65
ki, MM-in 100-cü maddəsində səhmdarların sayının il ərzində 50-ni aşdığı
hallarda QSC-nin ASC-yə çevrilməsi zəruriliyi haqqında imperativ norma
mövcuddur. Hesab edirik ki, həmin maddədə “çevrilmə” ifadəsinın istifadəsi
düzgün deyil, çünki MM-in 55-ci maddəsi ilə nəzərdə tutulmuş yenidən təşkilin
bir forması ilə eyniləşdirilir.
Tiplərə görə təsnifatla yanaşı, qüvvədə olan qanunvericilik şirkətin fəaliyyət
sahəsindən asılı olaraq, SC-ni növlərə ayırır. SC-lər fəaliyyət sahəsinə görə bank,
investisiya və sığorta sahələrinə bölünür.
Bu sahələrdə fəaliyyət göstərən SC-ləri tənzimləyən xüsusi qanunlar olduğundan
müəyyən məsələlər həmin qanunlarla tənzimlənir. Əlbəttə, bu zərurət həmin
sahələrin iqtisadiyyat və maliyyə sistemi üçün vacibliyindən və buna görə də
xüsusi nəzarətin olmasından irəli gəlir. Bir sıra digər məsələlərin MM-də ilə
tənzimlənməsi ilə yanaşı, xüsusi qanunların normaları ilə MM normaları
arasında ziddiyyətlər də ola bilər. Beləliklə, qanunları və digər normativ aktları
müəyyən sahələrdə fəaliyyət göstərən SC-lərə tətbiq etdikdə diqqətli olmaq
lazımdır.
Əksər SC-lər məlumatların açıqlanması ilə bağlı qanunvericiliyin tələblərinə
riayət etmirlər. Əslində buna ehtiyac yoxdur, çünki əksər şirkətlərin "səhmdar
cəmiyyəti" forması yalnız formal xarakter daşıyır və faktiki olaraq, MMC kimi
fəaliyyət göstərir. Çünki məlumatın açıqlanması tələbi ilə yanaşı, səhmdar
cəmiyyətləri öz iqtisadi funksiyalarını – qiymətli kağızlar bazarında səhmlərini
açıq yerləşdirmək, fond birjasında səhmlərin dövriyyəsini təşkil etmək – yerinə
yetirmirlər. Real investisiya və fond bazarı olmadıqda, məlumatın açılması
haqqında qanunvericiliyin tələbi barədə danışmaq mənasızdır.
Dostları ilə paylaş: