Бя Щилал Мяммядови озодяти!!!
¹ 08 (66) 30 sentyabr 2014-ня сîр
МÖÑТßÃÈËß РóÆíîМА
ÜÛÉМßТÈØ
40
кîп.
Азярбайъан щюкумяти Республика Талыш Мядяниййят Мяркязинин фяалиййятиндя мараглы дейил!
ТОЛышОн
Ñßäî
-Səlom Mirfəyazə mamu
-Əleykumə səlom, çıkoş Səkinə?
-Çokim, ve sağ bıbən.
-Məktəbo omedəş məvuji?
-Ha, bə kə şedəm.
-Çanminə sinifədə handedəş?
-Se orıxnime, bə ço dəvardəm.
-Hələ boy ıştə mamuku, Səkinə
iqləliye, kon dərson ım ruj boşmə dəvardə
be?
-Riyaziyyət, Az dili, Texnologiyə, ha
qlən cədvələdə Talış dili hestebe, çəy
vırədə bədən/tərbiyəsi dərsi dəvonə miəl-
limi əmə bardeşe bə idman zali, tikəy eçık-
eçıkone kardemone, həni orəxəy, oməy-
mon.
-Ha jıqo bıvot, az dili kon dərse ?
-Az dili? Yəne Azərbaycan dili...
-Bə az diliədə çandı ğıymətı səy?
-Miəllimi nıvışte "nail olub"
-NomXıdo. Talış dili kitobı heste?
-Ne jəqo kitob bedəni ki, ə dərs iqlə
cədvələdə bedə.
-Eçık- eçıkoneədə ki barde?
-Oxeədə mı mandim, Vılənoz, Əli iən
Kinəvəs. Mı həmə bə dast dənome, duz
"ON DÖRD" kərə mı barde (qədəy zıvelə
sırə kardedə)
-On Dörd kərə?? Əv çənəy jəqo ay
Səkinə?
-Ond dördəni, on dörd, ım da (ıştə dıqlə
daston anqışton nuşo doydə), ımən ço, yəni
on dörd.
-Səkinə iqləye, iqlə. Bəs çəmə moə
zıvonədə - Talış diliədə bə on dördi çiç vot-
edən?
-On dörd hejo on dördeyəni mamu.
-Bə “biri” tolışi çiç votedən?
-İ
-Bə iki?
-Dı
-Bə üçü?
-Se
-Bə dördi?
-Ço
.....
...
....
-Bə oni çiç votedən tolışi?
-Da.
-Bə on biri çoknə votedən?
-On bir hejo on bireyəni.........
(de bəboli Tolış botı, çə yazığə əğıli
votəy rostebən, on dördən hejo on dörde)
Mı əğıli zıvono nə “çordə”, nəən “davı
ço” nıməsəme, iqlə “on dərd” məsəme...
Mirfəyaz Likməkani
Redaksiyaku: Ve hurmətinə DEPU-
TATON, şımə kə hırdənon Tolışi zıvonədə
“on dörd” çoknəye zınedən?
T ə h s i l N a z i r l i y i n i n p o ç t u n a . . .
“ToLIŞə zIVon”
fənnİnİn
KeÇİrİLMəMəsİnİn
günAhI KİMdədİr?
Avropa konvensiyasına əsasən insanların kom-
pakt yaşadıqları ərazidə ibtidai sinifdə dərslər yal-
nız və yalnız Ana dilində tədris olunmalıdır (mis-
al üçün Litvanın polyaklar yaşayan ərazisini
göstərmək olar), Azərbaycan respublikasında
Talışların kompakt yaşadıqları ərazidə isə “Tolışə
zıvon” formal olaraq, guya keçirilir, əslində
həmən dərsin yerinə başqa hansısa bir dərs keçir-
ilir, bu məsələni dəfələrlə qabartsaq da, aidiyyatı
qurumlar nədənsə bu məsələyə münasibət
bildirmirlər. Aidiyyatı qurumların “işlərinin
çoxluğunu” nəzərə alıb qəzetimizin ştatdankənar
müxbiri Mirrfayaz Likməkanidən bu barədə
kiçicik bir araşdırma aparmasını xahiş etdik,
Mirfəyaz Likməkani Lerik rayonunun bir neçə
kəndində vəziyyətlə yerindəcə maraqlanıb, onun
məlumatını sizlərə çatdırırıq...
