II. Bob. “Men” konsepsiyasi shakllanishiga ta’sir etuvchi oiladagi ota-ona shaxslararo munosabatlarini tadqiq qilish bosqichlari
2.1. Oilaviy munosabatlarning o’ziga xosligi va bolalarda “Men” konsepsiyasining rivojlanish darajalarini tadqiq etish natijalarining tahlili
Oilaviy qadriyatlarnafaqat oilaning ma’naviy-psixologik muhitiga ta’sir ko’rsatib, er va xotin o’rtasidagi munosabatlarning xarakterini belgilaydi, balki bizning fikrimizcha, ular shu oilada voyaga yetayotgan bolaning ijtimoiy tasavvurlari tizimini, jumladan, o’ziga nisbatan shakllanadigan munosabatning mazmunini ham belgilaydi. Shuning uchun ham biz tanlagan oilalarda ota-onalarning er-xotin sifatidagi rollarining maqbulligini ta’minlovchi qadriyatlar tizimini o’rgandik va ushbu paragrafda tadqiqotlarimiz natijalarini keltiramiz. Oilaviyqadriyatlar, oiladagirollarbo’yichakutayotgannarsalarvaerning (xotinning) rolda’volarishkalasiindividualko’rsatkichlaritahlilishuniko’rsatadiki, oilaviyqadriyatlarshkalasibo’yichato’planganballarqanchalikkattabo’lsa, er (xotin) uchunoilahayotiningushbusohasishunchalikahamiyatlibo’ladi;
- Erning (xotinning) nikohidagihamkorsifatidagirolibevositauningxulq-atvoriyo’nalishini, kutishlarinibelgilasa, buholatularningbir-birlariganisbatanda’volaridarajasinihambelgilaydi.
Ervaxotinningoilaviyqadriyatlarvarolbo’yichaustanovkalariningmuvofiqligierningoilaviyqadriyatlarshkalasivaxotinningoilaviyqadriyatlarshkalasiko’rsatkichlariballario’rtasidagifarqbilantavsiflanadi. Bufarqqanchalikkambo’lsa, er-xotinoilaviyhayotiningengahamiyatlisohalarihaqidagitasavvuri, bir-birigamuvofiqligishunchalikyuqoribo’ladi.3 ballgachafarqo’zaromuammolimunosabatlargasababbo’lmaydi, 3 balldanortiqfarqesaer-xotino’rtasidagimunosabatlarnizolixaraktergaegaekanligidandarakberadi.
Oiladagishaxslararoo’zaroaloqalarningadekvatligierningrolbo’yichada’volarivaxotindanrolbo’yichaijtimoiykutishlario’rtasidagifarqqateng. Farqqanchalikkambo’lsa, erning (xotinning) rolbo’yichaadekvatligi, demak, xotinning (erning) belgilanganfunksiyalarinishaxsanbajarishgayo’nalganligierning (xotinning) oilafaoliyatidahamkorsifatidagirolinio’ynashinita’minlaydi (2.1.1-jadval).
Dostları ilə paylaş: |
