Byudjet hisobi” fanidan kurs ishi mavzu: Byudjet tashkilotlarida xodimlar va stipendiya oluvchilar bilan hisoblashuvlar hisobi. Bajardi: Ibrohim Ulug’bekovich Sayfiyev Ilmiy rahbar: K. o’q. Sh. Xalilova toshkent

2-rasm. Mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi ish stajining davomiyligidan qat’i nazar ish haqining 100 foizi miqdorida quyidagilarga to‘lanadigan shaxlar.¹⁴
Ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lgan, ko’payib borayotgan, tarqalish xavfi mavjud bo’lgan kasalliklar (sil kasalligi, onkologiya kasalliklari, yangidan paydo bo‘ladigan xatarli o‘simtalar, jinsiy yo‘l bilan o‘tadigan kasalliklar, SPID, moxov (lepra) kasalligi, ruhiy kasalliklar) bo‘yicha hisobda turgan xodimlarga ular tomonidan davlat ijtimoiy sug‘urta badali to‘lagan davrining (umumiy ish stajining) davomiyligiga bog‘liq ravishda vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi quyidagicha tartibli miqdorda hisoblab beriladi hamda to‘lanadi:

8 yil va undan ortiq

100 %

Umumiy ish staji

5 yildan 8 yilgacha

80%

5 yilgacha

60%

3-rasm. Aholining maxsus qismiga nafaqa hisoblash tartibi.¹⁵
Yuqorida nazarda tutilgan xodimlardan tashqari qolgan xodimlarga vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik bo‘yicha nafaqa quyidagi miqdorlarda to‘lanadi:
a) umumiy ish staji 8 yil va undan ortiq bo‘lgan xodimlarga hamda 21 yoshga yetmagan chin (sag‘ir) yetimlarga ish haqining 80 foizi miqdorida;
b) umumiy ish staji 8 yilgacha bo‘lgan xodimlarga ish haqining 60 foizi miqdorida.
Tashkilotda mehnatga layoqatsizlik nafaqalarini tayinlanishi bo‘yicha ijtimoiy sug‘urta komissiyasi tarkibi kadrlar bo‘limi , kasaba uyushmasi, buxgalteriya bo‘limi xodimlaridan iborat tasdiqlanadi. Xar oyda ushbu komissiya tomonidan bir marta yig‘ilish o‘tkazilib bayonnoma asosida tushgan kasallik varaqalari bo‘yicha mehnatga layoqatsizlik nafaqalari va boshqa ijtimoiy sug‘urta nafaqalari tayinlanadi.
Shartli misol: Tashkilot bosh hisobchisi 2022-yil iyul oyida 21 ish kunidan 8 ish kuni kasalligi tufayli ishga chiqmagan 13 ish kuni haqiqatda ishlagan. Ish staji 19 yilni tashkil etadi. Shu vaqtda oylik ish haqi tasdiqlangan shtatlar jadvaliga muvofiq 650000 so‘mni tashkil etgan. Bir yil davomidagi mukofot ko‘rinishida olingan ish haqisi 3 600 000 so‘mga teng bo‘lganligi aniqlandi.
a) Asosiy ish haqi(haqiqatda ishlagan kunlari uchun) =650000/21*13=402381 so‘m
b) Mehnatga layoqatsizlik nafaqasi = 247619.1 (650000/21*8)+ 114285.7(3600000/12/21*8) =36194.8 so‘mni 80 %(mehnat staji 19 yil bo‘lgani uchun)=452381 so‘mga teng bo’ladi.
Bosh hisobchining 2022-yil iyul oyi uchun asosiy va qo‘shimcha ish haqi 691904.8 (402381+452381) so‘mni tashkil etgan.
Ishdan bo‘shashda yoki ta’tilga ketishda qilingan hisob-kitoblar 425-son shakldagi ta’til berish (ishdan bo‘shash) bo‘yicha hisob yozuvi bo‘yicha amalga oshiriladi.