15 sentyabr - yeni tədris ilinin ilk günü Lerik ray-
onunun bir neçə kəndində oldum, bütün sinif şa-
girdlərinə, xüsusən də ibtidai sinif şagirdlərinə bütün
fənnlər üzrə kitablar verilib, hətta “Musiqi”, “Əmək
təlimi”, “Texnologiya” kitabları da, çox təəssüf olsun
ki, heç bir şagirdə "TOLIŞƏ ZIVON" fənnindən kitab
verilməmişdi. Bəzi müəllimlərdən “Tolışə zıvon”
kitabının verilməməsinin səbəbini soruşdum.
Kitabların olmadığını bildirdilər. Növbəti sualımı
verdim:
- Axi Talış dili fənni IV sinifəcən həftədə 2 saat
olmaqla dərs cədvəlində var, buna görə pul alınır, bəs
kitabsız “Tolışə Zıvon” dərsini necə tədris edərsiz?
Cavablarından bəlli oldu ki, dövlətimiz və təhsil
nazirliyi bu fənnin keçirilməyində maraqlı deyil, köh-
nədən 1- 2 kitab var, onunla da formal olaraq jurnal
və və keçirilməyən dərslərin proqramları yazılır.
....Hörmətli Təhsil Naziri, doğurdanmı siz
dünyanın ən qədim dillərindən birinin məhv ol-
masında maraqlısız?
TI ToLIŞ BoŞTə İnə zIVonİ jİYero ÇİÇİ KArdə?
İlyasi habil Məydonison
hAn
Mijonım hanıj nıbardə, çaşi vam piyəy dəvarde,
Rujonım bevəci ım ruj, çokonım diyəy dəvarde.
Çəy dərəm-dərəmə odyəs bə dıləm dılom evarde,
Lınqi bəşo bə səy təpə qızqızəy, siyəy dəvarde,
Məxolon sinədəj more, kələğəy sədəj pevarde,
İjənən reçinə diyən, loğədəm çiyəy dəvarde.
Peşinyəm bənem ım hane, iyənən dardım səvarde,
Mıni bəy bastə bandonən, tojədən siyəy dəvarde.
Nıstənə çı piye komi, hicroni roj bino karde,
Bə pe poçəj penıkardə səbəpe ruyəy dəvarde.
Votem çı umrim astovəy, bomoro ruşnəy bəkarde,
Okışyəy əv vəşe-vəşe, kamişəy jiyəy dəvarde.
Məbi pəşmon həni Nokom, çı eşği otəş emarde,
Həni diye oqardemon, ım savdo miyəy dəvarde.
05-01-2014
D i r ə d i f d i q a f i y ə
düz oMdənİ
Rujmon siyo ruyonədəy, şəvon siyon-düz omdəni.
Vanqıj ənə miyonədəy, ışdən niyon-düz omdəni.
Ləvəy si ləvəy vəşi imrujnə rujmon dəvoniy,
Hağ ənəhard jiyonədəy, jıqo siyon-düz omdəni.
Ərbobi doy ğədəğə voş, eşe bumən hələ larzəy,
Kosib ənə ziyonədəy, sütdə hiyon-düz omdəni.
Məxluğat nəvdə məholon, nibə jimoni səbin,
Zik du doə kiyonədəy, piydə diyon-düz omdəni.
Zoryəti soni zindənij yapuku, məst cohilon,
Qınoədə viyonədəy, piyan piyon-düz omdəni.
Anqışdəj çı şəytoni sormo kofiron ləvədəy,
Mısılmoni şiyonədəy mardəy-miyon-düz omdəni.
Nokom,bənə teği tij mənvışd, çı əke, çı qirəye,
Im çı eşə tiyonədəy, jiqo çiyon-düz omdəni.
