58
«istifadəçi – kompüter» əlaqəsi klaviatura vasitəsilə müəyyən
olunmuş formatda daxil edilən əmrlərin köməyi ilə qurulur.
Məsələn, MS-DOS əməliyyat sistemində «readme.txt» faylının
nüsxəsini «C:\AB» kataloqundan «A:\DOC» kataloquna
köçürmək üçün sistemin əmrlər sətrində klaviatura vasitəsilə
aşağıdakı şəkildə əmr yığmaq lazımdır:
copy C:\AB\readme.txt A:\DOC.
Aydındır ki, belə interfeys rahat deyil, çünki əməliyyat
sistemlərinin çoxsaylı əmrlərinin formatlarını - standart yazılış
qaydalarını yadda saxlamaq, əmrləri hər dəfə klaviatura vasitəsilə
təkrar yığmaq və bu zaman əmrin formatına tam riayət etmək tələb
olunur. Örtük proqram istifadəçiyə əməliyyat sistemlərinin həmin
əmrlərini xüsusi düymələrin (əsasən funksional düymələrin və ya
düymələr kombinasiyasının) köməyi ilə daha tez və rahat yerinə
yetirməyə imkan verir.
Kompüterin texniki hissələrinin və ya ona qoşulmuş
qurğuların işini idarə edən proqramlar drayver adlanırlar.
Drayverlər əməliyyat sistemlərinə daxil ola bilər və ya sonradan
həmin qurğular kompüterə qoşulduqda sistemə əlavə olaraq yazıla
bilər. Məsələn, yaddaş qurğularının (disk, disket, CD-ROM və s.),
monitorun, klaviaturanın, siçanın, printerin, şəbəkə adapterinin,
digər qurğu və adapterlərin idarə olunması üçün müxtəlif
drayverlərdən istifadə olunur.
Dostları ilə paylaş: