Boshqarish qurilmasi, arifmetik mantiqiy qurilma. Mashina takti va mashina tsikllari Reja

---

Boshqarish qurilmasi, arifmetik mantiqiy qurilma. 
Mashina takti va mashina tsikllari 
Reja: 
1.
Boshqarish qurilmasi
2.
Arifmetik mantiqiy qurilma 
3.
Mashina takti va mashina sikllari 
 
Kalit so’zlar: 
Protsessor, registrlar turlari, standart, boshqarish qurilmasi, 
arifmetik mantiqiy qurilma, mashina takti va mashina sikllari. 
1.
 
Boshqarish qurilmasi, arifmetik mantiqiy qurilma, mashina takti va 
mashina sikllari 
BB
– bu CPU, xotira va I/Oning amallarini nazorat qiladi, ya’ni asosiy xotiradan 
bajariladigan 
ko’rsatma
(buyruq)ni 
olish
, uni 
dekodlash
va ko’rsatmani 
bajarish
uchun 
mas’uldir
. MAR – memory address va MDR – memory data register.
ALU – ko’rsatmalar to’plamidan talab qilinadigan arifmetik, mantiqiy va 
o’zgaruvchi amallarni bajarish uchun zarur bo’lgan sxemani ta’minlaydi, ya’ni: 
-
ma’lumotlarga ishlov beradi, 
-
Ma’lumot qiymatlarini manipulyatsiya qiladi; 
-
Ma’lumot qiymatlarini o’zgartiradi; 
-
Ma’lumot qiymatlarini birlashtiradi; 
-
Ma’lumot qiymatlarini hisoblaydi; 

---

Barcha matematik (arifmetik va mantiqiy) amallar ALU blogida bajariladi. 
ALUda bir vaqtda ikkalasidan foydalanilmaydi balki ketma-ket amalga 
oshiriladi. Asosiy amallarni arifmetik blog bajaradi. Ammo mantiqiy blog 
amallarni bajarmaydi, balki mantiqiy ifodalaydi.
Protsessorlarning turlari: 

---

-
Arxitektura tuzilishiga ko’ra (Von-Neumann, RISC, CISC)…; 
-
Yadrolar (cores) soniga ko’ra (core1,2, 4…); 
-
Ishlab chiqaruvchi (brand) tashkilotiga ko’ra (interl, AMD, M1…); 
-
Foydalanish maqsadiga ko’ra (server, desktop, laptop…).