Buxoro davlat pedagogika instituti

O‘zbekistonda pedagogning kasbiy kompetentligining o‘rganilishi
Bir qator tadqiqotlarda bevosita pedagogga xos kasbiy kompetentlik va uning o‘ziga xos jihatlari o‘rganilgan. Bunday tadqiqotlar sirasiga A.K.Markova va B.Nazarovalar tomonidan olib borilgan izlanishlarni kiritish mumkin. O‘z tadqiqotlarida A.K.Markova pedagogning kasbiy kompetentligi quyidagi tarkibiy asoslardan iborat ekanligi aytiladi (2-rasm):


Tarkibiy asoslar


Maxsus yoki kasbiy Ijtimoiy kompetentlik
kompetentlik (kasbiy faoliyatni (qo‘shimcha
faoliyatni yuqori darajada tashkil etish) hamkorlikda tashkil etish)
Shaxsiy kompetentlik Individual kompetentlik
(o‘z- o‘zini rivojlantirish, (o‘z-o‘zini boshqarish, kasbiy o‘z -o‘zini namoyon etish) rivojlanish va yangiliklar yaratish)

Pedagogning kasbiy kompetentligi. O‘zbekistonda pedagogning kasbiy kompetentligi, uning o‘ziga xos jihatlari o‘ranilgan bo‘lib, ular orasida B.Nazarova tomonidan olib borilgan tadqiqot o‘ziga xos ahamiyat kasb etadi. Tadqiqotchining fikriga ko‘ra pedagogga xos kasbiy kompetentlik negizida quyidagi tarkibiy asoslar tashkil etadi.
Autokompetentlik (o‘zini ijtimoiy rivojlantirish) Ekstremal kasbiy kompetentlik (kasbiy rivojlantira olish) (kutilmagan vaziyatlarda ishlay olish)
Kasbiy-pedagogik kompetentlikka ega bo‘lishda o‘z ustida ishlash, o‘z-o‘zini rivojlantirish muhim ahamiyatga ega. O‘z-o‘zini rivojlantirish vazifalari o‘zini o‘zi tahlil qilish va o‘zini o‘zi baholash orqali aniqlanadi.


O‘z ustida ishlash – pedagogning izchil ravishda o‘zining kasbiy BKM va shaxsiy sifatlarini rivojlantirib borish yo‘lida amaliy harakatlarni tashkil etishi


O‘z ustida ishlash quyidagilarda ko‘rinadi:

• 
  kasbiy BKMni takomillashtirib borish;
  
• 
  faoliyatga tanqidiy va ijodiy yondashish;
  
• 
  kasbiy va ijodiy hamkorlikka erishish;
  
• 
  ishchanlik qobiliyatini rivojlantirish;
  
• 
  salbiy odatlarni bartaraf etib borish;
  
• 
  ijobiy sifatlarni o‘zlashtirish.