24-09-2014
“0n dörd” hejo “on dörd”e
2
¹ 08 (66) 30 sentyabr 2014-íÿ ñîð
Òîëûøîí Ñÿäî
(sıftəş navminə numronədə)
Diədə çı tuləkərpicə kəy çəmə çəşmə
peştədivoədə qıləy yolə toxçə hesbe.
Çımı həmro əçəy dılədəş, ustoş van
kabe, dı ğalinə taxtonış çoğlə kitobə
rəfəş doəbe soxte, Əvrəş kabe boştə ki-
tobə ışkaf. Əv ve kitobpərəstbe. Harde
mədə, peşome mədə, əncəx bəy kitob
bıdə, hejo əhandiy, şəv-ruj çı kitobonku
co nəbiy. Joğo bızın çı kəxobi nofəşon çı
kitobisə bırnəşone. Ənəş kitob qırdə
kabe, ə ışkaf dırıs pur bəbe, jurnal-
qəzetən ve qırdə əkəy, dı səliğəy oəğətiy.
Hejoən ənıvıştiy, nəznim çiç nıvıştedə,
əncəx hejo ənıvıştiy. Çıvıznım şeer
ənıvıştiy, hekayə ənıvıştiy, tibbi aid, tar-
ixi aid yazion ənıvıştiy, əncəx hejo əvin-
dim ki, nıştə nıvıştedə. Rədioən, televi-
zoriən oəkuşniy, nahaştiy az diəkəm.
Mınən əbim əsəbi, hejo pıt-pıt əkəym,
əvotim, həmə həkimon pul ğəzənc kardən,
boştə imarət ejedən, ımiən boştə sənətış
pəydo ka!.. Xok bı joğo ruji sə!..
Çı diku bə şəhər kuç kardeədə ıştə şe-
meonmon həmmə qırdə kay, bay bə tojə
mənzil. Kitobə ışkafi oçıniədə bənemon
çəy həşinıştə tərəfi jinə kıçədə qıləy yolə
hıl hese. Zınəmone ki, çı mori lonəy, yəğın
əv iyo mandəybən, bı çan soronədə əmə
ımmon zınəni, kitobon çəy vəşon qətə.
Çımı həmro əyo dı kitobon ve ko əkəy,
əncəx əyən zınə nıbe ki, iyo bı zori qıləy
hıl çı kəmori lonə hesbən.
Şəhərədə jiy-jiy ha həftədə, ha dı
haftədə i kərə bə so əşimon, bə mivə doon,
bə təsərufati diə əkəymon.
Qədə-qədə tikəyən di-di dəmandi-
mon şe.
Çəmə tuləkərpicə kəən peşti divo
qıniy, kə dırıs qıniy. Çəy şəlbonon, tax-
ton, pencə-kəybəşon barde, sute, soğal-
nonən arşiəyn, poymol bin, kəy vırədə
qıləy tulə təpə mande. Çolşonən dı zibili
pur kay. İkərən bə di şeədə vindimone ki,
çəmə çoli xandəxədə çı zibili səpe qıləy
mori cəmdək hese, çokmon fik doy,
bənemon kəmore. Ya mardə, ya kıştəşone,
şodoəşone iyo. Imı bəmı ve təsırış kay,
çəşonım tat be, purbəmə bim. Joğo bızın
ıştə qıləy doğmə odəmım gin kabe.
Bəməym əyo. İyən, oxo əv çəmə hese-ni
xıvandbe. Xəbəmon səy ım ki kıştə, hiç-
ki nıznəy.. Bəlkəmən fəğır ıştən mardəbe.
Çəmə kəmori oxoyən joğo orəxəy...
Şərəboni tam jəy. Əv sıxan kay
zındənıbe. Purbəmə bəbe. Vəsi dı Şazi
dəmandin bəy dılvandi doy. Xəlyəkşon əv
olovniy, zərfətşonən kay:
- Kinə, odəmən bo mori joğo bəbəme?
Iştəni bə das bığət, vəse, çəşə arson bımol.
