Buxoro davlat universitetining pedagogika instituti pedagogik ta
Yüklə 7,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1-rasm. Oddiy maynaning ko‘payish sikli
|
36 soatlik mayna jo‘jasi va uning Oziq talab qilayotgan mayna jo‘jalari 98 tuxumi O‘n besh kunlik jo‘ja Voyaga yetgan mayna Ninachi lichinkasini ovlayotgan mayna Ektoparazitlarga maynaning javob reaksiyasi 1-rasm. Oddiy maynaning ko‘payish sikli Maynaning ko‘payish samaradorligi (n=6) Buxoro shahrida 54,8 % (Xolboyev, 2000) ni, Farg‘ona vodiysi shaharlarida 66,1 % (Sharipov, 1974) ni, tashkil etgan bo‘lsa, Buxoro shahrida (n=3) bu ko‘rsatgich 54,6 % ni tashkil etdi. Bunda tuxumlar chiqiti 45,5 % ni tashkil etdi (4 ta tuxum kushandasi-zag‘izg‘on tomonidan, 1 ta tuxum tadqiqot jarayonida shikastlanish oqibatida nobud bo‘ldi). Mayna asosan chigirtkalar bilan oziqlanadi. Bir juft mayna yiliga 150 000 taga yaqin chigirtkalarni qirishini (Simonov,1977; Bogdanov, 1983), ot, sigir va qo‘ylar tanasi va atrofidagi pashsha, so‘na va bashqa parazitlarni terib yeyishini, kuz va qish fasllarida axlatxonalarda va shahar hududidagi yo‘l chekkalarida turli 99 chiqindilar bilan oziqlanishi hisobidan sanitarlik vazifasini bajarishini inobatga oladigan bo‘lsak, mayna juda ham foydali qush hisoblanadi. Lekin, maynaning shahar sharoitida yuqori zichlikka egaligini, antisanitariya bilan bog‘liq muammolarning kelib chiqishida ishtirok etishini, tungi koloniyalarida kuchli shovqinga sababchi bo‘lishini hisobga olgan holda, uning sonini boshqarish tadbirlarini amalga oshirish lozim. Mayna biologiyasi, ekologiyasi va etalogiyasini o‘rganib shuni aytish mumkinki, tabiiy landshaftlarning antropogen landshaftlar bilan almashinishi ham mayna sonini oshishiga sabab bo‘lmoqda. Maynaning sonini shahar sharoitida boshqarish uchun ko‘payish vaqti tuxumlar uyaga qo‘yilgandan so‘ng, tuxumlarni minutiga 3-5 ming marta tezlikda aylanadigan sentrafugada aylantirib (ishlov berib) o‘z o‘rniga qo‘yish, maynaning kushandasi hisoblangan zag‘izg‘on va bo‘ktargi kabi yirtqichlarga zarar yetkazmaslik, shahar hududidagi axlatxonalarda chiqindilarning uzoq vaqt turib qolishiga yo‘l qo‘ymaslik, binolarni o‘z vaqtida ta’mirlash, karnaklarni himoyalash, shahardagi eski qurib ketgan daraxtlarni nazorat qilish, vidio va audio tasmalaridan foydalanish, umuman olganda maynani shaharga jalb etuvchi omillarni bartaraf etish kerak. Buning uchun aholining madaniy-ekologik saviyasini rivojlantirish zarur. Yüklə 7,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|