Buxoro davlat universitetining pedagogika instituti pedagogik ta

An’anaviy o‘qitish usullari 
Xalqimizning aksariyat hududlarida an’anaviy o‘qitish usullari hali ham 
keng tarqalgan. Ta’lim muassasalarida o‘qituvchilar ma’lumot olishning yagona 
manbai hisoblanadi. O‘qituvchilar o‘quvchilarga doska va bo‘r yordamida 
tushunchani tushuntiradilar. Ular barcha mazmunni doskaga yozadilar va 
o‘quvchilardan daftarlariga yozib qo‘yishlarini va eslatmalarni eslab qolishlarini va 
aytib berishlarini so‘rashadi. Ushbu muassasalarda ta’limning barcha e’tibori 
imtihondan o‘tishga qaratilgan. 
 
An’anaviy o‘qitish usullarining afzalliklari 
An’anaviy o‘qitish usullari juda ko‘p afzalliklarga ega. Biroq, bu afzalliklar 
zamonaviy o‘qitish usullarining kamchiliklari hisoblanadi. 
An’anaviy o‘qitish usullari, ya’ni sinfda o‘qitish zamonaviy o‘qitish usullari 
kabi qimmat emas. Shunday qilib, qishloq joylari moliyaviy stresssiz buni amalga 
oshirishi mumkin. 
An’anaviy o‘qitish usullarida o‘quvchilar va o‘qituvchilar o‘rtasida 
mustahkam aloqalar shakllanadi va ular zamonaviy o‘qitish usullaridan ko‘ra 
ko‘proq o‘zaro ta’sir qiladi. Intizomni zamonaviy o‘qitish usullariga qaraganda 
an’anaviy o‘qitish sharoitida yaxshiroq saqlash mumkin.

---

877 
Fizika, kimyo
va 
matematika
kabi ba’zi fanlar borki, ularni doskada 
tushuntirish kerak va ularni doskada tushuntirishda yaxshi tushunish mumkin. 
An’anaviy o‘qitish usullarida texnik bilim kerak emas, chunki zamonaviy 
o‘qitish usullari ko‘proq ixtisoslashgan yondashuvni talab qiladi. 
Zamonaviy o‘qitish usullaridan farqli o‘laroq, an’anaviy o‘qitish usullari 
o‘quvchilarning ko‘ziga zarar yetkazmaydi. 
Ko‘pgina maktablarda hali ham qo‘llaniladigan an’anaviy o‘qitish usullari: 

Sinf xonalari o‘qituvchiga qaratilgan. 

Bo‘r bilan gaplashish usuli keng tarqalgan. 

O‘qituvchilar faqat bilim tarqatuvchilardir, ammo yordam beruvchi emas. 

Qattiq tashkil etilgan va nazorat qilinadigan Sinf xonasi. 

Guruhlarda o‘rganish va muammolarni hal qilish mashg‘ulotlari yo‘q. 

Imtihonlarni tozalash bilimlarni egallashdan ko‘ra muhimroqdir. 

Uy vazifasiga asoslangan ta’lim. 

O‘quvchilarning ongini charxlash uchun faollikning yo‘qligi. 
An’anaviy ta’limotlarda o‘qituvchilarning barchasi o‘rganish va o‘qitish muhiti 
uchun javobgardir. Ular qaror qabul qilishda va o‘quvchilarga ko‘rsatma berishda 
yagona rol o‘ynaydi. Ular uchun o‘quvchilarning bo‘sh bilimlari faqat ular bera 
oladigan mazmun bilan to‘ldirilishi kerak. Bundan tashqari, o‘qituvchilar o‘z 
sinfidagi o‘quvchilar bilan muloqot qila olmaydilar, chunki qator o‘tirish tartibi 
hali ham qo‘llaniladi.