Xıdo nıkardə, çıç bə oxo? More,
mardəəni... ısə ıştəni bəyro bıkışteş?
Şərəboni tikə bə dıləlikkə şe, tamış jəy,
dasmolış bekay, ıştə çəşonış moləy, çəğın
dəvomış kay.
- Ne hovə, az bo mori mardero
bəmedənim. Az bəyro bəmedəm ki, çəmə
bevəcə rujonən çimi jəğo oməyn beşin..
Şe-şe az bə di şeku dırıst sardon bim. Som
nıkaşte, mivə doon mandin be soyb, bə so
dəşə mol-məlon çı mivə doon-toğon
oxoy beşin, so xərobə mande. Dı həsıən
arəm qıniy. Həni bə di nışim. Həmro çiçiş
vote, çiçiş xahiş kay nışim bə so. Har şe
çımı çəşo eqıniəbe. Kədən hejo pıt-pıt
əkəym. Həmromən bə zinhor vabe.
Zındənıbe çiç bıkə. Ənəş ərzə vığandışe
bə Moskvə, oxoy çı hərbikuşon əv azad
kay. Dəmande qrajdanskiədə həkim ko
kay. Jimonmon şe-şe çətin be. Je-şe səy
lozim beədə , dəmande vote “pulım ni”...
Həni əy hiç vindem pidənıbe. Dəvardə
xoşbəxtə rujonmən yodədə bekabe. Zoə-
mon yol bəbe, urusiətədə dı ticarəti
məşğol be. Kinə Bokuədə şuədə be.
Çəmə ruj iyo şe-şe yavə bedəbe. Yaşən
ıştəni nuşo doydəbe. Əncəx az əy bə har
sıpə-kıtı dəmandim epuşte. Joğo vaxton
bedəbin ki, manq-manq dı yəndı bəd
əmandimon. Oxoy çımı zoə dı qıləy
yuristə dusi məsləhəti, kəy, iyən bı dırozə
sorondə çiçmon səbe, çiçımon qırdə
kabe, əçəy pay-baxş kay məsələ ros be.
Dəçəy məsləhəti həmrom doy bə
məhkəmə, ıştən bə məhkəmon nışim,
numayəndəm
qəte
notariusədə,
navədəmən çiç pul-mul, ğızıl-mızıl hes-
tbe həməm peğəte, şim mandim Bokuədə
çı kinə kəyku.
Hakənə bo kəy şeon dı fəhlon, maşi-
ni omeədə həmro vindedəbim. Əv ımi hiç
çəş kardənıbe. Çı polison tonoən bəy hiççi
onəğətim. Əvən bə qıləy ruj mandəbe, əy
hiç zıne bedənıbe. Lap lod bəbe, xırtənə-
ğonışən beşəbe. Iştənən ənə əsəbi bəbe ki,
kam mandəbe səfe bıbu. Kədəm, bəbe
vote ki, hiçim onığəte, çiçim zu vışkəy,
peğətıme bame. Əv hiç mane nıbe.
Berdəm Şərəbani xanım mande. Tikəy
bə dumut şe. Çəğın sırəy:
- Ha, ən yoli, bəy seqlə zərbəm jəy. İm-
inci, hələ əy bə məhkəmə nıdoəy, şim əçəy
qıləy cıvonə koəkə kədəm əvım qəte, şan-
qoəsəybe, dəşim bə kə, çə vəyu ğızğonım
orondıniy, bəvonro hiççim onığəte, do-
dımjon, nalə-zikkə! Həmə hamsuon
mandin bə tamşo. Əvonım dırıst biabu-
rum kay, lap çok-çokilə epuştıme bəyəndı.
Peşo vote ki, çə vəyu qədə əğıl noxəşbe,
əvən bəy diəkardero əyo oməbe. Mı
votem çı biaburçiəti bəpeşt əv həni bəştə
nıbome, bəmarde. Hovə, ənə əv çımı
çəşədə eqıniəbe, həni əy vindem pidənıbe.
