Buxoro Innovatsion Tibbiyot Instituti

Tenglamadan ko‘rinib turganidek, kuchli kislota ekvivalent miqdordagi kuchsiz kislota bilan almashtiriladi (bu holda HCl CH3COOH bilan almashtiriladi).

• Tenglamadan ko‘rinib turganidek, kuchli kislota ekvivalent miqdordagi kuchsiz kislota bilan almashtiriladi (bu holda HCl CH3COOH bilan almashtiriladi).
• Ostvaldning suyultirish qonuniga muvofiq, sirka kislota konsentratsiyasining ortishi bilan uning dissotsilanish darajasi pasayadi, buning natijasida esa buferdagi H+ ionlarining konsentratsiyasi kam o‘zgaradi.

Bufer eritmaga ishqor qo‘shilganda vodorod ionlarining konsentratsiyasi va pH ham kam o‘zgaradi. Ayni vaqtda ishqor buferning boshqa tarkibiy qismi (CH3COOH) bilan neytrallanish reaksiyasiga kirishadi:
CH3COOH+Na++OH- →CH3COO- +Na++H2O
Buning natijasida qo‘shilgan ishqor reaksiya muhitiga birmuncha kam ta’sir qiladigan kuchsiz asos tuzining ekvivalent miqdori bilan almashtiriladi (gidrolizga qarang) ana shu tuzning dissotsiyalanishidan hosil bo‘ladigan

CH3COOanionlari sirka kislota dissotsilanishiga birmuncha susaytiruvchi ta’sir ko‘rsatadi. Bu reaksiya jarayonida sirka kislota sarf bo‘lgani uchun , H+ ionlarining ancha kamayishini kutish kerak edi. Biroq, aralashma (pH) ning faol kislotaliligi deyarli o‘zgarmaydi chunki reaksiyaga kirishgan kislota i onlari

• CH3COOanionlari sirka kislota dissotsilanishiga birmuncha susaytiruvchi ta’sir ko‘rsatadi. Bu reaksiya jarayonida sirka kislota sarf bo‘lgani uchun , H+ ionlarining ancha kamayishini kutish kerak edi. Biroq, aralashma (pH) ning faol kislotaliligi deyarli o‘zgarmaydi chunki reaksiyaga kirishgan kislota i onlari
• H+ va CH3COO o‘rniga potensial kislotalilik hisobiga yangi H+va CH3 COO ionlari hosil bo‘ladi.

Inson organizmidagi asosiy Bufer sistemalar

• 1.Gidrokarbonatli bufer sistema-
• hujayraning tashqarisidagi asosiy bufer sistema. Bu bufer sistema qonning asosiy bufer sistemasi bo’lib u qon bufer sig’imining 53% tashkil etadi.
• 2. Fosfat bufer sistema- bu bufer sistema turli biologik suyuqliklarda, siydikda, ovqat hazm qilish bezlarining shirasida, buyrakda boradigan fiziologik jarajonlarni normallawtirib turadi.

3. Oqsilli bufer sistema-
Organizm massasining 25% ni oqsil modda tashkil qiladi. Bu eng kuchli bufer sistema. Oqsilli bufer sistemasi protein k-ta va uning tuzidan tashkil topgan.

• 4. Oksigemoglabin-
• qonning bufer sig’imining 75% ni tashkil etad.
• Gemoglabinning bufer xossalari o’zining ta’sir mexanizmlari jihatidan oqsilli bufer sistemalarga o’xwaydi.
• Bufer sistemalarning tibbiyotdagi ahamiyati
• Organizmning H+ionlari konsentratsiyasining ma’lum qiymat chegaralarida saqlay olish qobiliyati kamayganda kislota-asos muvozanati
• buziladi va natijada biosistemalarda atsidoz yoki alkaloz holatlari kuzatiladi.