Buxgalteriya (finansliq) esabattin’ strukturaliq duzilisi. Reje. Kirisiw. Buxgalteriya esabındaǵı hújjetler

Buxgalteriya esabındaǵı hújjetler.
‘’Buxgalteriya esabı tuwrısında" gi nızamnıń 9 -zatına muwapıq, shólkem tárepinen ámelge asırilatuǵın barlıq xojalıq operatsiyaları tastıyıqlaytuǵın hújjetler menen rásmiylestiriliwi kerek. Bul hújjetler baslanǵısh buxgalteriya hújjetleri bolıp xızmet etedi, olar tiykarında buxgalteriya esabı júritiledi.
Baslanǵısh buxgalteriya hújjetleri eger olar baslanǵısh buxgalteriya hújjetleriniń birlestirilgen formaları albomlarida dúzilgen formada dúzilgen bolsa hám bul albomlarda forması názerde taza hújjetler tómendegilerdi óz ishine alıwı kerek. kerekli tolıq maǵlıwmatlar :
Hújjettiń atı ;
hújjetti tayarlaw sánesi;
atınan hújjet dúzilgen shólkem atı ;
biznes pitiminiń mazmunı ;
xojalıq mámilesin fizikalıq hám pul kórinisinde ólshew quralları ;
xojalıq operatsiyasın orınlaw ushın juwapker adamlardıń lawazımları atları jáne on rásmiylestiriwdiń tuwrılıǵı ;
bul adamlardıń jeke qolı.
Baslanǵısh hújjet - bul sawda pitiminiń jazba dálili (tawarlar ushın tólew, esabat boyınsha naq pul beriw hám basqalar ).
Hújjettiń atı ;
hújjetti tayarlaw sánesi;
atınan hújjet dúzilgen shólkem atı ;
biznes pitiminiń mazmunı ;
xojalıq mámilesin fizikalıq hám pul kórinisinde ólshew quralları ;
xojalıq operatsiyasın orınlaw ushın juwapker adamlardıń lawazımları atları jáne onı rásmiylestiriwdiń tuwrılıǵı ;
bul adamlardıń jeke qolı.
Baslanǵısh hújjet - bul sawda pitiminiń jazba dálili (tawarlar ushın tólew, esabat boyınsha naq pul beriw hám basqalar ).
Kárxana óz iskerligi dawamında baslanǵısh hújjetlerge qoyılǵan talaplardı esapqa alǵan halda, ǵárezsiz túrde islep shıǵılǵan dáslepki hújjetlerdiń formalarınan paydalanıwı múmkin. Bunday hújjetlerdiń formaları buyrıq menen tastıyıqlanǵan esap siyasatı kárxanalar.
Hámme zat derek hújjetler tómendegi gruppalarǵa ajıratıw múmkin:
shólkemlestirilgen hám basqarıw ;
advokat ;
hújjetler buxgalteriya esabı.
Shólkemlestirilgen hám basqarıw hújjetler- bul buyrıqlar, kórsetpeler, kórsetpeler, isenim xatılar hám basqalar. Bul hújjetler ol yamasa bul zatqa ruxsat beredi kommerciya operatsiyaları.
Qollap -quwatlaytuǵın hújjetler- bul esap -fakturalar, talaplar, kvitansiyalar, qabıl hújjetleri hám basqalardı óz ishine aladı. Bul hújjetler xojalıq mámilesi faktini sáwlelendiredi hám odaǵı maǵlıwmatlar buxgalteriya registrlariga kiritiledi.
Birpara hújjetler de ruxsat beretuǵın, da advokat. Bularǵa, mısalı, kassa buyırtpası, mıynet haqı hám basqalar kiredi.
Buxgalteriya hújjetleri buxgalter tárepinen toldırıladı. Olar arasında túrli esabatlar, málimlemeler bar. Olarda ámeldegi bolǵan maǵlıwmatlar buxgalteriya registrlarida da belgilengenler etiledi.
Buxgalteriya registrlari Esap maǵlıwmatların dizimge alıw hám gruppalaw ushın arnawlı maslastırılǵan betler. By sırtqı kórinis buxgalteriya registrlari:
kitaplar (naq, tiykarǵı );
kartalar (tiykarǵı qurallardı esapqa alıw, materiallardı esapqa alıw );
jurnallar (biypul yamasa bahalanǵan betler).
Islep shıǵarılǵan jazıwlar túrine kóre, registrlar tómendegilerge bólinedi.
xronologik (jurnal );
sistemalı (ulıwma esap kitapı );
birlestirilgen (jurnal buyırtpaları ).
Buxgalteriya registrlarida ámeldegi bolǵan maǵlıwmatlardıń tolıq maǵlıwmat dárejesine kóre, olar:
sintetik (ulıwma esap kitapı );
analitik (kartalar );
birlestirilgen (jurnallarǵa buyırtpa beriń).