Əçəy mardem pedəbe. Hətta çənə bə codi
şim. Eqıniy bə avariyə, kam mande bı-
mardo. Bəpe mardəbəy, mı codimən bəy-
ro doəbe karde, ıştənən qıləy cadukuniku
şəbim ki, əy bə ki qoroş ğələm jəbe, əv
məf bəbe: Zındənim ın zibil çoko perəxəy.
Dıminci, əçəy ən ve piə mərkon venim
bekırnim çəyku dı polisi zu, əvım sute-
evoşniy. Seminciən, joğom kay ki, əğlon-
çəmə zoə dı kinə dəy deşmen bin. Isətən
deşmenin. Şukur ki, ımonım bəy zınəy
kay!
Vəsi tovış nıvay:
- Kinə, hələ bımand! Ladicu vot-
dəbiş, joğo yəndımon pidəbe, joğo be bəy
nəznim mande, joğo xoşbəxtimon,
çəğınən bəy ənədə bevəci ka. Im çiçe,
bımi çiç bəvoten? Iştı bəyro hiç bəboləti
omedənıbe? Çəğınən əçəy balonı dəyı
deşmenı ka, hələ ımoni dı fəxriən votedəş!
Bə dədə dı avlodi arə hiçki bəpe dənışu.
Tı ısəboy dəyı əzrailəti ka! Mıni bıbaxş,
ıştı dim hiç dəjdəni?! Ə yəvoni bətı çiç
bevəcış ka? Əy tınış bə məhkəmə doə, ya
tı əvi? Əqəm bəy xoş omedənıbe, hejo dı
hukməti qanuni çəyku beəşim, co
əbiməni. Həni ənədə hır-hıroni boçi
tosponiə? Vay-vay! Dı bəboli bəştı bə
yəvonə şuə!
Şərəboni sədoş barz kay:
- Çiç? Co əbim? Mı ısətən çəy
zəqsədəm. Əv ımi nibəvinde! Co bıbum,
zəqsədə beşum, çəğın bışu ıştə tojə jeni
zəqs bıko?!..
Şazi damə be:
- Çiç? Tojə jen?
- Ha! Həmunə vəyu ki, mı əvım bəy
epuştəbe, çəy qızqonım bə vo doəbe, bi-
aburum kabe, əy əçəy şuədəş əv bekay,
kəbiniş kay vardışe bə kə. Isə çımı kədə
ə vəyu jidə. Dı kərən çəysə cuhule.
Vəsi damə be:
- Yəvon çiç bıkə xo? To joğo ka, ə
fəğırən məcbur mandə şə əvış va bə
kəni! Çəy oləton bəqəm tı əşıştiş? Ya bəy
bı sinnədə tı ğolloğ əkəyş? Merdiəni,
məcbur mandə şə əvış vaşe bə kə. Həni
çiç bıko yəvon? Vay-vay! Maştənəku
bətı diəkardəbim, bəbolətim omedəbe.
Votdəbim, yəni çımisən çokə moynə
hesebu? Tı ısə boy, bə yəvoni sə otəşı eka,
sıpə zulmi va. Hələ əçəy balonən dəyı deş-
menı ka. Xıdo ın zılmi pebəğəte? Tı bə
dınyodə çoko cəvob bədoş? Tı zındəniş
ki, zoə dı dədə deşmen kayən yolə qınoy?
Vay-vay! Həni bətı sıxanım ni!..
Şərəboni:
- Əcəbım ka! Əqəm pidəşe dıştə
balon duz be, jəğo bəştə tojə jeni dumo
qıləy ləğı bıjəno, əy bıtojno bə kuçə, bo
çımı lınqon ğoc bıko, ğələt bıko, lovə bıko
bəvədə az əy bəbaxşem, dəy dus bəbem!
Nıko, bəvədə əy hiç vaxt ıştə balon dimi
nibəvinde!
Həni hiçki damə dedənıbe. Xıdo!
Joğo jenonən hesinbən!.. Odəm çoko
ənədə kinin, zolım bəne be?!
İjənən Şazi damə be?
- Hovə bəs ıştı həsı çiç be? Əv jidə
hələ?
