qan- dan istifadə etməklə kifayətlənirdiksə, indi bu, bizi təmin etmir. Hazırda qanın ayrı-ayrı komponentlərindən istifadə sahəsində tədqiqat işləri, təcrübədə tətbiqi sahəsində çox böyük uğurlar qa- zanılıb”. Rektor Əhliman Əmiraslanov konfrans iştirakçılarına uğurlar arzula- maqla nitqinə yekun vurub. Daha sonra elmi-praktik konfrans- da mövzu ilə bağlı müxtəlif məruzələr səsləndirilib. Türkiyədən Terumo BCT- nin mütəxəs sisi Meral Filiz Somunyu- dan “Spectra Optia-nın protokol və im- kanları”, ATU-nun Tədris Terapevtik Kli- nikasının Hematalogiya şöbəsinin mü- diri Valeh Hüseynov “Çoxsaylı mielom xəstələrində periferik kök hüceyrə top- lanma prosedurunun dəyərləndirilməsi” mövzusunda çıxış edib. Med Tech So- lutions Gmbh-nin mütəxəssisi Cağatay Deliktaş “Ekstrakorporal fototerapiya” mövzusunda fikirlərini açıqlayıb. Fasilədən sonra Talassemiya Mərkəzinin transfuzioloqu Kamran Əhmədovun “Qanın yardımçı aparatla işlənməsi ilə plazmaferez” mövzusun- da çıxışı ilə konfrans davam edib. Son- da isə ATU-nun Tədris Terapevtik Klini- kasının aferez üzrə mütəxəssisi Xəyalə Qafarovanın təqdimatında “Spectra Optia” ilə praktik hissə nümayiş etdil- rilib.
u
Uni ver si teti nin patoloji fiziologiya kafed rasında Yeni Azərbaycan Partiyasının (YAP) ATU üzrə gənclər birliyinin hesabat-seçki konfransı keçirildi. Konfransda YAP-ın ATU üzrə gənclər
birliyinin sədr müavininin hesabatı dinlənildi, gənclər birliyinin sədr və sədr müavinləri, idarə heyətinin üzvləri, həmçinin Nəsimi Rayon təşkilatının gənclər birliyinin IV konfransına ATU-dan nümayəndələr seçildi. Tədbirdə çıxış edən
ATU-nun tədris işləri üzrə prorektoru, professor Sabir Əliyev tələbələri təbrik edərək, onlara işlərinin məsuliyyətini və cid diliyini xatırlatdı. O qeyd etdi ki, YAP 1992-ci ildə yaranıb və artıq 600 mindən çox üzvü var. Daha sonra ATU-nun Tələbə Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin sədri, dosent Elşad Novruzov çıxış edərək nümayəndə heyətinə 40 nəfər, idarə heyətinə isə 11 nəfər tələbənin üzv seçilidiyini bildirdi. Tədbirdə YAP Siyasi
Şurasının üzvü Məlahət İbrahimqızı da iştirak edirdi.
olunması ancaq TEM-in müasir imkanlarından maksimum istifadə nəticisində mümkün ola bilər. Hesabatı qənaətbəxş qiymət ləndirən AMEA-nın müxbir üzvü Nuru Bayramov, professorlar Çingiz Rəhimov, Habil Mu- radov, Akif Qurbanov, və Məmməd Nəsirov bu istiqamətdə kafedralarda aparılan təcrübələrdən və elektron mikroskopiya sayəsində əldə olunan imkanlardan söhbət açdılar, bu möv- zunun aktuallığı ilə bağlı fikirlərini şura üzvləri ilə bölüşdülər. Müzakirə olunan məsələnin mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyi- ni vurğulayan Ə.Əmiraslanov bu işdə xüsusi əməyi olan pro- fessor Eldar Qasımovun zəhmətini yüksək qiymətləndirdi: “Elektron mikroskopiya mərkəzinin yaradılması və bu gün işlək vəziyyətə gətirilməsində onun böyük rolu vardır. Bura indi gəncləri cəlb etmək və onlara əlavə əmək haq- qı vermək lazımdır ki, onlar gəlib burada həvəslə işləsinlər. Universitetimiz günü-gündən inkişaf edir, bu işləri görmək üçün vəsaitimiz var, lazımi avadanlıqları almağa maddi im- kanımız çatır. Klinikalarda o cümlədən kafedralarda toplaşıb müzakirələr aparmaq lazımdır ki, elektron mikroskopiyadan necə faydalanmaq olar. Çünki Eldar müəllimin də dediyi kimi tibb elminin elə sahəsi yoxdur ki, burada öz əksini tapmasın. Əlbəttə, mən istərdim ki, burada aparılan işlərin coğrafiyası böyüsün, daha geniş sahələri əhatə etsin, bu laboratoriyada daha çox elmi- tədqiqat işləri aparılsın, alınan nəticələr daha effektli olsun. Mən hesab edirəm ki, Eldar müəllimin etdiyi məruzə çox maraqlı bir məruzə idi. Biz də çalışacayıq ki, gələcəkdə bu laboratoriyanın inkişafına kömək edək, bura- da daha böyük elmi- metodik işlərin aparılmasına nail olaq.”
Yüklə 279,15 Kb. Dostları ilə paylaş:
|