Buxgalteriya bólimi (buxgalter) tárepinen qabıl etilgen dáslepki hújjetler tekseriliwi kerek:
forma boyınsha (hújjettiń tolıqlıǵı hám tuwrılıǵı, tolıq maǵlıwmatlardı toltırıw );
arifmetik (muǵdarlardı esaplaw );
mazmunı boyınsha (individual kórsetkishler arasındaǵı baylanıslılıq, ishki qarama -qarsılıqlardıń joq ekenligi).
Ushın tuwrı basqarıw baslanǵısh buxgalteriya esabı islep shıǵılǵan hám tastıyıqlanǵan jumıs tártibi, bul kárxana ishindegi baslanǵısh hújjetler háreketiniń tártibi hám waqtın, buxgalteriya bólimine túsiwin belgileydi. Baslanǵısh buxgalteriya hújjetleriniń háreket kestesi tómendegi formaǵa ıyelewi múmkin:
Baslanǵısh hújjetler degi jazıwlar arxivda saqlaw ushın belgilengen waqıt dawamında bul jazıwlardıń saqlanıwın támiyinlew arqalı ámelge asırılıwı kerek.
Qabıl etilgeninen keyin, dáslepki hújjettiń maǵlıwmatları buxgalteriya registrlariga ótkeriledi hám hújjettiń ózinde onı eki ret isletiw múmkinshiligin esaptan tısqarı qılıw ushın belgi qóyıladı (mısalı, buxgalteriya registriga jazılǵan sáne qóyıladı ).
Baslanǵısh hám konsolidatsiyalangan buxgalteriya hújjetleri qaǵaz hám kompyuter qurallarında dúzilisi múmkin. Ekinshi halda, shólkem óz esabınan bunday hújjetlerdiń nusqaların jaratılıwma májbúr bolıp tabıladı. qaǵaz ǵalaba xabar quralları xojalıq operatsiyalarınıń basqa qatnasıwshıları ushın, sonıń menen birge nızam hújjetlerine muwapıq qadaǵalawdı ámelge asırıwshı organlardıń talabına qaray Rossiya Federatsiyasi, sud hám prokurorlar.
Shólkemler baslanǵısh buxgalteriya hújjetleri, buxgalteriya registrlari hám finanslıq esabatlardı mámleket arxiv jumısların shólkemlestiriw qaǵıydalarına muwapıq belgilengen múddetlerde, lekin keminde bes jıl dawamında saqlawları shárt.
Arxivǵa tapsırıw ushın hújjetler xronologik tártipte saylanadı, jıynaladı, jildlanadi hám papkalarga jaylastırıladı. Hújjetlerdi arxivǵa tapsırıw sertifikat menen birge keledi.
Esap - bul mablag ' (múlk), olardıń dárekleri hám kárxana minnetlemeleriniń ózgeriwin gruppalaw hám sáwlelendiriw usılı.
Esapbetler boyınsha operatsiyalar pul esaplag’ishita sawlelenedi, yaǵnıy kárxananıń barlıq buyım -múlki, onıń dárekleri hám minnetlemeleri (qarızları ) bahalanadı jáne onıń ma`nisi buxgalteriya esabında belgilengenler etiledi.
Kárxana qarjları kóbeyiwi yamasa azayıwı múmkin. Ushın bólek buxgalteriya esabı aqshalardıń kóbeyiwi hám azayıwı esap eki bólekke bólinedi. Esaptıń shep tárepi shaqırıladı depet, hám esaptıń ońı shaqırıladı kredit.
Grafik tárepten, esap ádetde eki ústinnen ibarat keste kórinisinde usınıs etiledi:
Esap -kitaplarda sáwlelendirilgen zatlarǵa qaray, olar tómendegiler bolıwı múmkin.
aktiv;
passiv;
aktiv-passiv.
Qosılǵan aktiv esaplar kárxana qarjları hám olardıń háreketin esapqa alıw sawlelenedi (mısalı, tiykarǵı qurallar, islep shıǵarıw rezervleri, tayın ónimler, pul qarjları, esap -kitaplar hám basqalar ).
Aktiv esap depetda kóbeytiriledi, yaǵnıy onı kópaytiradigan operatsiyalar esaptıń shep tárepinde (depetida) sawlelenedi.
Aktiv esap balansı - dáwir aqırındaǵı hám bası daǵı qaldıq da depet esaplanadı.
Esaptıń aktiv dúzilisi:
Qosılǵan passiv esaplar kárxananıń mablag 'manbalari sáwlelendiriledi (mısalı, ustav fondı yamasa ustav kapitalı, payda ) hám kompaniyanıń minnetlemeleri (mısalı, bank krediti, tólenbegen mıynet haqı hám basqalar ).
Passiv esap kredit boyınsha kópayadi, yaǵnıy onı kópaytiradigan operatsiyalar esaptıń ońında (kreditida) sawlelenedi.
Passiv esap qaldıg'i - dáwir aqırındaǵı hám bası daǵı qaldıq da kreditga kiritiledi.
Esaptıń passiv dúzilisi:
Qosılǵan aktiv-passiv esaplar qaldıq kredit yamasa depet bolıwı múmkin.
Buxgalteriya esabı jobası Finans ministrligi tárepinen tastıyıqlanǵan.