- Ne, - Şərəboni diənonış ekay – bənə
sıpə marde, tosə marde, çımı şuə çiç lovəş
kay, nışim nıqınim bəy! Oxo marde,
diəm kay çok ni, hampo hese, hamsuon
hesin, şim əçəy üzrədə nıştim.
Şazi ijənən çiç ısə xəbəş səy piədə Vəsi
zikkəş jəy bəçəy sə:
- Vəse kinə! Vəse! Həni hiççi xəbə
məsən. Bəmə har şe əyon be. - dimiş qor-
doniy bə Şərəboni: - Hovə, mı hiççi bətı
votem pidəni, əncəx Xıdo hiç qılə həsıro
joğo vəyu, bo hiç qılə merdiroən joğo jen
nırosno! Amin ya rəbbil-aləmin!
Əy dasonış ros kay bə həvo.
Bımədə çımı fik bə Şərəbonisəbe.
Əv dırıst qırdəməculə bəbe ıştə nıştə
vırədə, dı ğeysi ediəsəbe bə Vəsi. Əqəm
bı dəyğədə Vəsişon doəbəy bəy, yəğın ki,
əv tikə-tikə əkəy.
Bımədə poizi fit doy. Mı bə saatım diə
kay. Maştə obəbe. Poiz bə vağzali rəsəbe.
Mı damə bim:
- Vay, əmə bə kə rəsəmon ki, hıte-
monən nıznəy. Isə çoko bə ko bəşem?..
Şaziən damə be:
- Vəsi, az eşedəm. Boşamon bəçəmə
kə, ğonəğ bıbi bəmı.
- Ne, ne. Ve səğbi! Vallah az ımşan-
qonə şəvi hiç ıştə yodədə bnibəkam –
çəğın diəş kay, vindışe ki, Şərəboni ıştə
sumkəşən peqətə, hiççi nıvotə beşe çı ku-
peku, dəvomış kay: - Şazi valla, bəştı sə
ğəssəm, mı joğo zındəm ki, əmə ımşan-
qo hejo dı mori i kupeədə bəmon! İnsonə
mor çı həyvonə morisə sa kərə bevəce,
hovə, Xıdo əməni çı joğo moron zəhəriku
oğəto!..
Az dəvonım das qəte, ğocım kay,
yəndı dımonmon maç kay, eşim bə vağza-
li məydon, tadi be-be, dı rərə qəmon şim
dumo kəy. Şaziən dumoku omedəbe.
Berdəm bə vağonım diə kay. Vəsi
pencəku erəxəbe, bəməro das oşandəbe.
Şərəbanim nıvinde. Əv gin bəbe.
(Çı tırki zıvoniku bə toloşi
muəllifi tərcumə)
Sentyabr-oktyabr 2013-minə sor.
Lankoni şəhər.
KƏMOR
“Bevecə jen çı morisən yavay” Yolon sıxan
БаратГасымов
3
¹ 08 (66) 30 sentyabr 2014-íÿ ñîð
Òîëûøîí Ñÿäî
B
elə nəql edirlər ki, bir mömin
Peyğəmbər Rəsulullaha ya-
xınlaşıb bir savab iş etmək,
kiminsə qulluğunda durmaq istədiyi-
ni deyir, Peyğəmbər Rəsulullah “get
Anavın qulluğunda dur” deyir, bu ha-
disə 1 həftə təkrar olunur, həmən şəxs
hər gün “ya Peyğəmbər, bu gün kimin
qulluğunda durum?” dedikcə Pey-
ğəmbər Rəsulullah “bu gün də anavın
qulluğunda dur” deyirmiş, 1 həftə-
dən sonra isə Peyğəmbər Rəsulullah
“bu gün get atavın qulluğunda dur” de-
yir. Ətrafdakıların “ya Peyğəmbər,
niyə bir həftədən sonra atasının qul-
luğunda dayanmasını tövsiyyə etdiz ki?
sualina Rəsulullah belə cavab verdi:
- Cənnət anaların ayaqları altında-
dır...
D-r Hilal Məmmədov
D-r Hilal Məmmədovun durumu ba-
rədə oxucularımıza müfəssəl məlumat
verə bilmirik, çünki onun yanına ancaq ən
yaxın ailə üzvlərini buraxırlar, ancaq
əldə etdiyimiz məlumata görə havaların
kəskin dəyişməsi d-r Hilal Məmmədovun
da səhhətində öz əksini tapmışdır, astma
kimi ağır bir xəstəliyi olan d-r Hilal
Məmmədova nə dərəcədə tibbi yardım
edilir - deyə bilmərik, ancaq onu bilirik
ki, d-r Hilal Məmmədovun ətraf aləmdən
tam təcrid olunması üçün “mükəmməl”
tədbirlər həyata keçirilir, artıq onun
üçün göndərilən, respublikamızda çap olu-
nan mətbu orqanları, o cümlədən “Tolı-
şon Sədo” qəzetini tam oxuyandan, cüm-
lələrini bir-bir analiz edəndən sonra d-r Hi-
lal Məmmədova çatdırırlar (bu da təqri-
bən bir neçə həftə çəkir, sonra da irad tu-
turlar ki, baş redaktor niyə talışca yazmır,
pentensiar xidmətin, o cümlədən digər qu-
rumların da əməkdaşlarına tərcümə ilə
bağlı əziyyət vermək istəmirəm). Nə
deyə bilərik ki? Qanunun hakim ola bil-
mədiyi bir məmləkətdə hökm kimin əlin-
dədirsə - hakim də odur, hakimlərin ver-
dikləri qərarlarsa, onlar insan hüquq və
azadlıqlarına nə qədər zidd olsalar da, belə
məmləkətlərdə müzakirə obyekti ola bil-
məz! Xıdo Iştən bəşmə dastqir bıbu
çəmə RÜŞNƏ!
Tolerant məmləkət
O gün TV ilə Dini Qurumlarla İş üzrə
Dövlət Komitəsinin sədri Mübariz Qur-
banlı müsahibə verirdi, müsahibəsindəki
fikirlərlə işim yox, ancaq bir məqam gö-
zümdən yayınmadı, Mübariz müəllim
“Azərbaycan tolerant ölkədir” deyərkən
sifətinə bir rişxəndli gülüş qondu. Baş-
qalarını bilmirəm, ancaq mən bu gülüşün
arxasında böyük bir həqiqət gördüm,
çünki bu tolerant məmləkətdə talışların
sayı süni şəkildə 10 dəfələrlə azaldılırsa,
bu tolerant məmləkətdə Talış yer adları
türkləşdirilirsə, bu tolerant məmləkətdə
“Tolışə Zıvon” dərsinin yerinə futbol
oynanılırsa və bunu edən müəllimlərin heç
birinə güldən ağır söz deyilmirsə, bu to-
lerant məmləkətdə Talış Mədəniyyət
Mərkəzinə ofis verilmirsə, əksinə bu
Mərkəzlə bağlılıqları olanlara basqılar edi-
lirsə (Lənkəran Polis Şöbəsinin rəisinin
Talış Mədəniyyət Mərkəzinin Lənkəran
şöbəsinin üzvlərini həbslə hədələməsi
buna bariz nümunədir), bu tolerant məm-
ləkətdə talış dilində radio və TV veriliş-
ləri verilmirsə, bu tolerant məmləkətdə Ta-
lış Milli Teatrı yoxdursa, bu tolerant
məmləkətdə talış dilində çıxan qəzetlərə
“dövlət yardımını” həmən qəzetləri baş-
sız qoymaq kimi anlayırlarsa və “Tolışi
Sədo” qəzetinin həbs edilmiş hər iki baş
redaktorunun milli mənsubiyətləri güc
strukturlarında təhqir edilirsə, yeri gəl-
mişkən, həmən güc strukturlarından bi-
rinin rəhbəri əslən Lankonun Qamatuk
kəndindən olan bir talışdır, Mübariz Qur-
banlının sifətinə qonan həmən gülüşü hələ
çox görəcəyik. Ümüdvaram ki, bu gülü-
şü tək mən yox, kreslo sahibi olan talış-
lar da, əgər özlərini hələ də talış sayırlarsa,
görəcəklər....
Dövlət qayğısı
O gün hörmətli deputatımız İqbal
Məmmədov leriklilərə dövlət qayğısından
bəhs edərək bir foto paylaşmışdı (foto əla-
və olunur), təbii ki, iradımı bildirdim, han-
sı dövlət qayğısından danışmaq olar ki, le-
rikin əhalisinin əksəriyyəti kəndləri bo-
şaldaraq Abşerona üz tutublar, dərhal da
startda duran “sadə vətəndaş” (bundan
sonra “sv”) adlı uzer (ümüdvaram ki, bu
Bakıdakı mitinqdə “sadə vətəndaş” adı al-
tında iqtidara mədhiyyə deyən və səhvən
polis tərəfindən aparılan, bir həftədən son-
ra Brüsseldə tapılıb ordan AzTV vasitə-
si ilə “Avropada yaşayan azərbaycanlı”
adı ilə iqtidara “öpücüklər göndərən”
həmən “sv” deyil, hər halda olub-olma-
ması heç nə dəyişmir, mədhiyyəbazların
onsuz da adları olmur, ən yaxşı halda on-
lara “yaltaq” deyirlər) əvvəl mənə “ağıl-
lısansa bir məsləhət ver” yazdı, təbii ki,
məsləhət verdim: “Prezidentin ayırdığı
milyonları icra başçıları təyinatı üzrə
xərcləsələr onların məsləhətlərə ehtiyacı
olmaz” məsləhəti ilə iradımı bildirdim,
dərhal “sv” mənə hədə-qorxu gəldi ki: “ar-
xayın ol, bu yazıvı həm Rövşən müəllim,
(Lerikin icra başçısıdır. red.) həm də İq-
bal müəllim oxuyacaqlar və sən tezliklə
buna görə cavab verəcəksən”, “yazmışam
ki, oxusunlar da” atmacamdan sonra
“sv” məni qınadı ki, “ya müxalifətsən, er-
məni dəyirmanına su tökürsən (bu kopa-
yoğlu ermənilər niyə dəyirman tikəndə ora
su çəkməyiblər ki, indi Azərbaycan mü-
xalifəti min bir əziyyətlə ora “su” tökmək
zorunda qalıb), ya da dövlətimizin düş-
mənisən, mən şəxsən bir “sv” olaraq
dövlətimizin qayğısını hiss edirəm”, ay
“sv”, mən də sənin kimi məddahlığı ba-
carsaydım dövlət qayğısını hiss edər-
dim, necə ki, məddahlığı bacarmadığım
üçün (oxu: rüşvət vermədiyim üçün)
Sumqayıt bələdiyyəsi mənə şəhər ərazi-
sində 24 kv.metr köşk yeri vermir, bax-
mayaraq ki, bu 10 ildə 100-lərlə “sv”lərə
nəinki köşk, böyük supermarket, şadlıq
evi və restoran tikmək üçün yerləri, ka-
ğız üzərində “su qiymətinə”, əslində isə
çox baha qiymətə paylayırlar, ancaq mə-
nim kimi “qəliz vətəndaş”ın daşı ağırdır,
qaldıra bilmirlər ki, bir 24 kv.metrlik yerə
qoysunlar. Sonra hörmətli deputat mü-
zakirələrə qoşuldu və mənim kimiləri “əl-
lərindən bir iş gəlməyənlər” adlandırdı,
düz sözə nə deyəsən? Əlimizdən bir iş gəl-
səydi bizim də “Relax”sımız, “Leb-
ro”muz olardı, o ki, qaldı Veri istiqamə-
tində körpünün tikintisinə - 100 faiz
əminəm ki, həmən ərazidə istirahət mər-
kəzi tikmək üçün haranı isə “qaralayıb-
lar”, həmən istirahət mərkəzinəcən yolu
dövlət hesabına tikəndən sonra faydası-
nı da siz görəcəksiz,, boynumuza minnət
qoymayın....